Birinci ulusal mimarlık üslubunun İstanbul'daki çağdaş uygulamaları
Contemporary applications of the first national architectural style in İstanbul
- Tez No: 691043
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALEV ERARSLAN GÖÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
II. Meşrutiyet'in ilan edilmesiyle birlikte Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde görülen batılılaşma etkisi, askeri, ekonomi, siyaset gibi alanların yanı sıra mimariyi de etkilemiş ve ulusal bir mimari oluşturmayı amaçlayan Birinci Ulusal Mimarlık üslubu ortaya çıkmıştır. 20. Yüzyılın başlarından itibaren mimari alandaki batılılaşma ve yabancı mimarların Sanayi-i Nefise Mektebi'ndeki mimarlık eğitimine olan etkisine duyulan tepkiler sonucunda ortaya çıkan ulusal bir mimari oluşturma çabası, 1927 yılına kadar devam etmiştir. Bu tez çalışmasında, Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun günümüz yapılarındaki mimari etkisi ortaya çıkarılmıştır. Bu amaçla İstanbul'da Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun mimari özelliklerini taşıyan üç adet çağdaş yapı örneği üzerinden kütle, plan, cephe, süsleme, mekân organizasyonu, sirkülasyon, çatı, malzeme, yapım sistemi gibi mimari özellikler incelenerek değerlendirme yapılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde ilk olarak Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun oluşumuna sebep olan ortamdan kısaca bahsedilerek konunun amaç, kapsam ve yöntemi belirtilmiştir. İkinci bölüm, Birinci Ulusal Mimarlık üslubunu hazırlayan ortam, üslubun genel özellikleri ve en önemli temsilcileri olarak üç ayrı başlık altında incelenmiştir. Öncelikle Birinci Ulusal Mimarlık Akımı öncesi mevcut durum incelenerek yaşanan siyasi gelişmeler ve batılılaşmaya neden olan durumlar değerlendirilmiştir. Osmanlı Devleti'nin son döneminde batılılaşmaya doğan tepkiler, Türkçülük ve milliyetçilik etkisini arttırmıştır. Birinci Ulusal Mimarlık Akımına geçiş sürecinin başladığı bu dönem ve yaratılmaya çalışılan ulusal mimarlığın mimari özellikleri ele alınmıştır. Bölümde son olarak Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun en önemli Türk ve yabancı temsilcileri tanıtılmış ve bu temsilcilerin en önemli yapıları mimari açıdan değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, tez kapsamında seçilen Albayrak Holding, MÜSİAD Genel Merkez Binası ve Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi A Blok ve Dekanlık Binası, kütle, plan, cephe, süsleme, mekân organizasyonu, sirkülasyon, çatı, malzeme, yapım sistemi gibi farklı mimari özellikleri bakımından incelenmiştir. Son bölümde tez kapsamında incelenen yapıların öncelikle kendi içlerindeki mimari özellikleri karşılaştırılmış daha sonra Birinci Ulusal Mimarlık dönem yapılarıyla benzerlikleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 1908-1927 yılları arasında etkisini gösteren Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun karakteristik özelliklerinin bazı günümüz yapılarında etkisini sürdürdüğü tespit edilmiştir. Tez çalışması kapsamında ele alınan yapıların tümünün, mimari özellikler bakımından bazı farklılıklar gösterse de genel olarak Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun genel özelliklerini taşıdığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
After the proclamation of the 2nd Constitutional Era, the westernization effect in the late Ottoman Period dispersed also to architecture as well as military, economic and political fields, and gave birth to the First National Architectural Style which intended to distinguish a national architecture. Starting with the beginning of the 20th century, the attempts to create a national architecture, which was possible with the reactions towards the westernization in architecture and the effect of foreigner architects on the architecture education given in“Sanayi-i Nefise Mektebi,”a fine art school of the period, continued until 1927. In this thesis, the effect of the First National Architectural Style on today's buildings is revealed. In this sense, various architectural characteristic (such as mass, plan, facade, ornamentation, spatial organization, circulation, roof, material, construction system) were examined and evaluated on three exemplary modern buildings in Istanbul which followed the First National Architectural Style. The introduction of the study provides a brief information about the reasons and the atmosphere that led to the emergence of the First National Architectural Style, and also lays down the purpose, scope and method. On the other hand, the second chapter analyses the environment that brought the First National Architectural Style, and the general characteristics and the most important representatives of it under three sections. Principally, the political developments and the conditions that conduced to westernization were evaluated by identifying the present situation before the First National Architectural Movement. The reactions that arose from the westernization during the late Ottoman period intensified the effect of Turkism and nationalist movements. In this study, the period that commenced the transition to the First National Architectural Movement and the architectural characteristics of an attempted national architecture were discussed. The chapter finally introduces the distinguished Turkish and foreigner representatives of the First National Architectural Style and makes an assessment as regards to their most significant works in terms of architecture. The third chapter examines the Head Office of Albayrak Holding, the Head Office of MUSIAD (Independent Industrialists and Businessmen's Association) and the Block A and Deanship buildings of the Faculty of Theology of Marmara University with regard to various architectural characteristics such as mass, plan, facade, ornamentation, spatial organization, circulation, roof, material, construction system. The last chapter first compares the architectural characteristics of the foregoing buildings among each other and then reveals the similarities between them and the buildings from the period of the First National Architectural Movement. As a result, it was discovered that the characteristics of the First National Architectural Style, which dominated the period between 1908 and 1927, are still visible in some of the buildings of today. It was also found out that all the buildings discussed in this thesis bear the general characteristics of the First National Architectural Style although they may show certain differences.
Benzer Tezler
- Architectural design thought between heritage and contemporary Arab architecture (Case study of Doha/Qatar)
Kültürel mi̇ras ve çağdaş Arap mi̇marlığı i̇li̇şki̇si̇ bağlamında mi̇marlık düşüncesi̇ (Doha/Qatar örneği̇)
HUSSEİN ALRAGABİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Elhamra Pasajı koruma sorunlarının değerlendirilmesi
Evaluation on issues as regards preservation of Elhamra Passage
YEŞİM ÖZÇELİK YAŞARLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELİHA HALE TOKAY
- Istanbul City Hall: A case for the international style in Turkey
İstanbul Belediye Sarayı: Türkiye'de uluslararası üslup üzerine örnek çalışma
MELTEM ÇETİNEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL
- Eminönü Bahçekapı'da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
Hacı Bekir han restoration project in Eminönü Bahçekapı
YEŞİM ÇİVİTCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM TANYELİ
- Süleymaniye Molla Hüsrev Mahallesi ahşap konak koruma projesi
The conservation project of the timber mansions situated in Süleymaniye District Molla Hüsrev Quarter
LEYLA KORUYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ