Tanzimat Dönemi Osmanlı taşra idaresinde teftiş sistemi (1839-1876)
İnspection system in the Tanzimat era of Ottoman provincial administration (1839-1876)
- Tez No: 672015
- Danışmanlar: PROF. DR. CENK REYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Osmanlı Devleti'nde köklü bir dönüşümün yaşanmaya başladığı bir dönem olan Tanzimat Döneminde, Tanzimat Fermanı ile amaçlanan reformlara yönelik olarak ciddi bir muhalefetle karşılaşılmış ve reformların hayata geçirilmesinde sorunlar yaşanmıştır. Tanzimat Dönemi yöneticileri de reformların uygulanmasında yaşanan bu güçlükleri aşabilmek adına çeşitli önlemlere başvurma ihtiyacı hissetmişler ve bu önlemlerden biri de alınan teftiş kararları olmuştur. Denetim faaliyetleri, Batıda ve İslam devletlerinde merkezi yönetimin uzak bölgelerdeki kontrolünün sağlanabilmesi için farklı zamanlarda farklı şekillerde uygulama alanı bulmuş ve öncelikle modern devlete geçiş sürecini erken yaşayan Avrupa ülkelerinde kurumsallaşma sürecine girmiştir. İdari modernleşme anlamında özellikle Fransa gibi devletlerin idari yapılanmasından etkilenen Osmanlı Devleti'nde de teftiş faaliyetleri, Tanzimat Döneminde reformların hayata geçirilmesinde kullanılan aygıtlardan biri haline gelmiştir. Bu kapsamda Tanzimat dönemi boyunca farklı zamanlarda Anadolu ve Rumeli eyaletlerinde teftiş uygulamaları başlatılmıştır. Bu dönemde oluşturulan İmar Meclisleri de üstlendiği görevlerle teftiş işlevini yerine getiren kurumlar haline gelmiştir. Öte yandan gerçekleştirilen teftiş faaliyetleri, Vilayet Nizamnamelerinin uygulamaya konmasına da katkı sağlayarak devletin idari yapılanmasının yenilenmesinde de önemli etkenlerden biri olmuştur. Osmanlı modernleşmesinin beraberinde getirdiği gelişmiş bürokratik yapı zamanla teftiş faaliyetlerinin sürekli uygulamalar haline gelmesini sağlamıştır. Dolayısıyla modernleşmenin tesisinde araç olarak kullanılan teftiş faaliyetleri, devlet yapısı modernleştikçe kurumsallaşarak sürekli teftiş birimleri haline gelmiş ve bu kurumsallaşma ile birlikte Cumhuriyet Döneminin köklü teftiş kurularının ortaya çıkmasına da zemin hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
During the Tanzimat period, when a radical transformation started in the Ottoman Empire, a serious opposition emerged against the reforms intended with the Tanzimat Edict, and problems were faced in the implementation of the reforms. The administrators of the Tanzimat period felt the need to resort to various measures to overcome these difficulties in the implementation of the reforms, and one of these measures was the audit decisions made. Audit activities were applied in different ways at different times to control the central government in distant regions in the West and Islamic states and first entered into the process of institutionalization in European countries, which experienced the transition to modern states early. In respect of administrative modernization, audit activities became one of the tools used in the implementation of reforms during the Tanzimat Period in the Ottoman Empire, which was particularly affected by the administrative structuring of states such as France. In this context, audit practices were initiated in the provinces of Anatolia and Rumelia at different times throughout the Tanzimat period. The Development Councils established during this period became institutions that performed the audit function with the duties they assumed. On the other hand, audit activities also contributed to the implementation of the Provincial Regulations and became one of the significant factors in the renewal of the administrative structure of the state. The developed bureaucratic structure brought about by the Ottoman modernization turned audit activities into permanent practices over time. Therefore, audit activities, which were used as a tool in the establishment of modernization, were institutionalized as the state structure modernized and turned into permanent audit units, and with this institutionalization, the ground was prepared for the emergence of deep-rooted audit councils of the Republican Period.
Benzer Tezler
- Osmanlı'da Tanzimat döneminde merkeziyetçilik ve bu bağlamda yapılan idari düzenlemeler
Centralism in Tanzimat Period and adminsrative practices in this process in ottoman state
ŞERİFE GÜLPİNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN OKTAY
- 19. yüzyılda Osmanlı taşrasında kaza idaresi: Sandıklı (1867-1908)
District goverment in Ottoman provincial in the 19th century: Sandıklı (1867-1908)
SERPİL PİR
- Tanzimat Dönemi Osmanlı mülkî idaresinde kapı kethüdalığı
The kapi kethüdaliği in the administration of the Ottoman in the Tanzimat Period
DÖNDÜ DÜŞÜNMEZ
- Tanzimat dönemi'nde taşrada asker valiler: Diyarbakır ve çevresi (1845-1876)
Military governors in the provinces in the Tanzimat period: Diyarbakır and its surroundings (1845-1876)
TİMUR KUMBAR
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Hatay'daki kamu yapıları
Public buildings in Hatay from the Tanzimat to the Republic
ÖVGÜ GARBİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURCAN YAZICI METİN
YRD. DOÇ. DR. FEHİME MİNE TEMİZ