Geri Dön

Anayurdu tayin etmek: Doğu ile Batı arasında Akdenizli Anadolu'nun keşfi

Defining homeland: Re-discovery of Mediterranean Anatolia between East and West

  1. Tez No: 675103
  2. Yazar: EVREN AHMET DEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NAZAN ÇİÇEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Siyaset Bilimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 248

Özet

Bu çalışmada, bir imparatorluğun çok uluslu–çokkültürlü demografik yapısının çözülüşü ve bu çözülmenin ardından yürütülen ulus devletleşme süreci, Osmanlı İmparatorluğu'nun Batılılaşma/modernleşme girişimlerinin ışığında baş gösteren bir kimlik bunalımı ve bu bunalımın ardılı Cumhuriyet'in uluslaşma girişimlerine etkisi özelinde,“anayurt Anadolu'nun”Doğululuk ile Batılılık arasında üçüncü bir kimlik olarak Akdenizliliğin keşfedilmesi meselesine odaklanmaktadır. Bu bağlamda bu tez ile ulaşılmak istenen temel hedef söz konusu Akdenizli kimliğin Cumhuriyet'in Batılılaşma projeksiyonu için geçerli ve elverişli bir zemin olup olmadığının açığa çıkarılmasıdır. Bu yaklaşımla, tezin ilk bölümünde klasik oryantalist literatür bilhassa Edward Said'in Şarkiyatçılık adlı eseri merkeze alınarak gözden geçirilmiş, Anadolu ve Levant coğrafyasının Akdenizli kimliğinin Doğu-Batı ekseninde konumlanışı ve oryantalist tahayyülün bu coğrafyaya atfettiği kimlik tespit edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde, Osmanlı İmparatorluğu'nun söz konusu coğrafyada farklı unsurlar arasında yüzyıllar boyunca sürdürdüğü“Osmanlı uyumunun”tarihsel ve toplumsal yapısı irdelenerek, söz konusu uyumun 19.yüzyılın ulusçuluk fikrinin etkisiyle ortadan kalkmasının ardından, İmparatorluğun içine düştüğü kimlik arayışları ele alınmıştır. Bu bağlamda ilk çözüm olarak görülen Osmanlıcılık politikasının uygulanması ve başarısızlığa uğramasının ardından ortaya konan Türk ulusçuluğu düşüncesi, bu fikrin öncü isimleri olan Yusuf Akçura ve Ziya Gökalp rehberliğiyle incelenerek, bu düşünce ışığında bilhassa Cumhuriyet'in Tarih Tezi'nin de odağını oluşturan“Türklüğün anayurdu”olarak tayin edilen Anadolu'nun yurtlaştırılması meselesinde Anadolu'ya atfedilen kimlik belirginleştirilmeye çalışılmıştır. Nitekim son bölümde köklerini geç Osmanlı döneminden alan bir biçimde Anadolu'nun Batılılaşma girişimlerini başarıya ulaştırabilecek bir zemin olarak“Akdenizli”kimliğin keşfedilmesini Yahya Kemal, Yakup Kadri ve Salih Zeki gibi isimlerin öncülük ettiği Nev-Yunanî akımı ve onun ardından Cumhuriyet'in 1930 ve 1940'lı yıllardaki modernleşme tahayyülünü somutlaştırabilmek için kılavuz olarak görülebilecek Hilmi Ziya Ülken ve Hasan Âli Yücel öncülüğünde beliren bir“Türk Hümanizmi”düşüncesi takip edilerek bu düşüncenin bir sonraki istasyonu ve Anadolu'nun Akdenizli kimliği argümanının temsilcisi Mavi Anadolu hareketi ve bu Akdenizlilik argümanının kökleri ve yansımalarına değinilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study focuses on documenting and discussing the way in which Mediterranean identity of Anatolia was re-discovered by late Ottoman and early Republican intelligentsia as an alternative denominator that promised to discursively emancipate the“Turkish”homeland from the East and West dichotomy where it had been stuck for a long time. In the face of dissolution of the Ottoman Empire as a multinational-multicultural demographic entity which was followed by the establishment of a nation-state an identity crisis entangled with Westernization/modernization attempts emerged. One line of thought that strived to overcome this identity crisis set about questioning whether the Mediterranean identity could provide a valid and convenient ground for the young Republican regime in its quest for generating a new society along the lines of nationalism and Westernization. In this thesis, a series of Ottoman and Turkish writers who shared a common intellectual ground in attributing particular importance to Mediterranean region and its culture as a distinctive component that defined the peoples of Anatolia have been examined. Since Mediterranean identity was considered a useful vehicle to put an end to the tyranny of Orientalist imagination that placed Anatolia indisputably in the East, these writers struggled to prove how Mediterranean region and Levant were too rich and complex to be part of East-West dichotomy that worked at the expense of the former. Therefore, the first part of the thesis in order to better contextualize those discussions delves into Orientalist arguments mostly within the framework of Saidian critic of Orientalism. The second part of the thesis examines and analyses the historical and social structure of the“Ottoman harmony”that the Ottoman Empire allegedly generated for centuries among different peoples and cultures in the region as well as the identity crisis that appeared after the said harmony disappeared under the influence of nationalism in the 19th century. Accordingly, the idea of Turkish nationalism, which was put forward after the implementation and failure of the Ottomanism policy which had been previously considered a viable option is examined with special references to the works of Yusuf Akçura and Ziya Gökalp, the pioneers of Turkism. The efforts to define“the homeland of Turkishness”which constitutes the focus of the Turkish History Thesis of early 1930s are surveyed as an example of nationalization of Anatolia. The last part of the thesis deals with the Neo-Hellenism movement led by well-known intellectual figures such as Yahya Kemal, Yakup Kadri and Salih Zeki which set out to explore whether a“Mediterranean”identity could facilitate the success of Westernization attempts in Anatolia by the new regime. Along similar lines the idea of“Turkish Humanism”emerged through Hilmi Ziya Ülken and Hasan Âli Yücel, in order to embody the modernization images of the Republic in the 1930s and 1940s. Mavi Anadolu movement was a part and parcel of this line of thought which is also examined in the last chapter to some extent.

Benzer Tezler

  1. Taze ve ticari vişne sularının (Prunus Cerasus) toplam antosiyanin, toplam fenolik ve şeker miktarlarının tayini ve karşılaştırılması

    Determination and comparison of the amount of total anthocyanin, total phenolics and sugar content of fresh and commerci̇al cherry (Prunus Cerasus) juices

    ESİN KAFTANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Kimyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEDİA ERİM BERKER

  2. Terpenik içerikli bitkilerden uçucu yağ elde etme kinetiğinin kullanılan yöntemlere bağlı olarak araştırılması

    Investigation of essential oil extraction kinetics from terpenic containing plants depending on the methods used

    RAHMAN İSKANDAROV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kimya Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LUTFULLAH MUHAMMED SEVGİLİ

  3. Rusya'nın Doğu Türkistan politikası (1911 ve sonrası)

    East Turkestan policy of Russia (1911 and after)

    ÖMER FARUK AÇIKGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TEKİN TUNCER

  4. Sosyal hizmet ve basın etiği ikileminde adli vakaların medyada temsili: İzmir örneği

    Media representation of forensic cases in the dilemma of social service and press ethics: the case of İzmir

    ALEV ANAYURDU KESKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sosyal HizmetlerManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLTEN UÇAN

  5. Doğu-batı kültürel etkileşiminde Orta Asya'dan göçler (M.S. VI. yüzyıla kadar)

    Migrations from Central Asia to the east-west cultural interaction (A.D VI. century until)

    MEHMET MANDALOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    TarihGazi Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. İLHAMİ DURMUŞ