İşletmelerde rekabet istihbaratı faaliyetleri ve bir model önerisi
Competitive intelligence in organizations and a model proposal
- Tez No: 681886
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM CEMİL ULUKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Rekabet avantajı, Rekabet istihbaratı, İşletmelerde istihbarat, Rekabet istihbaratı model önerisi, Competitive advantage, Competitive intelligence, Intelligence in enterprises, Competitive intelligence model proposal
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
Günümüzde gerek ülke içi gerekse uluslararası pazarlarda işletmeler arasındaki rekabet ekonomik bir savaşı anımsatmakta, dolayısı ile rekabete yönelik istihbarat işletmeler için gittikçe daha fazla önem kazanmaktadır. İstihbarat faaliyetlerinin günümüzde ekonomik ve ticari alanlarda işletmelere kadar uzandığını söylemek mümkündür. Rekabet istihbaratı (Rİ) kavramı bu konuda kilit bir rol oynamaktadır. İşletmelerin rekabet avantajı sağlayarak küresel rekabet ortamında başarılı olabilmesi için etkin bir rekabet istihbaratı işlevine sahip olması önemlidir. Bununla birlikte, Türkiye'de rekabet istihbaratı alanında akademik çalışma sayılarının azlığı, işletmelerdeki farkındalık ve uygulama durumlarının belirsizliği, bu tez çalışmasının gerçekleştirilmesindeki temel motivasyon olmuştur. Rekabet istihbaratı alanındaki literatürün incelenmesinin ardından, işletmelerin rekabet istihbaratına yönelik farkındalık durumu, uygulama düzeyleri, veri toplama ve analiz faaliyetleri ile istihbarat faaliyetlerinin işlevselliğine yönelik bilgi toplamak üzere Eskişehir Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren işletmeler üzerinde bir anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anket uygulamasından elde edilen bilgiler betimsel istatistikler; ortalama, standart sapma, yüzde ve frekans şeklinde sunulmuştur. Çalışanların ve işletmelerin özelliklerine göre rekabet istihbaratı konusundaki uygulama farkındalık, başarı, fayda seviyelerinin incelemesinde frekans analizi uygulanmıştır. Rekabet istihbaratı konusundaki uygulama farkındalık, başarı, fayda seviyelerinin oransal olarak değerlendirilmesi için çapraz tablolar yapılıp oransal değerlendirmelere yer verilmiştir. Analizler SPSS 25 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda ankete katılan işletmelerin Rekabet istihbaratı farkındalık ve uygulama düzeylerinin oldukça düşük seviyelerde olduğu görülmüştür. Bu konudaki eksikliğin giderilmesine katkıda bulunmak üzere, işletmelerin ölçekleri de dikkate alınarak, rekabet istihbaratı işlevinin işletmelerde oluşturulmasına yönelik bir model önerisinde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In today's world, competition between businesses both in domestic and international markets is regarded as an economic war, so competitive intelligence is gaining more importance for business organizations. It can be asserted that intelligence activities are available in economic and commercial operations of business organizations. In this respect, the concept of competitive intelligence (CI) plays a key role. It is significantly important for businesses to have an effective competitive intelligence function so as to be successful in the global competitive environment by providing a competitive advantage. On the other hand, the main motivation behind this thesis study is the low number of academic studies in the field of Competitive Intelligence, lack of awareness and uncertainty of application methods in businesses in Turkey. After a literature review in the field of Competitive Intelligence, a survey was conducted on organizations in Eskişehir Industrial Zone to collect information on the awareness of enterprises regarding competitive intelligence, their application levels, data collection and analysis activities and functionality of intelligence activities. Descriptive statistics, the information obtained from the survey results, are presented as mean, standard deviation, percentage, and deviation. To examine the application awareness, success, and benefit levels on Competitive Intelligence, frequency analysis is applied based on the characteristics of the employees and enterprises. Cross tables are prepared and proportional evaluations are included to proportionally evaluate the application awareness, success and benefit levels in the field of Competitive Intelligence. The analyses are carried out with the SPSS 25 package program. In line with the findings obtained as a result of the study it is observed that the Competitive Intelligence awareness and application levels of the enterprises participating in the survey are quite low. To eliminate this deficiency, the scales of the enterprises are taken into account and a model is proposed for the establishment of Competitive Intelligence function in enterprises.
Benzer Tezler
- Açık kaynak istihbaratı teknikleri kullanılarak teknoloji istihbaratı model önerisi
Proposal for a technology intelligence model utilizing open source intelligence techniques
SELÇUK BAYER
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Ticaret ÜniversitesiSanayi Politikaları ve Teknoloji Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SABRİ ÖZ
- Uluslarası tutundurma stratejileri ile ihracat performansı arasındaki ilişkide rekabet istihbaratının düzenleyici rolü
The moderating role of competitive intelligence on the relationship between international promotion strategies and export performance
TUĞÇE SANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeGazi ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SANEM ALKIBAY
- Turizm işletmelerinde rekabetçi istihbaratın rekabet gücü üzerindeki etkisi: İşgören eğitim etkinliğinin aracı rolü
The effect of competitive intelligence on competitiveness in tourism enterprises: The mediating role of employee training effectiveness
CELAL YILMAZ
Doktora
Türkçe
2018
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİ ÖZGENER
- İşletmelerde dış ticaret istihbaratı kullanım düzeyinin işletme performansına etkisi üzerine bir araştırma
A research on the effect of foreign trade intelligence use level in businesses on business performance
HALİT ÖZATA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeKayseri ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN DURAK
- Ekonomik istihbaratın küreselleşme içerisindeki yeri ve önemi
Başlık çevirisi yok
AHMET TARIK MİMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
EkonomiCumhuriyet ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVZAT GÜLDİKEN