Geri Dön

Zoysia çimi hatlarında kendine uyuşmazlık ve tohum verimi oranlarının belirlenmesi

Assesment of selfing and seed yield ratio in zoysiagrass breeding lines

  1. Tez No: 683790
  2. Yazar: ZAHİDE DENİZ SUBAŞI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SONGÜL SEVER MUTLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 74

Özet

Zoysia çimleri dünyanın pek çok ülkesinde ev bahçeleri, parklar, golf ve spor sahalarında yaygın kullanılan çok yıllık sıcak iklim çim bitkileridir. Halihazırda ülkemizde ticaret konu olan Zoysia çimlerinin tamamı yabancı ülkelerin ıslah programlarında geliştirilmiş tohumlu veya vejetatif çeşitlerdir. Çim tohumu açısından dışa bağımlı konumda olmamız ise yeşil alan tesis masraflarını arttırmaktadır. Bu bakımdan Zoysia çimlerinde kendi çeşitlerimizi geliştirme yolunda yapılacak ıslah çalışmaları önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Akdeniz Üniversitesinde geliştirilmiş Zoysia çimi ıslah hatlarının kendilenme, açıkta tozlanma ve diğer çim performansına ait özelliklerini ortaya koymak ve tohumlu çeşit geliştirmede ebeveyn olarak kullanılabilecek elit hatları belirlemektir. Bu kapsamda çalışmada türler arası melezleme ile geliştirilmiş 250 adet hibrit Zoysia hatları kullanılmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak 2020-2021 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada ticari tohumlu tip 'Zenith', ve vejetatif 'El-Toro', 'Empire' ve 'Ja-Mur' çeşitleri kontrol olarak kullanılmıştır. Hibrit hatlar önce genel çim performansı ve çiçeklenme karakteristikleri açısından fenotipik ön seleksiyondan geçirilmiş ve 30 adedi seçilmiştir. Seçilen hatların açıkta tozlanma ve kendilenme oranları, çiçek özellikleri, çim kalitesi, rengi, yaprak tekstürü, çim yoğunluğuna ilişkin veriler alınmıştır. Açıkta tozlanma oranı yerli ıslah hatlarımızda %41 ile %63 (ort. %48) arasında varyasyon göstermiş ve 'Zenith' çeşidinde ise %43 bulunmuştur. Zoysia çiminde kendilenmiş tohum oranı ort. % 5.6 olup ıslah hatlarımızda %3.5 ile %11.9 ve 'Zenith' çeşidinde ise %7.9 bulunmuştur. Çim performansı açısından ıslah hatları ve ticari çeşitler arasında önemli farklılıklar bulunmuştur. Çalışma sonucunda kendilenme oranı düşük ve yüksek oranda tohum tutan ve 'Zenith' çeşidine gore daha yüksek çim kalitesi, sürgün yoğunluğu ve ince yaprak tekstürü oluşturan 12 adet ıslah hattı tespit edilmiştir. Bu hatlar tohumlu tip yerli Zoysia çimi çeşitleri geliştirmek için ebeveyn olarak kullanım potansiyeline sahip olduğu belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Zoysiagrasses (Zoysia spp) are perennial warm-season turfgrasses commonly used in lawns, parks, golf courses and athletic fields in many countries. All of the Zoysia grasses, which are currently the subject of trade in Turkey, are seeded or vegetative varieties developed in breeding programs of foreign countries. This situation increases establishment cost of green areas. Therefore, breeding studies to develop our own cultivars in zoysiagrass are important. The objectives of this study were to reveal self fertility, open pollination ratio and turf performance characteristics of zoysiagrass breeding lines developed at Akdeniz University and to identify elite lines that can be used as parents for development of seeded cultivars. The study carried out using 250 interspesific hybrid Zoysiagrass lines and a randomized block design with three replications between 2020 and 2021. Commercial zoysiagrass cultivars including seeded type 'Zenith' and vegetative types 'El-Toro', 'Empire' and ' Ja-Mur' were used as control checks in the study. The 250 hybrids were subjected to phenotypic pre-selection for overall turf performance and flowering characteristics and 30 of them selected for further investigation. The data regarding cross pollination and selfing ratio, flowering characteristics, turfgrass quality, color, leaf texture, density of breeding lines were collected. The mean cross pollination ratio of breeding lines was %48 ranging from 41% to %63 and that of 'Zenith' was 43%. Self-fertility ratio was 7.9% for 'Zenith' and 5.6% for breeding lines ranging from 3.5% to 11.9%. There were significant differences among breeding lines and commercial cultivars for turf performances. As a result of the study, 12 breeding lines were determined, which exhibited a low selfing rate and high seed yield, and produced higher turfgrass quality, shoot density and fine leaf texture than the commercial check 'Zenith'. These lines can be used as parents to develop seeded-type native Zoysia grass cultivars.

Benzer Tezler

  1. Hibrit zoysia (Z. japonica X Z. pasifica) hatlarının çim performanslarının ve yeşil alanlara uygunluğunun belirlenmesi

    Evaluation of hybrid zoysiagrass (Z. japonica X Z. pasifica) for their turfgrass performance and suitability for green spaces

    DAMLA IRKÖRÜCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Peyzaj MimarlığıAkdeniz Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SONGÜL SEVER MUTLU

  2. Sıcak ve serin iklim çim bitkilerinin Van iklim koşullarına uygunluğunun belirlenmesi

    Determining the suitability of warm and cool season turfgrass for Van climate conditions

    MUZAFFER BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Peyzaj MimarlığıVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET ALP

    PROF. DR. SONGÜL SEVER MUTLU

  3. Japon çimi (Zoysia jopanica Steud.)'nin performansı üzerine gübrelemenin etkisi

    Effect of fertilization on the performance of Japanese grass (Zoysia japonica Steud.)

    BİLGE ALTINAY UZUNER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatBursa Uludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. UĞUR BİLGİLİ

  4. Zoysia japonica türü ile Akdeniz bölgesi koşullarında tohum ve vejetatif yöntemlerle çim alan tesisi

    Establishment of Zoysia japonica by seed and vegetative methods in Mediterranean region

    SELİN TEMİZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Peyzaj MimarlığıAkdeniz Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SONGÜL SEVER MUTLU