Türk işaret dilinde çoklu eylem durumları: Derlem tabanlı bir incelenmesi ve sınıflandırma
Pluractionality cases in Turkish sign language: A corpus-based examination and classification
- Tez No: 672134
- Danışmanlar: PROF. DR. HACER İCLAL ERGENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Çoklu eylem, yineleme belirteçlerinin kullanımıyla sözcüğe anlamsal boyutta çoğulluk ve dağılım gibi bilgilerin kodlanmasıyla meydana gelen bir dilbilgisel kategoridir. Kullanılan çoklu eylem belirleyicileri sözcüğe anlamsal boyutta kişi, sayı, yer ve zaman dağılımları kodlamaktadır. Güncel çalışmalarda çoklu eylem konusuna bir eğilim bulunmasına rağmen, kapsamlı bir çoklu eylem sınıflandırması bulunmamaktadır. Bu çalışmada, derlem tabanlı bir inceleme gerçekleştirilerek, TİD'deki çoklu eylem olgusuna dair yapısal ve işlevsel açıdan bulgular ileri sürülerek, TİD çoklu eylem sınıflandırması sunulmuştur. Yapısal olarak TİD'de bağımsız, el dışı ve birleşimsel olarak birçok çoklu eylem belirleyicisi bulunmaktadır. Bağımsız türler /-TEK/, /-YAY/, /-DEĞ/ ve /-2EL/ çoklu eylem belirleyicilerinden oluşmaktadır. El dışı türlerde ise /-YŞ/ ve /-BK/ çoklu eylem belirleyicilerini içermektedir. Birden fazla belirleyici içeren birleşimsel türde ise, /-TEK + YAY/, /-TEK + 2EL/, /-YAY + 2EL/, /-TEK + BK/, /TEK + YŞ/, /-DEĞ + YŞ/, /-DEĞ + BK/, /-YAY + BK/ ve /-YAY + YŞ/ çoklu eylem belirleyicileri bulunmaktadır. İşlevsel olarak ise Kuhn ve Aristodemo (2017)'nin ortaya koyduğu anlamsal sınıflandırma açısından incelendiğinde, TİD'de çoklu eylem belirleyicileri, tek türün yanı sıra, (a) ve (b), (b) ve (c) ya da üç türünün hepsinin kodlanmasını sağlayabilmektedir. Diğer dillerle karşılaştırıldığında, TİD'deki el dışı biçimbirimlerinin de çoklu eylem belirleyicisi olarak ele ait biçimbirimler kadar etkili olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Pluractionality is a grammatical category that is formed by encoding information such as plurality and distribution in the semantic dimension with the use of reduplication markers. The pluractionality markers encode person, number, place and time distributions in the semantic dimension of the word. Although there is a trend towards pluractionality in current studies, there is no extensive classification on pluractionality. In this study, a classification on TID pluractionality is presented by portraying structural and functional findings obtained from the corpus-based examination on pluractionality in TID. Observing the structure of pluractionality in TİD there are many independent, non manual and combinatory pluractional markers, in TID. The independent type consists of /-REP/, /-ARC/, /-PC/ and /-2HND/ pluractional markers. The non-manual type includes /-PC/ and /-BS/ pluractional markers. As for the combinatory type which consists of at least two markers, it consists of /-REP + ARC/, /-REP + 2HND/, /-ARC + 2HND/, /-REP + BS/, /-REP + PC/, /-ALT + PC/, /-ALT + BS/, /-ARC + BS/ and /-ARC + PC/ pluractional markers. On a functional level, the semantic behaviours were examined in terms of the semantic classification put forward by Kuhn and Aristodemo (2017), TİD pluractional markers enable all three types, the marker can enable the readings (a) and (b), (b and (c), or all three readings. Compared with pluractional structures in other sign languages, non-manual pluractional markers in TİD are as effective as manual pluractional markers.
Benzer Tezler
- Expression of arguments and age of acquisition effects in Turkish sign language
Türk işaret dilinde üyelerin ifade edilmesi ve dil edinim yaşının etkileri
SEMRA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
DilbilimBoğaziçi ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. KADİR GÖKGÖZ
- 基于汉语国际教育的汉土语序类型研究（a typology study on chinese and Turkish word order based on Chinese international education）
Uluslararası Çince öğretimine(eğitimine)yönelik Çince ve Türkçe söz diziminin tipolojik açıdan incelenmesi
MESUT KESKİN
Doktora
Çince
2020
DilbilimShanghai International Studies University {Shanghai Municipality 上海市}Dilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LİXİN JİN
- Computer vision based multi-lingual fingerspelling recognition
Bilgisayarla görme tabanlı çok dilli parmak alfabesi tanıma
AHMET ALP KINDIROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. LALE AKARUN
- At the intersection of center and periphery: Kurdish language in the Turkish Monolingual sphere
Merkez ve çeperin kesişiminde: Türkçenin tekdil alanında Kürt dili
SEREN ÜSTÜNDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Dilbilimİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ETİENNE EUGENE CHRISTİAN CHARRİERE
- Transfer learning for sign language recognition
İşaret dili tanıma ı̇çin öğrenme transferi
AHMET ALP KINDIROĞLU
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LALE AKARUN ERSOY