Ergenlerde travmatik yaşantılar ve problemli internet kullanımı arasındaki ilişkide stres ve duygu düzenlemenin rolü
The role of stress and emotıon regulatıon ın the relatıonshıp between traumatıc experıences and problematıc ınternet use among teenagers
- Tez No: 672825
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA EŞKİSU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı travmaları, duygu düzenleme güçlüğü, problemli internet kullanımı, stres, Childhood traumas, difficulty in emotion regulation, problematic internet use, stress
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Çocukluk çağı travma deneyimleri bireylerin ileri dönemlerdeki yaşantılarını duygusal, davranışsal ve bilişsel olarak olumsuz düzeyde etkileyebilmektedir. Bu olumsuz etkilerden biri de problemli İnternet kullanımıdır. Aşırı ve kontrolsüz bir şekilde İnternetle meşgul olmayı içeren problemli İnternet kullanımı bireylerde fiziksel ve psikolojik açıdan birçok olumsuz etki oluşturabilmektedir. Bu araştırmada da çocukluk çağı ruhsal travma yaşantıları ile ergenlerde problemli internet kullanımı arasındaki ilişkide; stres, duygu düzenleme güçlüğü, internette duygusal rahatlama ve online sosyal etkileşim tercihinin rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim- öğretim yılında Türkiye'nin çeşitli illerinden öğrenim görmekte olan 279'u erkek, 558'i kadın toplam 871 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama amacıyla Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇTQ-33), Chen İnternet Bağımlılığı Ölçeği (CİBÖ), Depresyon, Ankisiyete, Stres Ölçeği (DASS-21), Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği (DDGÖ-16), Genelleştirilmiş Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği (GPİKÖ-2) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. İlişkisel tarama modelinden yararlanılan araştırmada travma yaşantıları, problemli internet kullanımı, stres, duygu düzenleme güçlüğü, internette duygusal rahatlama ve online sosyal etkileşim tercihi arasındaki ilişkiler Yapısal Eşitlik Modeli ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki dolaylı ilişkilerin anlamlılığı ise 2000 yeniden örnekleme ile sınanmıştır. Değişkenlerin birbirleriyle ilişkilerinin belirlenmesi amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Korelasyon analizi sonuçlarına göre modelde ele alınan bütün değişkenlerin birbirleriyle pozitif yönlü anlamlı ilişkiler gösterdiği ortaya konulmuştur. Yapısal eşitlik modellemesi analizi sonuçlarına göre çocukluk çağı travmaları duygu düzenleme güçlüğünü ve stres düzeyini, duygu düzenleme güçlüğü de online sosyal etkileşim tercihini ve internette duygusal rahatlamayı anlamlı düzeyde yordamaktadır. Stres, online sosyal etkileşim tercihi ve internette duygusal rahatlama ise problemli internet kullanımını anlamlı düzeyde yordamaktadır. Modelde yer alan dolaylı etkiler, travmatik deneyimlerin problemli internet kullanımını stres düzeyi üzerinde yordadığını göstermiştir. Aynı zamanda, duygu düzenleme güçlüğü, online sosyal etkileşim tercihi ve internette duygusal rahatlama üzerinden travmatik yaşantılar ile problemli internet kullanımı arasındaki ilişkide aracı rolüne sahiptir. Bu araştırmada elde edilen bulgular travmatik deneyimleri olan ergenlerde İnternetin duygusal rahatlama amaçlı kullanılmasının, stres ve duygu düzenleme güçlüğünün problemli internet kullanımında önemli bir etken olduğunu ve önleyici çalışmalarda bu değişkenlere yönelik müdahalelerin etkili olabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Childhood trauma can negatively affect individuals' future lives emotionally, behaviorally and cognitively. One of these negative effects is problematic Internet use. Problematic Internet use, including excessive and uncontrolled use of the Internet, can have many negative effects on individuals, both physically and psychologically. Present study aimes to examine the role of stress, emotion regulation difficulties, mood regulation on the net and online social interaction preference in the relationship between childhood psychological trauma experiences and problematic Internet use among teenagers. The study group of the research consists of 871 high school students, 279 males and 558 females, studying from various provinces of Turkey in the 2019-2020 academic year. In order to collect data in the current study, Childhood Traumas Scale (CTQ-33), Chen Internet Addiction Scale (CIDS), Depression, Anxiety, Stress Scale (DASS-21), Difficulty in Emotion Regulation Scale (DGI-16), Generalized Problematic Internet Use Scale ( GPİKÖ-2) and Personal Information Form were used. Present study, using the relational screening model, the relationships between trauma experiences, problematic Internet use, stress, difficulty in emotion regulation, mood regulation on the net and online social interaction preference were analyzed by performing Structural Equation Model. The significance of the indirect relationships between the variables was tested with 2000 bootstrapping samples and 95% bias-corrected confidence intervals. Pearson Product Moments Correlation analysis was used to determine the relations of the variables with each other. According to the results of the correlation analysis, it was revealed that all the variables considered in the model showed positive and significant relationships with each other. According to the results of structural equation modeling analysis, childhood traumas significantly predicted emotion regulation difficulties and stress levels whereas difficulty in emotion regulation also predicts online social interaction preference and mood regulation on the net. Stress, preference for online social interaction and mood regulation on the net significantly predicted problematic Internet use. Indirect effects in the model showed that traumatic experiences predicted problematic Internet through stress. At the same time, there is a mediating role in the relationship between traumatic experiences and problematic internet use through difficulty in emotion regulation, preference for online social interaction, and mood regulation on the net. The findings of this study show that the use of the Internet for mood regulation in adolescents with traumatic experiences, stress and difficulty in emotion regulation are important factors in problematic Internet use and interventions for these variables can be effective in preventive studies.
Benzer Tezler
- Madde kullanan ergenlerde travma ve travma sonrası stres bozukluğu sıklığı araştırması
Trauma and posttraumatic stress disorder in substance use adolescents
ŞULE EKERBİÇER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHİYE ALYANAK
- İntihar girişiminde bulunan çocuk ve ergenlerde BDNF gen ekspresyonunun erken çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve problem çözme becerileriyle ilişkisi
Children and adolescents who have attempted suicide early childhood traumatic experiences of the BDNF gene expression and its relationship with problem-solving skills
RABİA YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP
- Suç işleyenlerde çocukluk çağı travması,dissosiasyon ve başa çıkma tutumları: Kontrollü bir çalışma
Childhood trauma, dissociation and coping strategies in incarcerated criminals: A controlled study
MERİH ALTINTAŞ
- Perceived social support and the psychological well-being of adolescent Syrian refugees
Suriyeli mülteci ergenlerde algılanan sosyal destek ve psikolojik iyi oluş
BETÜL GÜLCAN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGÜ BÖRKAN
- Cinsel istismar mağduru ergenlerde bağlanma stili, depresyon, anksiyete, stres, stresle başa çıkma tarzları ve aleksitimi ilişkisi
Attachment style, depression, anxiety, stress, stress-coping styles and alexithymia in sexually abused adolescents
SİBEL DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ITIR TARI CÖMERT