The Patterns of genetic variation in pinus brutia ten (Turkish red pihe) seed stends: İmplications for in situ conservation
Kızılçam (Pinus brutia ten.) tohum meşcerelerindeki genetik çeşitliliğinin yapılanması: Yerinde koruma (In-situ) için önemi
- Tez No: 68400
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Pinus brutia Ten, genetik varyasyon, in situ koruma, tohum kaynaklan. VI
- Yıl: 1997
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
oz KIZILCAM (PINUSBRUTIA TEN.) TOHUM MEŞÇERELERİNDEKİ GENETİK ÇEŞİTLİLİĞİN YAPILANMASI: YERİNDE KORUMA (IN SITU) İÇİN ÖNEMİ Özer, Hasan Yüksek Lisans, Biyoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Zeki Kaya Yardımcı Tez Yöneticisi : Doç. Dr. Sertaç Önde Eylül 1997, 60 sayfa Türkiye'de Ekonomik olarak önemli ve hızlı büyüyen bir konifer türü olan Kızılcamın (Pinus brutia) tohum meşçereleri ve tohum bahçelerinde (tohum kaynakları) bulunan genetik çeşitliliğin boyut ve yapılaşmasını belirlemek için 29 tohum meşçeresi ve 4 tohum bahçesinden fidanlar 2 yıl süre ile Ankara Orman Fidanlığında büyütülmüştür. Bu süre içinde, fidelerin yaşama yüzdesi (SURV) ilk yıldaki (1995 yılında) toplam boy büyümeleri (HT95), tomurcuk açma zamanı (BB96), ikinci sürgün verme yüzdesi (SF96-1 ve 2), tomurcuk tutma zamanı (BS96), ikinci sürgün tarafından yapılan boy büyümesi (SECHT96), 1996 yılındaki (ikinci yıl) boy büyümesi (HT96), iki yıldaki toplam boy büyümesi (FINHT12) ve 1996'dakiilk sürgün uzunluğu (FRHT96) ölçümleri yapılmıştır. Tohum kaynaklan coğrafik orijinlerine göre bölgelere ayrılmışlardır. Çalışılan 10 fidan karakteristiğinden HT96 ve FINHT12 bölgeler arasında istatistiki olarak farklılık göstermiştir. Tohum kaynaklan HT95, HT96, FINHT12 ve SF96-2 fidan karakteristiklerinde farklılık göstermiş olup varyasyon oranlan 5 % - 21 % arasında değişmektedir. Buna rağmen varyasyonun büyük bir bölümü tohum kaynaklarına bağlı olup bu da aile içi ve aileler arasındaki genetik varyasyondan kaynaklanmak tadır. Canonical discriminant function analizi sonuçlarına göre, bölgeler içerisindeki tohum kaynaklan birbirlerinden önemli ölçüde ayrılmaktadırlar. Bu da kızılcam tohum meşçerelerinin temsil ettiği populasyonların yerel iklim ve topografik değişkenlere bağlı uyumluluk geliştirdiği göstermektedir. Bu yüzden tohum kaynaklarının tohum meşçerelerine ve belirgin bir gruplandırması yapılmamıştır. Kızılcam (P.brutia) ekonomik öneme sahip, yaygın bir ağaç türü olmasına rağmen gen kaynaklan orman yangınları, usulsüz ve seçme kesimler, arazi kullanım şeklinin değişmesi gibi bir takım etkenlerden dolayı tehlike altodadır. Tüm tohum meşçerelerinden, gen koruma ormanlarından ve türün bulunduğu diğer korunan alanlardan (tabiatı koruma alanları, milli parklar vb.) alman örneklerle ve daha fazla fidan karakteristiği kullanılarak, mevcut in situ (yerinde koruma) programlarının kızılcamın gen kaynaklarının korunması ve yönetimine uygun olup olmadığının belirlenmesi için yeni çalışmaların yapılması gerekmektedir. Ex situ koruma (habitat dışı koruma) in situ korumayı tamamlayıcı bir öğe olarak kullanılmalıdır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT THE PATTERNS OF GENETIC VARIATION IN PINUS BRUTIA TEN. (TURKISH RED PINE) SEED STANDS : IMPLICATIONS FOR IN SITU CONSERVATION Özer, Hasan M.S., Department of Biology Supervisor : Prof.Dr. Zeki Kaya Co-supervisor: Assoc. Prof. Sertaç Önde September 1997, 60 Pages To determine the magnitude and the pattern of genetic variation existing among Seed Stands (SS's) and Seed Orchards (SO's) of Pinus brutia Ten. (Turkish red pine) which is an economically important and relatively fast growing coniferous species in Turkey, seedlings from 29 SS's and 4 SO's were raised in Ankara forest nursery for two years. Survival rate (SURV), total height growth in 1995 (HT95), timing of bud burst (BB96), frequency of second flush (SF96-1 and - 2), timing of budset (BS96), height growth due to second flush in 1996 (SECHT96), height iiigrowth in 1996 (HT96), total height growth in two years (FINHT12) and predetermined growth in 1996 (FRHT 96) were recorded for seedling materials from SS's and SO's The seed sources were grouped into regions in accordance with their geographic origins, two seedling traits out of 10 traits studied showed significant variation between regions, namely HT96 and FINHT12. Seed sources (SS's and SO's) varied significantly in HT95, HT96, FINHT12 and SF96-2. Variation attributed to seed sources ranged from 5 % to 21 % within seed sources, due to genetic variation between and within families. Based on the results from canonical discriminant function analysis, the seed stands within regions were highly differentiated, suggesting the adaptation of Pinus brutia populations to local climate and topographic variables. Thus, no clear grouping of seed stands or regions was possible. Although P. brutia is an economically important, widespread forest tree species, its genetic resources are threatened from a number of factors such as forest fires, illegal and selective cutting, and change of land use patterns. It is recommended that by including samples from all seed sources, gene conservation forests and other protected areas (nature reserves, national parks etc.) where P. brutia is naturally occurring, further studies should be carried out whether the existing in situ programs are adequate for conservation and management of genetic resources of the species. Ex situ conservation should also be used as a complementary tool to in situ conservation. Key Words : Pinus brutia Ten., genetic variation, conservation, seed sources. IV
Benzer Tezler
- Genetic variation in shoot growth patterns in pinus brutia TEN
Kızılçam (Pinus brutia TEN) populasyonlarında sürgün büyümesinin genetik farklılıkları
TOLGA YILDIRIM
- The Impact of anthropogenic factors on the composition of genetic variation on pinus brutia ten. populations determined by DNA markers
İnsan kaynaklı faktörlerin pinus brutia ten. populasyonlarındaki genetik çeşitliliğe etkilerinin DNA markörler vasıtasıyla belirlenmesi
YILDIRAY LİSE
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYA
DOÇ. DR. SERTAÇ ÖNDE
- Genetics a physiology of cold and drought resistance in Turkish red pine populations from Southern Turkey
Türkiye'nin güneyinden örneklenen kızılçam (pinus brutia ten) popülasyonlarında soğuğa ve kuraklığa dayanıklılığın genetiği
GAYE KANDEMİR
Doktora
İngilizce
2002
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYA
DOÇ. DR. SERTAÇ ÖNDE
- The Pattern of genetic variation of pinus brutia ten populations from southern Turkey determined by nuclear SSR markers
Nükleer SSR genetik belirteçleriyle Türkiye'nin güneyindeki, pinus brutia ten populasyonlarında genetik çeşitliliğin belirlenmesi
ELHAN S. ERSÖZ ÖZEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYA
DOÇ. DR. SERTAÇ ÖNDE
- The Genetic structure of cedrus libani A. rich populations dekermined by DNA markers
Cedrus libani A. rich populasyonlarındaki genetik yapılanmanın RAPD markörler tarafından belirtilmesi
GÖĞÇE CEREN KAYIHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KAYA
DOÇ. DR. SERTAÇ ÖNDE