Yeşil liman kriterlerinin AHS metodu ile analiz edilerek liman performans değerlendirilmesinin yapılması

Performance evaluation of green port criteria by analyzing with the AHP method

PDF İndir

Tez No: 677401
Yazar: ELİF DEMİR
Danışmanlar: PROF. DR. ÖZCAN ARSLAN
Tez Türü: Yüksek Lisans
Konular: Deniz Bilimleri, Denizcilik, Ulaşım, Marine Science, Marine, Transportation
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2021
Dil: Türkçe
Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Deniz Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 119

Özet

Denizcilik, günümüze kadar önemi artarak devam eden, aşamalı olarak değişim ve dönüşüm geçiren ve dünya ticaretinin sürdürülebilmesinde önemli bir yeri olan çalışma alanıdır. Küresel ölçekte ticaretin çok büyük bir bölümü denizyolu vasıtası ile yapılmaktadır. Bunun en önemli sebebi ekonomik konulardır. Büyük hacimli yüklerin kısa zaman içerisinde uzun mesafelerde taşınması deniz taşımacılığının tercih edilen bir yöntem olarak benimsenmesi için bir sebep olmuştur. Denizcilik faaliyetlerinde temel olarak iki ana bileşen bulunmaktadır. Bu iki unsurdan birincisi, taşımacılığın yapılmasına olanak sağlayan gemiler ve ikincisi ise gemilerin yüklerini teslim aldıkları ve boşalttıkları limanlardır. Denizciliğin en önemli dinamiklerinden birisi olan limanların varlığı denizcilik sektörünün geleceği için vazgeçilemez bir nitelik taşımaktadır. Bununla birlikte, liman faaliyetlerinin çevreye duyarsız bir biçimde yerine getirilmesi kabul edilebilir bir durum değildir. Çünkü limanlara yanaşan gemilerin bizzat kendilerinin çevreyi kirletme olasılığı bulunmaktadır. Gemilere yük yüklerken veya yük boşaltırken yapılabilecek en küçük hata denizin kirlenmesine sebep olabilecektir. Bununla birlikte, gemilerin yakıt alım operasyonları da bir diğer çevre felaketinin başka önemli bir konusunu oluşturmaktadır. Bir geminin temel amacı sadece yük taşımaktır. Ancak gemiler taşıdıkları yüklerinin ambarlarına yüklenmesi ve boşaltılması için liman operasyonlarına ihtiyaç duymaktadırlar. Bu bağlamda, denizcilik için limanların önemi ilerleyen zaman içerisinde artarak devam etmektedir. Limanlar, gemilere yükleme ve boşaltma hizmeti veren tesisler olarak tanımlanabilmektedir. Aynı zamanda kendi iç dinamiklerinde çeşitli faaliyetlerin yürütüldüğü çok büyük çaplı endüstiriyel tesisler olarak da tanımlanabilmektedirler. Limanların faaliyetlerini sürdürmesi sırasında birçok çevresel sorun ortaya çıkabilmektedir. Örneğin, bu süreç içerisinde, hava kirliliği, gürültü kirliliği, su kirliliği ve katı atık kirliliği meydana gelebilmektedir. Bu kirlilik türleri deniz ekosistemini olumsuz yönde etkilemektedir. Uluslararası sözleşmelere göre deniz kirliliğinin önlenmesi yerel bir eylem türü değildir. Bu bağlamda uluslararası bir koordinasyonun gerekliliği bulunmaktadır. Aynı zamanda, limanların denizi ve çevreyi kirletmemesi için de yerel önlemlerin alınması gerekmektedir. Örneğin, liman operasyonlarının çevreye duyarlı bir biçimde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bunun için de ulusal kanunlardan faydalanılabilmektedir. Limanın çevre ile olması gereken uyumunun sağlanması ile ortaya çıkan yapılanmaya yeşil liman adı verilmektedir. Bu noktada artan bilinç seviyesi ve dünya otoritelerinin girişimleri ile temiz ve verimli bir çevre için çalışmalar başlatılmıştır. Bu çalışmaların başlıca amacı gaz emisyon değerlerinin düşük seviyede olduğu temiz bir çevre yaratmaktır. Bu sayede ekosisteme duyarlı ve sürdürülebilir bir şekilde faaliyetlerini gerçekleştiren liman tesislerinin oluşturulması amaçlanmaktadır. Yeşil liman, bilinen sanayi tesislerinden farklı bir yapılanma ile ortaya çıkmıştır. Liman faaliyetlerinin durdurulması veya deniz taşımacılığının sona erdirilmesi gibi bir amaç bulunmamaktadır. Bu noktadaki temel amaç liman faaliyetleri ile doğanın işleyiş sürecini uyumlu bir konuma getirmektir. Bu bağlamda hem liman faaliyetleri devam edecektir hem de doğa korunmuş olacaktır. Doğanın korunması ile birlikte tatlı su kaynaklarına zarar gelmeyecek ve bitki örtüsü canlılığını yitirmeyecektir. Liman faaliyetleri sırasında ortaya çıkan gürültü ve toz kirliliğinin de önüne geçmek gerekmektedir. Gürültü kirliliği bu kadar büyük ölçekli faaliyet gösteren endüstriel tesisler için için kaçınılmaz olabilmektedir. Ancak gerekli önlemler alındığı ve yüksek standartlar geliştirildiği takdirde insan sağlığını olumsuz olarak etkilemesinin önüne geçilebilmektedir. Gürültü kirliliğilinin insan sağlığında etkileri uykusuzluk, dikkat dağınıklığı, çalışma performansında düşüklük, hatta kalp hastalıklarına sebebiyet verebilecek sekilde tehlikeli durumlar oluşturan ve personelin çalışma standartlarını düşüren bir durumda olmaktadır. Yeşil liman uygulaması bu sorunların da önüne geçebilmek için çevre dostu girişimleri önermektedir. Bu noktada ilgili yüksek lisans tez çalışmasında temel konu olarak“Yeşil liman”kavramı incelenmiştir. Yeşil liman kavramı çevreye ve ekosisteme duyarlı liman tesisleri olarak tanımlanabilmektedir. Bir limanın yeşil liman sınıflandırmasına dahil olabilmesi için enerji tasarrufu ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı konusunda yetkin olması gerekmektedir. Liman faaliyetlerinin artarak çoğalması dünya denizcilik ekonomisi üzerinde olumlu sonuçlar ortaya çıkartmıştır. Liman faaliyetlerin yoğunluğuna bağlı olarak artan çevre kirliliği yeşil liman uygulamasının önemli ve gerekli olduğunun bir kanıtı niteliğindedir. Yeşil limanların taşıdıkları önem yüksek lisans tez konusunun belirlenmesi aşamasında etkili olmuştur. Çünkü bu aşamada gerçekleştirilmesi istenen hedef yeşil liman literatürüne katkı sağlamaktır. Bu amaçla hazırlanan anket çalışması ile yeşil liman kurgusu hedef kitleye aktarılmaya çalışılmaktadır. Yeşil liman basit bir anlatıma sahip değildir. Yeşil limanın kurgusunda sanayi, çevre, doğa, hava ve insan vardır. Yeşil liman uygulaması ile bu unsurlar bir araya getirilerek doğa dostu bir ortam yaratılmaya çalışılmaktadır. Bu bağlamda, çalışma kapsamında farklı bölgelerde konumlanan yeşil limanlar incelenmiştir. İkinci aşamada ise değerlendirmeye alınan konu hakkında uluslararası ve ulusal kitap, makale, bildiri, rapor ve araştırmalar derinlemesine incelenmiştir. Bir sonraki aşamada ise yeşil limanların dünya ve Türkiye'deki yasal dayanakları kapsamlı bir biçimde incelenmiştir. Son aşamada ise çalışmanın ana temasını oluşturan yeşil liman kriterleri tarafımızca oluşturulmuştur. Mevcut durumda belirli özellikleri taşıması gereken yeşil limanların tarafımızca oluşturulan kriterler özelinde eksik görülen ve olması gerektiği düşünülen noktalarına değinilmiştir. Çalışma, bu bakımdan, orjinalliğini muhafaza etmektedir. Kriterlerimiz altı ana başlık içermektedir. Her başlığın kendi içerisinde alt başlıkları tanımlanmıştır. Bu bağlamda konunun tüm yönleri ile incelenebilmesi ve eksik bir yönünün kalmaması amacıyla dikkatli bir biçimde başlıklar oluşturulmuştur. Çalışmanın uygulama kısmında ise Analitik Hiyerarşi Süreci yöntemi kullanılarak ölçütlerin ağırlıklandırılması yapılmıştır. Bu yöntemin seçilmesindeki amaç yeşil liman prensipleri içersinde bir limanın değerlendirilme sürecinde olması gereken ve yeşil limanın ana hatlarını oluşturan tüm faktörlerin öneminin tespit edilebilmesidir. Analitik Hiyerarşi Süreci uygulanmasının ilk aşaması olan ağırlıkların puanlandırılması işlemi için tarafımızca anket çalışması yapılmıştır. Anket çalışması denizcilik ve liman işletmeciliği geçmişi olan akademisyenlerin, uzmanların, limanlarda çeşitli kademelerde çalışan yöneticilerin doğrudan, yüksek lisans / doktora ögrencilerinin ise çevrim içi katılım sağlamasıyla gerçekleştirilmiştir. Katılım çeşitliliği üzerinden her seviyedeki katılımcıdan görüş alınmıştır. Çalışmanın ana amacı yeşil liman prensiplerindeki bir limanın sahip olduğu özelliklerin tespiti ya da mevcut durumunun tespit edilerek ne gibi düzenlemeler yapılması gerektiğinin farkındalığının oluşturabilmesidir. Yeşil liman konusu son yıllarda gündeme gelen bir çalışma alanı olması sebebi ile bu alanda yapılan değerlendirmeler ve yayınlar yalnızca belirli başlıklar üzerinden sürdürülmektedir. Bu bağlamda çalışmanın temel olarak yeşil liman için tüm yönlerinin içermesine önemli ölçüde özen gösterilmiştir. Bu çalışma yeşil limanlar için temel olarak bir rehber niteliği taşımaktadır. Çalışmanın yeşil liman üzerine inceleme yapan tüm araştırmacılara faydalı olmasını dilerim.

Özet (Çeviri)

Maritime is a field of study, which continues to increase in importance even today, undergoes gradual change and transformation, and has an important place in the sustainability of world trade. Most of the trade on a global scale is carried out by seaway. The most important reason for this is economic issues. Transporting large volumes of cargo over long distances in a short time has been a reason for sea transportation to be adopted as a preferred method. There are basically two main components in maritime activities. The first of these two components is the vessels that allow transportation. The second is the ports where the vessels load and unload their cargo. The existence of ports, which are one of the most important dynamics of maritime, is indispensable for the future of the maritime industry. However, it is not an acceptable situation to carry out port activities insensitive to environmental protection. Because the vessels that approach the dock have the potential to pollute the environment themselves. The minor fault that can be made while loading or unloading cargo on vessels may cause pollution of the sea. However, the fueling operations of vessels constitute another important issue of different environmental disaster. The main purpose of a vessel is only to carry cargo. However, vessels need port operations to load and unload their cargoes into their holds. In this context, the importance of ports for maritime continues to increase over time. Ports can be defined as facilities that provide loading and unloading services to vessels. At the same time, they can be defined as very large-scale industrial facilities where various activities are carried out in their internal dynamics. Different environmental problems may arise during the operation of ports. For example, air pollution, noise pollution, water pollution and solid waste pollution may occur during this process. These pollution types adversely affect the marine ecosystem. According to international conventions, prevention of marine pollution is not a local type of action. In this context, an international coordination is required. At the same time, local precautions should be taken for ports in order not to be polluted the sea and the environment by the ports. For example, port operations must be carried out in a sensitive manner to the environmental environment. For this purpose, national laws can be used. The structure that emerged with the harmonization of the port with the environment is called the green port. At this point, efforts have been initiated for a clean and efficient environment with the increasing level of awareness and the initiatives of the world authorities. The main purpose of these studies is to create a clean environment with low gas emission values. In this way, it is aimed to establish port facilities that are sensitive to the ecosystem and perform their activities in a sustainable manner. The green port has emerged with a structure different from the usual industrial facilities. There is no purpose such as terminating port activities or not conducting sea transport. The main purpose at this point is to bring the port activities and the functioning process of nature in harmony. In this context, both port activities will continue and nature will be protected. With the protection of nature, fresh water resources will not be damaged and the vegetation will not lose its vitality. It is also necessary to prevent noise and dust pollution arising during port activities. Noise pollution may be unavoidable for industrial facilities operating on such a large scale. However, if the necessary precautions are taken and high standards are developed, it can be prevented from adversely affecting human health. The effects of noise pollution on human health are in a situation that creates dangerous situations that can cause insomnia, distraction, low work performance, even heart diseases, and reduce the working standards of the personnel. In order to prevent these problems, the green port application suggests environmentally friendly initiatives. At this point, the concept of“Green Port”has been studied as the main subject in this master's thesis. The concept of green port can be defined as harbor facilities that are sensitive to the environment and the ecosystem. In order for a port to be included in the green port classification, it must be competent in energy saving and the use of renewable energy sources. The increasing number of port activities has brought about positive results on the world maritime economy. Increasing environmental pollution due to the intensity of port activities is a proof that the green port implementation is important and necessary. The importance of green ports has been effective in determining the subject of this master's thesis. Because the goal that is desired to be achieved at this stage is to contribute to the green port literature. With the survey study prepared for this purpose, it is tried to convey the green port construct to the target audience. The green port does not have a simple explanation. There are industry, environment, nature, air and people in the construction of the green harbor. With the green port practice, these elements are combined to create an environmentally friendly environment. In this context, in the first stage, green ports located in different regions were examined within the scope of the study. In the second stage, about the subject under evaluation, international and national books, articles, papers, reports and researches were examined. In the next stage of the legal basis of the green harbor in the world and Turkey was examined in a comprehensive way. In the last stage, the green harbor criteria, which constitute the main theme of the study, were established by the researcher. The points of the green ports, which should have certain features in the current situation, which are deemed incomplete and thought to be in accordance with the criteria established by the researcher, are mentioned. In this respect, the study preserves its originality. Our criteria include six main headings. Subtitles of each title are defined within itself. In this context, headings have been carefully created in order to examine the issue in all its aspects and not to have any missing parts. In the application part of the study, the criteria were evaluated using the Analytical Hierarchy Process method. The purpose of choosing this method is to determine the importance of all the factors that should be in the evaluation process of a port within the principles of green port and that constitute the main lines of the green port. We conducted a survey for the scoring of factors, which is the first step of the Analytical Hierarchy Process implementation. The survey was carried out with the direct participation of academicians, experts, and managers working at various levels in the ports with maritime and port management backgrounds and online participation of graduate / doctoral students. Opinions were received from participants at all levels on the diversity of participation. The main purpose of the study is to determine the characteristics of a port in green port principles or to create awareness of what kind of regulations should be made by determining its current situation. Since the green port issue is a field of study that has come to the fore in recent years, evaluations and publications in this field are carried out only on certain topics. In this context, considerable attention has been paid to include all aspects of the study mainly for the green harbor. This study is basically a guide for green ports. I hope that the study will be beneficial for all researchers doing research on the green harbor.

Benzer Tezler

Tez No
637656
Yeşil limanlarda performans kriterlerinin değerlendirilmesi üzerine nicel bir araştırma
A quantitative research on evaluation of performance criteria in green ports
MUSTAFA AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Denizcilik İskenderun Teknik Üniversitesi
Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPASLAN ATEŞ
Tez No
893357
Yeşil liman kriterlerinin swara yöntemi ile değerlendirilmesi
Evulation of green port criteria using the swara method
ÖYKÜ VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deniz Bilimleri İstanbul Arel Üniversitesi
Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYNUR ACER
Tez No
865158
Yeşil marina konsepti ve marina işletmecilerinin yeşil marina performans kriterlerine bakış açılarının incelenmesi için bir yaklaşım önerisi
Green marina concept and an approach proposal to examining the perspectives of marina managers on green marina performance criteria
NAZEL TURGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Denizcilik İstanbul Teknik Üniversitesi
Denizcilik Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA KEÇECİ
Tez No
808189
Konteyner limanlarında enerji verimliliği uygulamalarının AHP yöntemi ile değerlendirilmesi
Evaluation of energy efficiency applications in container ports by AHP method
NİLÜFER ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Enerji İskenderun Teknik Üniversitesi
Deniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT AYMELEK
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDAT BAŞTUĞ
Tez No
441441
A research on container port competition and freight forwarders' port selection in contestable hinterlands
Rekabete açık hinterlantlarda konteyner liman rekabeti ve taşıma işleri komisyoncularının liman seçimi üzerine bir çalışma
KEMAL AKBAYIRLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Denizcilik Dokuz Eylül Üniversitesi
Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURMUŞ ALİ DEVECİ

Geri Dön