Bakü ve civarı folkloru: Tevekkül Selimov'un 'Abşeronlular' adlı eseri (inceleme-metin)
Folklore of Baku and Its Vicinity: Tevekkul Selimov's 'The Absheronians' (Analysis-Text)
- Tez No: 676066
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLTEN KÜÇÜKBASMACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Kültür, Azerbaycan kültürü, Bakü folkloru, Culture, Azerbaijani Culture, Baku folklore
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 550
Özet
Türk dünyasının bağımsız devletlerinden biri olan Azerbaycan, zengin bir kültürel birikime sahiptir. Tevekkül Selimov'un“Abşeronlular”adlı eseri, Azerbaycan halkbilimi ürünlerinin kayıt altına alınarak yayımlandığı önemli eserlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Selimov,“Abşeronlular”adlı eserinde Azerbaycan'ın ve şehirlerinin tarihini, inançlarını ve uygulamalarını çeşitli kaynaklardan verdiği bilgilerle aktarmaktadır. Tezde, söz konusu eser Kiril alfabesinden Latin alfabesine aktarılarak halkbilimi ürünleri açısından incelenmiştir. Tez; Giriş, Toplumsal Uygulamalar, Halk Bilgisi, Gösteri Sanatları, Sözlü Gelenek ve Anlatımlar, Sonuç ve Ekler olmak üzere bölümlere ayrılmıştır. Giriş bölümünde, Azerbaycan'ın tarihi, ekonomisi, Abşeron bölgesi, Selimov ve“Abşeronlular”hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde, doğum, evlilik ve ölüm etrafında gelişen inanış ve uygulamalarla bayram gelenekleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde, yarı göçer evli olan Türklerin, o dönemden kalma pratikleri, inançları ve alışkanlıkları tespit edilmiş ve Azerbaycan'ın Abşeron bölgesi özelinde zengin halk bilgisi ürünleri incelenmiştir. Dördüncü bölümde, İslamiyet Öncesi Türk inanç sisteminin kökeni ve yansımaları görülmektedir. Beşinci bölümde, hayatı mücadele ile geçen Türk toplumunun bu mücadelesinin gösteri sanatlarına yansıması karşımıza çıkmaktadır. Altıncı bölümde mani, ninni, ağıt, alkış, kargış, meyhana, deyim, atasözü gibi türler etrafında zengin bir edebi geleneğin örnekleri belirlenmiştir. Söz konusu eserde tespit edilen halkbilimi ürünleri Anadolu ve Azerbaycan sahası karşılaştırılarak incelenmiştir. Eserin transkripsiyonu“Ekler”bölümünde verilmiştir. Transkripsiyon ve incelemesi yapılan Tevekkül Gafar Selimov'un“Abşeronlular”adlı eseri, Azerbaycan'ın halkbilimi ürünlerinin kadim tarihini göstermiştir. Aynı kökten gelen Anadolu ve Azerbaycan sahası arasında halkbilim unsurları bakımından benzerlikler olduğu gibi uygulamada farklılıklar da bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Abstract: Azerbaijan, one of the independent states of the Turkic world, has a rich cultural background. Tevekkül Selimov's work called“The Absheronians”is one of the important works in which Azerbaijani folklore products were recorded and published. Selimov conveys the history, beliefs and practices of Azerbaijan and its cities with the information he gives from various sources in his work named“The Absheronlular”. In the thesis, the work in question has been analyzed in terms of folklore products by transferring from Cyrillic alphabet to Latin alphabet. Thesis; It is divided into sections as Introduction, Social Practices, Folklore, Performing Arts, Oral Tradition and Expressions, Conclusion and Attachments. In the introduction, information about the history, economy of Azerbaijan, the Absheron region, Selimov and“Absheron people”are given. In the second part, beliefs and practices developed around birth, marriage and death and feast traditions are examined. In the third chapter, the practices, beliefs and habits of the Turks who were married semi-nomads from that period were determined and rich folklore products in the Absheron region of Azerbaijan were examined. In the fourth chapter, the origin and reflections of the pre-Islamic Turkish belief system can be seen. In the fifth chapter, the reflection of this struggle of the Turkish society, whose life has passed through a struggle, on performing arts emerges. In the sixth chapter, examples of a rich literary tradition have been identified around genres such as mani, lullaby, lament, clap, kargış, meyhana, idiom, proverb. Folklore products found in the work in question were analyzed by comparing the Anatolian and Azerbaijani fields. The transcription of the work is given in the“Appendices”section. The work of Tevekkül Gafar Selimov, whose transcription and analysis was made, named“The Absheronians”showed us the ancient history of Azerbaijan's folklore products. There are similarities in terms of folklore elements between Anatolia and Azerbaijan, which come from the same root, and differences in practice.
Benzer Tezler
- Halı ve resim: Bakü müzelerinde bulunan figürlü halılar
Carpet and picture: The figurative carpets of Baku museums
TÜLÜN DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. SERPİL BAĞCI
- Göçün Azerbaycan Türklerinin dini hayatı üzerindeki etkileri: Bakü ve Amasya örneği
The effects of migration on the religious life of Azerbaijani Turks: The case of Baku and Amasya
RIZA KARABAĞ
Doktora
Türkçe
2021
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKAN PERŞEMBE
- Endüstri miras alanlarının dönüşümünün kentsel bellek ve yaşam kalitesi açılarından değerlendirilmesi: Bakü Siyah Şehir örneği
Evaluating the transformation of industrial heritage sites in terms of urban memory and quality of life: The Case of Baku Black City
LAMAN ALLAHVERDIYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM GÜZEY KOCATAŞ
- Lise öğrencilerinin sanal aidiyet, sanal zorbalık ve mağduriyetlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Azerbaycan örneği)
Investigation of peer bullying and psychological resilience of students studying in science high schools (The case of Azerbaijan)
FATİMA ABDULLAYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENER ŞENTÜRK
- 19.-20. yy. arası Bakü grubu halıları
19.-20. carpets group between baku yy
TARANA MAMMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. ŞERİFE ATLIHAN