2005 ve sonrası ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında kullanılan bilimsel terminoloji
Scientific terminology used in middle school science textbooks in 2005 and after
- Tez No: 686620
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUALLA BOLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: bilimsel terminoloji, hipotez, teori, yasa, doküman analizi, scientific terminology, hypothesis, theory, law, document analysis
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bilimin dili olan bilimsel terminolojinin doğru kullanılması ve bilinmesi; bilimsel okuryazarlıkta, bilimin doğasına yönelik algılayışta, kitap yazımlarında, bilimsel araştırmalarda oldukça önemlidir. Bilimsel terminolojinin doğru bir şekilde aktarılmasında öğretmenlere ve kitaplara büyük görevler düşmektedir. Fen bilimleri ders kitapları bilimsel terminolojiyi doğru kullanmalı ve güncelliği takip etmelidir. Kitaplarda bilimsel terminolojinin ve bilimin doğasının temelini oluşturan hipotez (denence), çıkarım, kanun (yasa), kuram (teori) gibi kavramlar bilimsel kaynaklarla desteklenerek doğru ve anlaşılır sunulmalıdır. Bu çalışmada 2002, 2006, 2013 ve 2018 yıllarında yayınlanan fen öğretim programları ve programlar rehberliğinde hazırlanan, farklı yayınevlerinden basılan, 2005 yılından itibaren ülkemizde kullanılan 6., 7. ve 8. sınıf düzeylerindeki fen bilimleri ders kitaplarında kullanılan bilimsel terminoloji incelenmiştir. Araştırmaya konu olan varsayım, hipotez (denence), çıkarım, kanun (yasa), kuram (teori) kavramları alanında uzman kişiler ile görüşülerek ve literatür taranarak seçilmiştir. Dokümanlarda, kavramların kullanılma sıklığı, kullanım yerleri ve kullanım şekilleri incelenerek bilimsel terminolojinin fen bilimlerindeki yerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Doküman analiziyle elde edilen veriler, betimsel analize uygun hale getirilip sonuçları hakkında yorumlarda bulunulmuştur. İncelenen dokümanlarda bilimsel terminolojiye ait kavramların son yıllarda kullanım sıklığı artmış olmasına rağmen yine de yetersiz kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır. Dokümanlarda hipotez, teori, yasa gibi kavramların üzerinde yoğunlaşıldığı görülmüştür. Çıkarım kavramının son yıllarda çok tercih edildiği, varsayım kavramının hipotez kavramı yerine kullanıldığı belirlenmiştir. Kavramların genellikle cümle içlerinde kullanıldığı, açıklama ve tanımlamalarına minimum düzeyde yer verildiği ve eş anlamlılarının kısıtlı bir şekilde kullanıldığı görülmüştür. Kullanım yerleri incelendiğinde ise bazı kavramlar arasında hiyerarşi olduğu ya da birbiri yerine kullanılabildiği yönünde yanlış algılayışlara yol açabilecek bir çok kullanımın bulunduğu görülmüştür. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ders programları oluşturulurken bilimsel terminoloji ile ilgili kazanımlara yer verilmesi, bilimsel terminolojinin doğru yazılımı ve kullanımı açısından alan uzmanları tarafından kontrol edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu terminolojiyi öğrencilere kazandıracak öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin geçmişte öğrendikleri yanlış tanımlamaların ve değişimlerin farkında olmaları; güncellemeleri takip etmeleri, bunun için gerekli olan mesleki eğitimden geçmeleri önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the scientific terminology used in the secondary school science textbooks, which were prepared under the guidance of science curriculum and programs published in 2002, 2006, 2013 and 2018, published in different years by different publishing houses, and used in our country since 2005, were examined.The concepts of assumption, hypothesis, inference, law, theory that are the subject of the research were selected by interviewing experts in the field and by scanning the relevant literature. In the documents, it is aimed to determine the place of scientific terminology in science by examining the frequency of use, places of use and ways of use of the concepts. The data obtained through document analysis were made suitable for descriptive analysis and comments were made about the results. Although the frequency of use of the concepts of scientific terminology in the examined documents has increased in recent years, it has been concluded that they are still insufficient.It has been observed that the documents focus on concepts such as hypothesis, theory and law. It has been determined that the concept of inference has been preferred a lot in recent years, and the concept of assumption is used instead of the concept of hypothesis. It has been determined that the concepts are generally used in sentences, their explanations and definitions are minimally used, and their synonyms are used in a limited way. When the usage areas are examined, it is seen that there are many uses that may lead to misconceptions that there is a hierarchy between some concepts or that they can be used interchangeably.It is thought that while the curriculum of the Ministry of National Education is being created, the acquisitions related to scientific terminology should be included and the scientific terminology should be checked by field experts in terms of correct software and use. The pre-service teachers and teachers who will teach this terminology to students should be aware of the misidentifications and changes they have learned in the past; It is recommended that they follow the updates and go through the necessary vocational training for this.
Benzer Tezler
- Investigating prospective middle school mathematics teachers' self-efficacy perceptions of online teaching during practice teaching course
Ortaokul matematik öğretmen adaylarının çevrim içi öğretime yönelik öz-yeterlilik algılarının öğretmenlik uygulamaları dersi süresince incelenmesi
ŞERİFE YAZAR KOLDAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIL İŞLER BAYKAL
- Maddenin tanecikli yapısı ünitesine yönelik geliştirilmiş etkinliklerle bilimsel süreç becerilerinin kazandırılması ve öğretim sürecindeki etkililiği
The gaining of scientific skills and the effectiveness the learning process of the unit particulated structureof the matter
BAHRİ MEŞECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAmasya Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİLAY KARAMUSTAFAOĞLU
- Matematiksel modellemeye dayalı öğrenme ortamlarının 7. sınıf öğrencilerinin matematik okuryazarlığının gelişimine ve akademik başarısına etkisi
The effect of learning environments based on mathematical modeling on the 7th grade students' development of mathematics literacy and academic achievement
ÖZGÜR ÖZER DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA BUKOVA GÜZEL
- Yaratıcı drama yöntemiyle cebirsel ifadelerin öğretimi
Teaching of algebraic expressions with creative drama method
NAZİYE KOÇLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE PEKER
- İlköğretim Öğrencilerinin Ev Ödevleri İle İlişkili Tutumlarını Etkileyen Faktörler
Factors affecting primary school students? attitudes related to homework
BURÇİN BATAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER KUTLU