Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara ebeveyn merkezli sosyal iletişim öğretimi müdahale programının etkililiğinin incelenmesi
Investigation of the effectiveness of parent-mediated social communication teaching intervention program for children with autism spectrum disorder
- Tez No: 687758
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSA BİRKAN GÜLDENOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu araştırma kapsamında, OSB olan çocukların sosyal iletişim becerilerini desteklemeye yönelik ebeveynleri iletişim öğretmenleri olarak yetiştirmeyi amaçlayan Proje ImPACT (ETKİ) (Ingersoll ve Dvortcsak, 2019) müdahale programının, ebeveynlerin OSB olan çocuklarıyla etkileşim davranışlarını geliştirme üzerindeki etkisi incelenmiştir. Ebeveynlerin etkileşim davranışlarının yanı sıra müdahale programına katılan OSB olan çocukların sosyal iletişim becerileri gözlenmiş ve gelişimleri kaydedilmiştir. Araştırma öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desende planlanmış ve yürütülmüş olup yedi kontrol yedi deney olmak üzere toplam 14 OSB olan çocuk ve annesi ile yürütülmüştür. Araştırmaya dâhil edilecek katılımcıların katılımcıların belirlenmesinin ardından araştırmanın pilot çalışma sürecine başlanmıştır. Pilot çalışma sürecinin tamamlanmasının ardından deney uygulamalarına geçilmiş ve çalışmalar titiz bir şekilde yürütülmeye çalışılmış olup, altı haftalık Etkileşimli Öğretim Teknikleri odaklı müdahale programı uygulanmış ve süreç içerisinde veriler toplanmıştır. Sonuç olarak, müdahale sonrasında deney grubunda bulunan ebeveynlerin etkileşim davranışlarını sergileme sıklıkları ve davranışların çeşitliliği artış göstermiştir. Kontrol grubunda bulunan ebeveynlerin etkileşim davranışlarının sıklığında da artış gözlenmiş olup, artış düzeyinin anlamlı olmadığı görülmüştür. OSB olan çocukların sosyal iletişim davranışlarına yönelik öntest-sontest çalışmasında hem deney hem kontrol grubu çocuklarının sosyal iletişim davranışlarında gelişim gösterdiği, ancak bu gelişimin gruplar arası anlamlı düzeyde farklılık göstermediği görülmüştür. Bu durumun, müdahale programı sürecinde temel olarak ebeveynlerin davranışları üzerine odaklanılmış olunması ve müdahale programının kısa olması nedenlerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ebeveynlerin etkileşim davranışlarında gözlemlenen anlamlı artışın uzun vadede OSB olan çocukların gelişimlerine olumlu katkılar sağlayacağı alanyazında birçok araştırmada dile getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Within the scope of this research, the effect of the Project ImPACT (Ingersoll & Dvortcsak, 2019) intervention program, which aims to train parents as communication teachers to support the social communication skills of children with ASD, on improving the interaction behaviors of parents with their children with ASD was examined. In addition to the interaction behaviors of the parents, the social communication skills of the children with ASD who participated in the intervention program were observed and their development was recorded. The research was planned and conducted in a pretest-posttest experimental design with a control group, and it was conducted with a total of 14 children with ASD, seven of which were controls and seven experiments, and their mothers. After the determination of the participants to be included in the research, the pilot study process of the research was started. After the completion of the pilot study process, experimental applications were started and the studies were tried to be carried out meticulously, a six-week Intervention program focused on Elaborative Teaching Techniques was implemented and data were collected in the process. As a result, in this study, the frequency and diversity of exhibiting the interaction behaviors of the parents in the experimental group increased after the intervention. There was also an increase in the frequency of interaction behaviors of the parents in the control group, and it was seen that the level of increase was not significant. In the pretest-posttest study on the social communication behaviors of children with ASD, it was observed that both the experimental and control group children showed improvement in their social communication behaviors, but this development did not differ significantly between the groups. This situation is thought to be due to the fact that the intervention program mainly focused on the behaviors of the parents and the intervention program was short. It has been stated in many studies in the literature that the significant increase observed in the interaction behaviors of the parents will contribute positively to the development of children with ASD in the long run.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği/ hiperaktivite bozukluğu, öğrenme bozukluğu ve otistik spektrum bozukluğu tanılı çocukların yaş ve cinsiyet açısından eşlenmiş sağlıklı kardeşlerinde sözel olmayan iletişim becerileri, empati düzeyleri, çevresel belirteçleri ile ilişkilerinin araştırılması: kontrollü bir araştırma
Evaluation of nonverbal communication skills, empathy levels and their relationships with peripheral markers in age and gender matched healty siblings of children in attention deficit hyperactivity disorder, learning disability and autism spectrum disorder: a controlled study
NURAN DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ EVREN TUFAN
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış olan ve olmayan babaların çocukları ile ilişkilerinin incelenmesi
An investigation on father-child relationship in fathers whose children were and were not diagnosed with autism spectrum disorder
ZEYNEP ÖZDERELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN GÜRSOY
- Samsun ili atakum ilçesi ömürevleri ve cağaloğlu aile sağlığı merkezlerine kayıtlı 18‐36 aylık çocuğu olan ebeveynlerin otizm spektrum bozukluğu hakkındaki bilgi düzeyleri ve farkındalıkları
Knowledge levels and awareness of autism spectrum disorder among the parents with 18-to-36-month-old children registered in a primary care clinic
TUĞBA BABACAN GADİŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSamsun ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. MAHCUBE ÇUBUKÇU
- Otizmli çocuklarin çocuk sağlığı izlemlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of child health monitoring of children with autism
AYŞE ESRA TAPCI
Doktora
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSU DUYAN ÇAMURDAN
- Comparison of quality of life of parents of typically children with autism spectrum disorder
Otizm spektrum bozukluğu olan ve tipik gelişen çocukların ebeveynlerinin yaşam kalitelerinin karşılaştırılması
ABBAS OUDAH WAHEED ALOMAIRI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM YAZICI GÜLAY