Mimarlık tarihyazımına dematerye okuma altlığı; istisnai temsiller, Giovanni Battista Piranesi
De-material reading ground for architectural historiography; exceptional representations, Giovanni Battista Piranesi
- Tez No: 679376
- Danışmanlar: DR. ELVAN ERKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Battista Piranesi, B. Fletcher, Yeni Materyalizm, tarihyazımı, historiyografi, temsil, anlatı, mimarlıkta maddesellik, Battista Piranesi, B. Fletcher, New Materialism, historiography, representation, narrative, materiality in architecture
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu çalışma kapsamında mimarlık tarihyazımının bir yığın anlatı ve temsil yoluyla mimarlık nesnesini çerçevelemekte kullandığı materyal araçlar“maddesellik”olarak tanımlanır. Bu araştırının esas niyetlerinden biri için, bir taraftan çeşitli temsiller aracılığıyla bu verili birikimin kültürel bir sistem, bir ontoloji, hatta toplumsal oluşları yöneten“maddesel”bir alt metin olarak nasıl üretildiği serimlemek; öte yandan mimarlık nesnesini bu durağan dünyanın iç dinamiklerini açacak çeşitli disiplinler ve toplumsal pratiklerle ilişkili bir bilgi ağı içerisinde okumak için yeni düşünsel patikalar aramak denebilir. Bilgi rejimlerinin inşasından mimarlık terminalojisinin köklerine kadar bir dizi tartışma sonunda B. Piranesi ile tamamlanan çalışma, nihayetinde mimarlık nesnesinin yazımını opere edilebilecek, kesilip biçilerek her defasında yeni bir proje olarak ortaya konabilecek dematerye bir bir ağ olarak teorize eder. Böylece, Piranesi'nin işleri çalışma kapsamında mimarlığın maddesel güzergahına taş koyan, dönemin kabaran arkeolojik, antropolojik coğrafya kavrayışlarıyla didişen temsiller olarak çerçevelenir. Çalışmanın sonlarına doğru dematerye okuma arayışlarına imkan tanıyan bir yığın üretim olarak J. Battista Piranesi'nin asit, bakır levha ve iğne aracılığıyla ürettiği temsillerdeki mekana, nesne-bilgi ağına, temsil rejimine, perspektife uygulanan tahrifat süreci dönemselleştirici tarih yazım geleneği açısından bir yere oturtulmak yerine ana akım yazım ve anlatım geleneğine yönelik erken bir eleştiri biçimi olarak okunur. Bununla birlikte maddeyi aşındıran toplumsal, yaşamsal pratikleri devreye sokmayı, nesneye yönelik dolaşımda bir bilgi ağı ve onun kültürel etkileşimli dünyasını göz önüne almayı işaret edecek olan bu çalışma gerek dili, gerekse metodolojik yönteminden dolayı iç strüktürden olabildiğince yoksun, kronolojik olarak başı sonu olan anlatıyı devre dışı bırakan bir dili benimser, bunu yaparken bir öneri sunmaktan ziyade, kolayca aşındırılabilir bir zemin sunmaya niyetlenir. Bu manyerist dil esasında çalışmanın arayışında olduğu alternatif tarih yazım olanakları içinde bir deneme olarak görülebilir. Öyle ki, tıpkı araştırı sonunda görülen Piranesi'nin çizimleri gibi, bir yerde kopan başka yerde bağlanan, bir diğeri ile kontrolsüz ilişkiler kuran anlatı ve temsiller bu metnin içerisinde“yüzer”. Bu anlamda her bir okuyucunun kendi anlatısını ekleme, çıkarma ya da tez metni içerisindeki kopuklukları kendi durduğu yerden yeniden bağlamaya olanağı vardır, bu anlamda tezin imlediği dematerye tarihyazım olanakları bu çalışmanında yazım yöntemi olarak da görülebilir. Böyle düşündüğümüzde bu çalışma için ne bir tarihyazım çalışması, ne disiplinler arası tarihsel ögeler ne de B. Piranesi'ye yönelik spesifik bir tartışma barındırır, olsa olsa bundan sonra bütün bunlar üzerine derinlemesine tartışmak ve üretmek için bir başlangıç, bir“deney”alanı denebilir.
Özet (Çeviri)
Within the scope of this study, the material tools that architectural historiography uses to frame the architectural object through a mass of narratives and representations are defined as“materiality”. One of the main intentions of this research, on the one hand, is to reveal how this created information is produced as a cultural system, an ontology, and even a“material”subtext governing social formations through various representations; On the other hand, it is to seek new intellectual paths to read the architectural object within a network of knowledge related to various disciplines and social practices that will open the internal dynamics of this stagnant world. The work, completed with B. Piranesi after a series of discussions from the construction of information regimes to the roots of architectural terminology, finally theorizes the writing of the architectural object as a“de-material”web that can be operated, cut, and presented as a new project each time. Thus, Piranesi's works are framed within the scope of the study as representations that thwart the material route of architecture and clash with the surging archaeological and anthropological conceptions of the geography of the period. Towards the end of the study, the manipulation process applied to space, object-information network, representation regime, and perspective in the representations produced by J. Battista Piranesi by means of acid, copper plate, and needle is read as an early form of criticism of the mainstream writing and narrative tradition; instead of being placed in a point in terms of the historiography tradition. In addition to this, this study, which will point to activating the social and vital practices that corrode the matter, to consider an information network in object-oriented circulation and its the cultural interactive world, deprives of internal structure as much as possible, due to its language and methodological method. What's more, it tries to disable the narrative, which has a chronological beginning and end by adopting a language intending to offer an easily eroded ground rather than offering a suggestion. This mannerist language can actually be seen as an experiment in alternative historiography possibilities that the study seeks. Such that, just like Piranesi's drawings seen at the end of the research; narratives, and representations that break in one place, connect in another, and establish uncontrolled relations with one another are“float”in this text. In this sense, each reader has the opportunity to add or subtract their own narrative or to reconnect the breaks in the thesis text from where they stand. If we think like this, this study contains neither a historiographic work, nor interdisciplinary historical elements, nor a specific discussion about B. Piranesi, but it can only be called a starting point or a field of“experiment”to discuss and produce all these in-depth.
Benzer Tezler
- The Construction of Turkish modern architecture in history writing
Mimarlık tarih yazımında modern Türk mimarlığının kurgulanması
BİLGEN BOYACIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ERKARSLAN
- Kapitalist mekân üretimi olarak toplu konut ve mimar aktörün değişen rolü
Mass housing as a capitalist production of space and the changing role of architect actor
PELİN ÇETKEN DURAN
Doktora
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUOĞLU
- Adana'da modernist bir mimar: Ertuğrul Arf ve uygulamaları
A modernist architect in Adana: Ertuğrul Arf and his practices
ELİF GÖKÇEN AVŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkÇankaya ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEREN KATİPOĞLU ÖZMEN
- Mimarlık kültürünün oluşumunda kadının rolü ve erken Cumhuriyet döneminde mimarlık–kadın ilişkisi
Architecture in the role of women and the early Republic period in architecture culture constructıon-women relationship
MERVE SARIÇELİK
- The role of the visual culture on the formation of architectural design taste 'Examining the representation of interiors in the illustrated periodicals from mid-19th to the late 20th century'
Mimari beğeni algısının oluşumunda görsel kültürün etkisi' 19. yüzyıldan 20. yüzyıla süreli yayınlar üzerinden alternatif bir iç mimarlık tarih okuması'
ŞEYMA KURTULUŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL