Geri Dön

Ernst Bloch's aesthetics and the works of Thomas and Heinrich Mann: Magic Mountain and Untertan in the light of the expressionism debate

Ernst Bloch'un estetik anlayışı ışığında Thomas ve Heinrich Mann'ın eserleri: Büyülü Dağ ve Tebaa'ya ekspresyonizm tartışması üzerinden bir bakış

  1. Tez No: 671018
  2. Yazar: PINAR AKKOÇ BAYIR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ŞEBNEM SUNAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, German Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Thomas Mann, Heinrich Mann, Ernst Bloch, Expressionismusdebatte, Büyülü Dağ, Tebaa, Totum, Thomas Mann, Heinrich Mann, Ernst Bloch, Expressionismusdebatte, Untertan, Zauberberg, Totum
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Almanca
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 305

Özet

Estetik kavramı ortaya çıktığı 18. yüzyıldan itibaren her zaman politik arka planıyla tartışıldı. Sanatın politikayla kesişmesi özellikle modern sanatın ortaya çıkışıyla daha da kaçınılmaz hale geldi. 19. yüzyılın son çeyreğinde yaşanan ekonomik ve toplumsal krizler, ardından I. ve II. Dünya Savaşları, Avrupa'da köklü toplumsal altüst oluşları beraberinde getirmişti. Bu keskin toplumsal kırılmalarda sanatın anlamı ve sanatçının konumuna dair fikirlerde aynı keskin kırılmalar görülmekteydi. Bu süreçte sanatçılara göre modern sanat artık klasik sanat normlarıyla toplumsal hayatı betimleyemezdi. Bundan dolayı modern sanatçılar, resimden edebiyata neredeyse tüm sanat dallarında yeni biçimsel yöntemlere yöneldiler. Bu sırada Almanya'da sanattaki bu radikal değişim karşısında ciddi bir tartışma başladı. Bir yandan avangart sanatçılara tepkiler gelirken, birçok politik eğilimli düşünürden bu yeni sanat anlayışına destek de gelmişti. Ekspresyonizm tartışması başlığıyla yürütülen fikir tartışmalarında ekspresyonist sanata destek verenler arasında özellikle kendisini Marksist düşünceye bağlı bir düşünür olarak tanımlayan Ernst Bloch'un avangart sanatın temel normlarını savunması üzerinde durulması gerekmektedir. Çünkü yakından bakıldığında, modern sanatın birçok ilkesinin Marksist estetikle örtüşmediği gözlemlenecektir. Bu çalışmanın amacı Thomas Mann ve Heinrich Mann'ın sanatta ve edebiyatta ekspresyonist yaklaşımın ağır bastığı 1910-1925 yıllarına denk gelen eserlerinde, dönemin yükselen estetik kriterlerine karşıt duruşlarını incelemektir. Heinrich Mann'ın Der Untertan (1918), Thomas Mann'ın Der Zauberberg (1924) romanları, ele aldıkları konular ve anlatım biçimleriyle yukarıda betimlenen ekspresyonizm tartışmasındaki görüşlere açıklık kazandırabilecek niteliktedir. Çalışmada ekspresyonizm tartışmasının temel taşlarını döşeyen Ernst Bloch ve Georg Lukàcs'ın iii yazılarından yola çıkılarak estetik anlayışlarındaki ayrışmanın hangi noktalarda derinleştiği gösterilirken, Heinrich Mann ve Thomas Mann'ın iki eserinin ayrıntılı analizi ve metin çözümlemesiyle bu ayrışma somutlaştırılmıştır. Böylelikle 19. yüzyılın son çeyreğinden 20. yüzyılın ortalarına kadarki dönemde öne çıkan estetik yaklaşımların bütünlüklü incelemesi yapılmış, Der Untertan ve Der Zauberberg eserlerinin ekspresyonizm tartışmasında ortaya atılan sorulara biçim ve içerikleriyle yanıtlar verdiği görülmüştür. Bunun sonucunda Bloch'un, modern sanatı ilerici olarak tanımlarken neoklasik sanatı belli ölçüde gerici bulduğu belirlenmiştir. Buna karşın Thomas Mann ve Heinrich Mann gibi klasik sanat normlarını benimseyen sanatçıların ise eserlerinde hümanist yaklaşım ve ilerici politik duruşu sergiledikleri gösterilmiştir. Ernst Bloch'u kendi dönemindeki Marksist düşünürler arasında özgün kılan, felsefesinde yer açtığı ütopik Totum kavramıdır. Bloch Umut İlkesi'nde bu kavramın en yetkin ifadesi olarak klasik edebiyatın seçkin örneklerine referans yapmıştır. Ne var ki Bloch, ekspresyonizm tartışmasında, klasik edebiyatın bütünsel yaklaşımını benimseyen Mannlar yerine bütünsellik kavramını yadsıyan avangart sanattan yana tavır almıştır. Bu çalışmada yapılan ayrıntılı çözümlemelere göre, Thomas ve Heinrich Mann'ın eserleri içerik ve biçimsel özellikleri bakımından Bloch'un fikirlerini dayandırdığı düşünsel mirasın ve onun ütopik Totum kavramının izlerini daha fazla taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

Since the concept of aesthetics emerged in the 18th century it was always discussed with its political background. Especially after the appearance of modern art the intersection between art and politics became inevitable. The economic and social crises in the last quarter of the 19th century followed by the two World Wars resulted in radical social upheavals in Europe. In this phase, which was marked by essential social changes, a similar process could be observed related to the function of art and the position of the artist. As a consequence, a widespread idea was that art was no longer in charge of depicting social processes according to classical art forms. As a result, modern artists tended to use new forms and techniques in almost every field of arts. Meanwhile, in Germany a serious and intense debate started in the face of this radical developments in arts. On the one hand there were criticisms made about the newly emerging avant-garde art, but on the other hand many thinkers who had political influence supported the new practices. The most influential essays on this topic formed the so-called Expressionism Debate which Ernst Bloch also contributed to and as a Marxist thinker he positioned himself in this debate pro avant-garde art, which is striking and needs to be considered, as avantgarde-art in many aspects does not coincide with Marxist aesthetics. The aim of this study is to analyze the works of Thomas Mann and Heinrich Mann published during the period 1910-1925, when artistic production was dominated by the expressionist style and to show the opponent elements in them. Der Untertan by Heinrich Mann and Magic Mountain by Thomas Mann contain elements which clarify the different points of view in the Expressionism Debate. This study presents the contradiction between Ernst Bloch and Georg Lukàcs, whose ideas form the core v contribution to the Expressionism Debate, shows the differences between the concepts of modernism and neoclassicism and exemplifies them with the analysis of the works of Heinrich Mann and Thomas Mann. The study presents an intense analysis of the aesthetic concepts which emerged in the last quarter of the 19th century and marked the first half of the 20th century. As a result, it has been found out that Der Untertan and Magic Mountain both represent a solution to the unsolved problems in the Expressionism Debate. The results have further shown that Bloch categorizes avant-garde art as progressive whereas he considers neoclassicist art rather to have a reactionary character. However, it has been found out that the works of Thomas Mann and Heinrich Mann, who adopt neoclassicist elements in their literary works, generally reflect a humanistic and progressive attitude. Ernst Bloch's idea of the Totum is unique and outstanding. In his The Principle of Hope he refers to classical literary works as the strongest representatives of the Totum. However, in the Expressionism Debate Bloch positioned himself against the works of Thomas and Heinrich Mann, which represent the totality and supported avant-garde art although it neglects the concept of totality. According to the results of this study the works of Thomas and Heinrich Mann reflect Bloch's ideas and his concept of the Totum.

Benzer Tezler

  1. Ernest Bloch'un viyola eserlerinde Yahudiliğin ve Yahudi müziğinin yansıması

    The reflection of Judaism and Jewish music on viola works of Ernest Bloch

    BİLGÜTAY KAAN ÖZTÜRK

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MüzikAnadolu Üniversitesi

    Müzik Ana Sanat Dalı

    PROF. BURCU EVREN YAZICI

  2. Fotoğraf sanatında tekinsizlik: Roger Ballen fotoğrafları üzerine bir inceleme

    The uncanny in photograpy art: A review on Roger Ballen photographs

    EREN GÖRGÜLÜ

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Güzel SanatlarKocaeli Üniversitesi

    Plastik Sanatlar Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN ODABAŞ

  3. Tracing Bloch's 'anticipatory illumination' in Bacon's New Atlantis and Cavendish's The Blazing World

    Bloch'un 'öngörüsel aydınlanma''sının, Bacon'ın New Atlantis ve Cavendish'ın Blazing World eserlerinde izinin sürülmesi

    NİNA CEMİLOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    İngiliz Dili ve EdebiyatıBoğaziçi Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEVZA SEVGEN

    PROF. DR. ASLI TEKİNAY

  4. Ernst Bloch, ütopyacılık ve kurtuluşçu teolojiler

    Ernst Bloch, utopianism and liberation theology

    SERHAT TUTKAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYHAN YALÇINKAYA

  5. Ernst Bloch'un toplum ve din felsefesi çerçevesinde umut, ütopya, özgürlük, heretizm ve kurtuluş olanakları

    Hope, utopia, freedom, heretism and salvation possibilities in the framework of Ernst Bloch's social philosopy and philosophy of religion

    ZİYA DİNÇSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. IŞIL BAYAR BRAVO