İyileştiren mimarlık: Anadolu darüşşifalarındaki biyofilik unsurlar üzerine bir inceleme
Healing archi̇tecture: An investigation on biophilic elements in Anatolian darussifas
- Tez No: 679155
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Geçtiğimiz yüzyıldan bu yana insan sağlığı ve yaşam kalitesinde gözlenen olumsuzluklar, bilim insanlarını, bu sorunun kökenine yöneltmiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda insan ve doğa arasındaki içgüdüsel bağ keşfedilmiş, yaşam ve tüm yaşamsal süreçlere duyulan sevgi anlamına gelen biyofili kavramı tartışılmaya başlanmıştır. Bu alanda çalışmalar yapan farklı disiplinden birçok araştırmacı, insanın doğa ile bağının desteklenmesinde en büyük sorumluluğun mimari kararlarda olduğu konusunda birleşmiş ve doğa bağlantılı iyileştiren mekânlar inşa etmek için yapılarda uygulanabilecek bir takım biyofilik tasarım unsurları belirlemişlerdir. Söz konusu biyofilik tasarım parametreleri her ne kadar modern yapılar için düşünülse de, tarihi yapılarda da benzer kaygılarla yapılmış uygulamaların olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı tarihi yapılarda mimarlığın iyileştiren özelliklerinin izini sürmektir. Çalışmada öncelikli olarak biyofilik tasarım yaklaşımları üzerine geliştirilmiş mevcut sınıflandırmalar ve farklı disiplinlerden araştırmacıların hazırladığı biyofilik tasarım çalışmaları incelenmiş, bu şekilde çalışmanın değerlendirme kriteri olan biyofilik tasarımın birleşik modelleri, süreçleri ve özellikleri belirlenmiştir. Daha sonra doğanın iyileştirici unsurlarını kullanarak“iyileştirici mekân”anlayışıyla inşa edilen ve Türk mimari mirasının en önemli değerlerinden olan“darüşşifalara”odaklanılmıştır. Alan çalışması için günümüze ulaşan Anadolu Selçuklu Darüşşifalarından beşi seçilmiş (Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası, Sivas I. İzzeddin Keykâvus Darüşşifası, Divriği Turan Melek Darüşşifası, Tokat Muineddîn Pervane Darüşşifası ve Amasya Anber bin Abdullah Darüşşifası) ve bu yapılar belirlenen biyofilik parametreler üzerinden incelenerek değerlendirilmiştir. İncelemeler sonucunda, bu yapılarda doğrudan ve dolaylı doğa kullanımlarını içeren pek çok biyofilik tasarım unsurunun uygulandığı ve bu uygulamaların darüşşifaların“iyileştiren mekân”özelliğini kazanmasında önemli roller üstlendiği görülmüştür. Söz konusu yapılar üzerinde ileride yapılacak disiplinler-arası ve geniş çaplı araştırmalar ile mevcut biyofilik tasarım yaklaşımlarına/sınıflandırmalara yenilikçi bakış açılarının geliştirilebileceği açıktır.
Özet (Çeviri)
The negativities observed in human health and quality of life since the last century have led scientists to the root of this problem. As a result of researches, the instinctive connection between man and nature was discovered, and the concept of biophilia, which means tendency for life and all living things, was introduced. Many researchers from different disciplines, working in this field, agreed that the greatest responsibility in supporting the human connection with nature lies in architectural decisions, and identified a number of biophilic design patterns that can be applied in buildings to build healing spaces linked to nature. Although biophilic design parameters are considered for modern buildings, it is known that there are applications made with similar concerns in historical buildings. In this context, the aim of this study is to trace the healing features of architecture in historical buildings. In the study, first of all, existing classifications developed on biophilic design approaches and biophilic design studies prepared by researchers from different disciplines were examined, and in this way, the combined models, processes and properties of biophilic design were determined. Later, the focus was on“darüşşifa”, one of the most important values of the Turkish architectural heritage, built with the concept of“healing space”using the healing elements of nature. Five of the surviving Anatolian Seljuk Darüşşifas (Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifa, Sivas I. İzzeddin Keykavus Darüşşifa, Divriği Turan Melek Darüşşifa, Tokat Muineddin Pervane Darüşşifa and Amasya Anber bin Abdullah Darüşşifa) were selected for the field study and were evaluated according to the biophilic parameters. As a result of the investigations, it was seen that many biophilic design elements including direct and indirect nature usage were applied in these buildings and these applications played an important role in the“healing space”properties of darüşşifas. It is clear that with future interdisciplinary and large-scale research on these buildings, innovative perspectives on existing biophilic design approaches / classifications can be developed.
Benzer Tezler
- İyileştiren mimari tasarım bağlamında hasta bakım odalarının değerlendirilmesi
Evaluation of patient care rooms in the context of healing architectural design
DEMET FEYZA ŞALGAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Yapı kabuğunda ısı yalıtımının irdelenmesi ve anadolu üniversitesi lojmanları iyileştirme projesi örneği
Examination of heat insulation in building envelope and an example of a project to improve lodging of anadolu university lodging
HAKAN ÜNALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
MimarlıkAnadolu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMRAH GÖKALTUN
- A Site analysis and improvement concept project in a small Anatolian town: İskilip
Küçük bir Anadolu kasabasının analizi ve bir çevre düzenleme fikir projesi
TOLGA İLTER
- Eskişehir'deki salonların akustik envanter çalışması ve A. Ü. AKM Opera ve Bale Salonu'nun akustik konfor değerlendirmesi
Acoustic inventory study of halls in Eskisehir and acoustical comfort evaluation of A. U. AKM Opera and Ballet Hall
HİLAL KUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkAnadolu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZÇEVİK BİLEN
- Anadolu Selçuklu dönemi mahalle mescitlerinin akustik konfor analizi: Konya örneği
Acoustic comfort analysis of neighborhood masjids of the anatolian seljuk period; the case of Konya
RUMEYSA TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN BAŞAR
