Organik gıda tüketim davranışlarının ortoreksiya nervoza eğilimi üzerindeki etkileri
Effects of organic food consumption behaviors on orthorexia nervosa tendency
- Tez No: 674465
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERKAN YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Nutrition and Dietetics, Gastronomy and Culinary Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Tüketiciler; ürünleri, hizmetleri, fikirleri ve uygulamaları satın alırken, sahip oldukları psikolojik, sosyal ve fiziksel eylemlerine göre hareket ederek satın alma davranışında bulunurlar. Organik gıda, sağlıklı kabul edilen,“doğal”,“yerel”,“taze”ve“saf”olarak tanımlanan gıdadır. Ortoreksiya nervoza biyolojik yönden saf ve sağlıklı gıdaların tüketilmesi ile ilgili patolojik bir saplantı olarak açıklanmaktadır. Sağlıklı hali korumak ve geliştirmek çabası ile doğru beslenme ile ilgili duyulan endişe durumunun normale göre daha fazla görüldüğü bir durumdur. Bu çalışma, organik gıda tüketim davranışlarının ortoreksiya nervoza eğilimi üzerindeki etkileri araştırmak amacı ile Aralık 2020 – Ocak 2021 tarihleri arasında yürütülmüştür. En az bir kere organik gıda satın almış 502 kişinden anketle veri toplanarak yapılmıştır. Organik gıda tüketim davranışları; normlar, öz kimlik, sağlık bilinci, organik gıda tüketmenin faydaları, olumlu ahlaksal yaklaşım ve bilgi arama boyutlarından oluşmaktadır. Bu boyutların ayrı ayrı olarak ortoreksiya nervoza eğilimlinin boyutları olan sağlıklı beslenmeyle ilgili endişeler, gıda seçimi ile yeme tutumu ve davranışları, gıda seçimi değeri üzerindeki etkileri test edilmiştir. Organik gıda tüketim davranışlarını ölçmek için“Organik Gıda Tüketim Ölçeği (OFC)”kullanılmıştır. Sağlıklı beslenme takıntısını ölçmek için“Ortoreksiya Nervoza Eğilimi (ORTO-15)”ölçeği kullanılmıştır. Model testi kısmi en küçük kareler (PLS-SEM) yönetimiyle yapılmıştır. Hipotez testler için SmartPLS 3.3.3 programı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre sağlıklı beslenme takıntısının sağlıklı beslenmeyle ilgili endişeler boyutu üzerinde organik gıda tüketim davranışlarının; sağlık bilinci, öz kimlik, organik gıda tüketmenin faydaları ve olumlu ahlaksal yaklaşım boyutlarının ters yönlü etkileri olduğu tespit edilmiştir. Gıda seçimi ile yeme tutumu ve davranışları boyutu üzerinde sağlık bilinci ve bilgi arama; gıda seçimi değeri boyutu üzerinde de öz kimlik ve organik gıda tüketmenin faydaları boyutlarının ters yönlü etkileri olduğu gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Consumers; When purchasing products, services, ideas and applications, they act according to their psychological, social and physical actions. Organic food is food that is considered healthy, defined as“natural”,“local”,“fresh”and“pure”. Orthorexia nervosa is explained as a pathological obsession with consuming biologically pure and healthy foods.It is a situation where the anxiety about proper nutrition with the effort to maintain and improve the healthy state is seen more than normal. This study was conducted between December 2020 - January 2021 to investigate the effects of organic food consumption behaviors on orthorexia nervosa tendency. It was conducted using a questionnaire method with 502 people who bought organic food at least once. Organic food consumption behaviors; It consists of norms, self-identity, health consciousness, benefits of consuming organic food, positive moral attitudes and information seeking dimensions. The effects of these dimensions on concerns about healthy eating, food choice and eating attitudes and behaviors and the value of food choice, which are dimensions of orthorexia neurosis tendency were tested separately.“Organic Food Consumption Scale (OFC)”was used to measure organic food consumption behavior.“Orthorexia Nervosa Tendency (ORTO-15)”scale was used to measure healthy eating obsession. Model testing was done with partial least squares (PLS-SEM) management. SmartPLS 3.3.3 program was used for hypothesis tests. According to the results of the research, organic food consumption behaviors on the dimension of the concerns about healthy eating obsession; it has been determined that health awareness, self-identity, benefits of consuming organic food and positive moral approach dimensions have negative effects.It has been observed that the dimensions of health awareness and information seeking have adverse effects on the dimensions of food selection and eating attitudes and behaviors. On the other hand, it has been observed that self-identity and benefits of consuming organic food have opposite effects on the nutritional selection value dimension.
Benzer Tezler
- Düzenli egzersiz yapan bireylerde ortoreksiya nervozaya eğilim ile organik gıda tüketimi arasındaki ilişkinin saptanması
Determining the relationship between organic food consumption and tendencies to orthorexia nervosa in individuals doing regular exercise
ÖZLEM KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ÖKTEM GÜNGÖR
- Tüketicilerin organik gıda satın alma niyetiyle ilişkili faktörler
Factors related to consumers' intention to purchase organic foods
ŞİRİN GİZEM KÖSE
- Organik gıdalarla ilgili tüketici davranışlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma
Determination of organic food on an investigation with respect to consumer behavior
ŞUAYİP BIYIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Gıda MühendisliğiNamık Kemal ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİLAL BİLGİN
- Çevresel ve sosyo-psikolojik faktörlerin organik gıda tüketim niyeti üzerine etkileri
The effects of socio-psychological and technological factors on sustainable consumption behavior
DUYGU GÜR
- The impact of personal consumption values and food-related lifestyle on organic food purchase behavior in Turkey
Türkiye organic gıda satın alma davranışları üzerindeki kişisel tüketim değerleri ve gıda ile ilgili hayat tarzı etkisi
NUERSIMANGULI REXITI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE ÇOBANOĞLU