Geri Dön

Yapım aşamasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözüm yolları: kik ve fıdıc dokümanları üzerinden bir karşılaştırma

Resolutions of disputes arise during the construction phase: a compari̇son on kik and fidic documents

PDF İndir

  1. Tez No: 676010
  2. Yazar: BUKET DELİBAŞ ŞEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. İKBAL ERBAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

İnşaat sektörünün en büyük problemlerinden birisi olan uyuşmazlıklar genellikle sözleşme sonrasında, yapım sürecinde yüklenici ve işveren arasında oluşarak süreci olumsuz yönde etkilemektedir. Türk inşaat sektörünün en büyük işvereni olan kamunun taraf olduğu projelerde uyuşmazlıklara oldukça sık rastlanılmaktadır. Bu uyuşmazlıklar henüz oluşmadan önlenemezse veya oluştuktan sonra hızla çözümlenemezse temel proje hedefleri olan süre, maliyet ve kalite hedefleri olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu durum da kamu kaynaklarının etkin kullanımı ilkesiyle çelişmektedir. Kamunun taraf olduğu yapım işlerinde tabi olunan Kamu İhale Kanunu (KİK), Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu (KİSK) ve bu kanunlarla bağlantılı olan yönetmelikler olası bir uyuşmazlık durumunda izlenecek prosedürleri içermektedir. Ancak bu prosedürler uyuşmazlıkların giderilmesi hususunda yetersiz kalmaktadır. Diğer yandan, uyuşmazlık çözümü konusunda standart prosedürler geliştirip uygulayan ve başarılı sonuçlar alan Birleşmiş Mühendisler Sözleşme Dokümanları Komitesi (Fédération Internationale des Ingénieurs Conseils- FIDIC) bu konuda olumlu bir örnek teşkil etmektedir. FIDIC, 2017 yılında yeni basımlarını yayınladığı standart formlarında uyuşmazlıkları henüz oluşmadan çözümlemeyi amaçlayan uyuşmazlık kaçınma ve karar kurulunu (UKKK) ortaya çıkarmıştır. Bu kurul sözleşmeyle birlikte kurulmakta, standart saha ziyaretleri ve toplantılarla sürecin bir parçası olmakta, işveren ve yüklenici arasında olası bir uyuşmazlık fark ettiğinde gayri resmi olarak çözümlemeyi amaçlamaktadır. Uyuşmazlıktan kaçınmanın mümkün olmadığı durumlarda ise hızla soruna müdahale edilerek bu kurul tarafından uyuşmazlık çözüme ulaştırılır. Tahkime ancak tarafların UKKK kararından memnun olmadığı durumda başvuruda bulunulabilir. Bu çalışmanın amacı, inşaat sektöründe yapım aşamasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözüm yollarından olan uyuşmazlık kurullarının incelenmesi, KİK ve FIDIC dokümanlarında tanımlanan uyuşmazlık çözüm süreçlerinin maliyet, süre ve kalite kriterleri üzerinden karşılaştırılarak KİK'in eksik yönlerinin tespit edilmesidir. Kamunun taraf olduğu yapım işlerinde kullanılan KİK, KİSK ve bu kanunlarla doğrudan bağlantılı alt dokümanlardan olan Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme (YİTS), Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) ve dolaylı olarak bağlantılı olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının Çalışma Usul ve Esasları Yönetmeliği (YFKY) çalışma kapsamına alınmıştır. FIDIC tarafında ise kamunun da esas olarak kullandığı geleneksel proje teslim sistemine uygun olan Kırmızı Kitap, genel maddeler ve alt dokümanlar Uyuşmazlık Kaçınma ve Karar Anlaşması Genel Şartnamesi (UKKK GŞ), Uyuşmazlık Kaçınma ve Karar Kurulu Usul Kuralları (UKKK Kuralları) bu kapsama dahil edilmiştir. Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemle ilk aşamada Türk yapı mevzuatı ve FIDIC dokümanları uyuşmazlık çözüm süreci yönü ile analiz edilmiştir. Sonraki aşamada FIDIC ve KİK uyuşmazlık çözüm sürecinin süre, maliyet ve kalite kriterleri yönünden karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda, KİK'te uyuşmazlık çözümüne ilişkin hususların farklı dokümanlarda dağınık bir şekilde ele alındığı, yüklenici ve idare arasında bir eşitsizliğin söz konusu olduğu tespit edilmiştir. Maliyet açısından KİK ve FIDIC dokümanları karşılaştırıldığında, KİK'te uyuşmazlık çözümü için bir bütçe ayrılmadığı, FIDIC'te UKKK kullanımının projenin ilk bütçesini arttırdığı görülmüştür. Ancak bu maliyetle ileride oluşacak resmi yargı masraflarının önüne geçilmektedir. Süre yönünden karşılaştırıldığında, KİK'te uyuşmazlık çözümü için Yüksek Fen Kurulu'na (YFK) başvurulabiliyor olsa da bu başvuru zorunlu değildir ve esas uyuşmazlık çözüm yolu resmi yöntemlerdir. Resmi yöntemler de çözüme ulaşması uzun süren, maliyetli olan ve taraflar arasındaki ilişkiyi zedeleyen yöntemlerdir. FIDIC'te ise UKKK sözleşme aşamasında kurulduğu için hem uyuşmazlıktan kaçınmayı sağlar hem de kaçınılamayan uyuşmazlıkları hızla çözüme ulaştırır, tahkime olan ihtiyacı azaltır. Kalite açısından değerlendirildiğinde UKKK kullanımının doğrudan ve dolaylı olarak projenin kalitesine olumlu etkisi olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları FIDIC tarafından 1995 yılından beri revize edilerek kullanılan uyuşmazlık kurulu kavramının KİK mevzuatına uyarlanmasının kamu yapım projelerindeki uyuşmazlık sorununu süre, maliyet ve kalite açısından oluşturacağı faydalarla büyük ölçüde çözümlemeye katkı sağlayacağını ortaya koymaktadır. Bu uygulama aynı zamanda mahkemeler üzerindeki iş yükünü de önemli ölçüde azaltacaktır. Türkiye'de özel sektörün de KİK'in standart sözleşmelerini kullanması nedeniyle UKKK kullanımının daha da yaygınlaşacağı öngörülmektedir.

Özet (Çeviri)

One of the biggest problems of the construction industry is the problem of disputes. These disputes usually arise between the contractor and the employer after the signing of the contract and during the construction process and they negatively affect the process. Disputes are quite common in projects where the public sector, which is the largest employer of the Turkish construction sector, is involved as the employer. If these disagreements can not be prevented before they occur or can not be resolved quickly after they occur, the main project objectives, which are time, cost and quality targets, are negatively affected. This situation contradicts the principle of efficient use of public resources. Turkish Public Procurement Law (KIK) and other legislations related to this law are used in construction projects where the public sector is a party. These documents contain the procedures to be followed if a dispute should occur. However, these procedures are insufficient to resolve disputes. On the other hand, the United Engineers Contract Documents Committee (Fédération Internationale des Ingénieurs Conseils- FIDIC) sets a positive example in this regard. This Committee develops and applies standard procedures for dispute resolution and achieves successful results. FIDIC published a new edition of its standard forms in 2017. In this edition dispute avoidance and adjudication board (UKKK) has emerged, which aims to resolve disputes before they occur. This board is established at the contract stage. UKKK is part of the process with standard site visits and meetings and their aim is to resolve a potential dispute between the employer and the contractor informally. In cases where it is not possible to avoid a dispute, the problem is resolved by quick intervention of this board. Arbitration can only be filed if the parties are not satisfied with the UKKK decision. The aim of this research is to study the dispute boards and to determine the deficiencies of the KIK by comparing the dispute resolution processes defined in the KIK and FIDIC documents regarding cost, time and quality criteria. KIK, Public Procurement Contracts Law and the Contract for Construction Works, General Specification for Construction Works and Regulation on Working Procedures and Principles of the Higher Board of Science, which are used in construction works when the public sector is a party, were included in the study. On the FIDIC side, the Red Book, general articles and sub-documents, which are in accordance with the traditional project delivery system that is mainly used by the public sector, are included in this content. In this study the document analysis method, which is one of the qualitative research methods, was used. With this method, firstly, the Turkish construction legislation and FIDIC documents were analyzed in terms of the dispute resolution process. In the next stage the comparative analysis of the FIDIC and KIK dispute resolution process, in terms of time, cost and quality criteria was made. As a result of the study, it was determined that the issues related to dispute resolution in the KIK are spread in different documents and there is an inequality between the contractor and the employer. When the KIK and FIDIC documents were compared in terms of cost, it was observed that no budget was allocated for dispute resolution in the KIK, and the use of UKKK in FIDIC caused an increase in the initial budget of the project. However, with this additional cost, the litigation costs that will occur in the future are prevented. When compared in terms of time, application to the Higher Science Board for dispute resolution in the KIK can be made and the dispute can be resolved in a short time. However, this application is not mandatory and the main dispute resolution methods are traditional. Traditional methods take a long resolution time, they are costly and damage the relationship between the parties. According to FIDIC the UKKK is established during the contract phase, it both ensures avoidance of disputes and resolves unavoidable disputes quickly. It reduces the need for arbitration. When evaluated in terms of quality, it has been determined that the use of UKKK has a direct and indirect positive effect on the quality of the project. The results of the study reveal that the adaptation of the concept of the dispute board used by the FIDIC to the KIK legislation will benefit the conflict problem in public construction projects in terms of time, cost and quality. This practice will also significantly reduce the workload on the courts. At the same time it is predicted that the use of UKKK will become more widespread, as the private sector in Turkey also uses the standard contracts of the KIK.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    781767

    Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace

    Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı

    ALİ CENK KESKİN

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JEAN MARC SOREL

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  2. Tez No

    127016

    İnşaat uyuşmazlıklarının tahkim yolu ile çözümü

    Arbitration in construction disputes resolution

    MEHMET BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Yapı İşletmesi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET UĞUR MÜNGEN

  3. Tez No

    451033

    Bina yapım sürecinde çevresel performansın değerlendirilmesi için bir model önerisi

    A model proposal for assessing environmental performance of building construction process

    BUKET METİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLTEN ASLIHAN TAVİL

  4. Tez No

    397864

    BIM kullanımının tasarım aşamasından kaynaklanan uyuşmazlıklar üzerine etkileri

    Effects of using BIM on disputes arised from design process

    HAKAN MURATOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELÇİN FİLİZ TAŞ

  5. Tez No

    535358

    Enterprise resilience program management system in construction industry modal proposal

    İnşaat sektörü için kurumsal esneklik programı yönetim sistemi model önerisi

    CANSU BOL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PELİN ALPKÖKİN

    PROF. DR. Matthias SUNDERMEIER

Geri Dön