İşletmelerde iç kontrol ve muhasebe bilgi sistemlerinin önemi ve uygulamaların değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
A research on the importance of internal control and accounting information systems in businesses and evaluation of applications
- Tez No: 690830
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: İç Kontrol Sistemi, Muhasebe Bilgi Sistemi, COSO, Internal Control System, Accounting Information System, COSO
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
İç kontrol sistemi, muhasebe bilgi sisteminin etkinliğini arttırmada anahtar görevler üstlenmektedir. İşletme amaçlarının belirlenmesi, uygulanması ve sonuçlarının değerlendirilmesinde iç kontrol sistemi değerli ve anlamlı destekler sağlamaktadır. İç kontrol adı altında oluşturulan politika ve prosedürler işletmenin üretim, pazarlama, insan kaynakları, finans ve muhasebe bilgi sistemlerinde kullanılmaktadır. Yönetim bilgi sistemi içinde, diğer alt bilgi sistemlerinin hepsiyle ilişkisi bulunan muhasebe bilgi sistemi önemli bir yere sahiptir. İşletmelerin finansal yapısı ve işleyişi hakkında, muhasebe bilgi sisteminin güvenilir bilgiler sunması, işletme amaçlarına ulaşılması bakımından son derece önemlidir. COSO iç kontrol modeli kapsamında iç kontrol sistemi, kendi aralarında bağlantılı beş bileşenden oluşmaktadır. Bu bileşenlerin her birinin işletmelerde yapılan faaliyetlere, işletmeye ait mali raporların güvenirliğine önemli katkı sağladığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, işletmelerdeki iç kontrol sistemine yönelik uygulamaların COSO modeline uyum düzeyini tespit etmek ve işletme yetkilileri açısından muhasebe bilgi sistemine yönelik uygulamaların değerlendirilmesini yapmaktır. Bu amaçlara ulaşmak için Van, Muş ve Bitlis illerinde 2018 Mayıs ayı itibariyle, çalışan sayısı 10 ve üstü olan işletmelerin çeşitli kademelerindeki yetkililerine anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 22,0 for Windows istatistiksel paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. İç kontrol sisteminin etkinliğini ölçmeye yönelik anket maddelerinin Cronbach's Alpha güvenirlik katsayısının 0,825; muhasebe bilgi sisteminin etkinliğini ölçmeye yönelik anket maddelerinin Cronbach's Alpha güvenirlik katsayısının ise 0,694 olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda COSO bileşenleri ve muhasebe bilgi sistemine yönelik uygulamalara ait bulgu ve yorumların genel sonuçlarının çok katılırım düzeyinde olduğu gözükmektedir. İç kontrol ve muhasebe bilgi sistemindeki ifadelerin iller ve işletmenin faaliyet konuları açısından karşılaştırmalı mali tablolar analizi yapılmış ve bunların yer aldığı katılım düzeylerinin genel sonucu çok katılırım şeklinde bulunmuştur. Ayrıca anlamlılık analizleri uygulanmış ve“Cinsiyet, Yaş, İşletmenin Faaliyet Konusu, İşletmede Çalışan Personel Sayısı, İşletmenin Faaliyet Süresi, İşletmenin Faaliyet Gösterdiği Şehir”değişkenleri açısından anket maddelerinin bazılarında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The internal control system plays a key role in increasing the effectiveness of the accounting information system. The internal control system provides valuable and meaningful support in the determination, implementation and evaluation of business objectives. Policies and procedures created under the name of internal control are used in the production, marketing, human resources, finance and accounting information systems of the enterprise. The accounting information system, which is related to all other sub-information systems, has an important place in the management information system. It is extremely important that the accounting information system provides reliable information about the financial structure and functioning of businesses with respect to achieving business objectives. Within the scope of the COSO internal control model, the internal control system consists of five interrelated components. It is seen that each of these components contributes significantly to the activities carried out in the enterprises and to the reliability of the financial reports of the enterprise. The aim of this study is to determine the level of compliance of the practices of the internal control system in the enterprises with the COSO model and to evaluate the applications for the accounting information system in terms of business officials. In order to achieve these goals, a questionnaire was applied to the officials at various levels of enterprises with 10 or more employees in Van, Muş and Bitlis provinces as of May 2018. The obtained data were analyzed using the SPSS 22,0 for Windows statistical package program. The Cronbach's Alpha reliability coefficient of the questionnaire items to measure the effectiveness of the internal control system was 0,825; Cronbach's Alpha reliability coefficient of the survey items to measure the effectiveness of the accounting information system was found to be 0,694. As a result of the research, it is seen that the general results of the findings and comments on the applications of the COSO components and the accounting information system are at the level of“I strongly agree”. Comparative financial statements analysis of the statements in the internal control and accounting information system was made in terms of provinces and the fields of activity of the enterprise, and the general result of the participation levels in which these were included was found as“I strongly agree”. In addition, significance analyzes were applied and significant differences were found in some of the survey items in terms of“Gender, Age, Field of Activity of the Enterprise, Number of Personnel Working in the Enterprise, Duration of Operation of the Enterprise, City in which the Enterprise Operates”.
Benzer Tezler
- İşletmelerde elektronik ortamda muhasebe bilgi sistemi iç kontrol ilişkisi ve bir uygulama
The relationship between accounting information system and internal control in electronic environment in businesses and an application
MUSTAFA GÜL
- Özel hastane işletmelerinde muhasebe uygulamaları ve iç kontrol sistemi
Accountant practices in private haspital management and domestic control system
VEYSEL MURAT YİĞİTTOP
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HastanelerGazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YILDIZ AYANOĞLU
- Ticari bankalarda şube yöneticilerinin performanslarının ölçülmesi
Başlık çevirisi yok
HİLMİ KIRLIOĞLU
- Bilgisayar kullanımının işletmelerin iç kontrol sistemine ve muhasebe denetimine etkileri
Başlık çevirisi yok
EYYÜP KARAKAŞ
- Muhasebe denetiminin yöneticilerin karar alma sürecine etkisi
Başlık çevirisi yok
SELİN SEFER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ekonomiİstanbul Ticaret ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL HALİT ÖZDEN