Iğdır ili ağızları (İnceleme-metin-sözlük)
Dialects of the district of Iğdır
- Tez No: 691059
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET BURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 698
Özet
Türk kültür unsurlarına ait karanlıkta kalmış pek çok konunun aydınlatılmasında ve milli dil belleği hakkında değerli bilgilere ulaşılmasında Türkiye Türkçesi ağız çalışmalarının katkısı oldukça büyüktür. Ağız çalışmaları bakımından ülkemizde epeyce yol kat edilmesine rağmen hâlâ incelenmeye muhtaç ağız bölgeleri bulunmaktadır. Bununla birlikte Türkiye Türkçesi Ağızları üzerine yapılan çalışmalar tamamlanmadığından Türkiye Türkçesi ağız atlası henüz yapılamamıştır. Yapılan literatür taramalarından hareketle,“Iğdır İli Ağızları”adı altında Iğdır merkezi ve 3 ilçesini kapsayan bir doktora çalışması yapılmadığından bu doktora tez çalışılmasının yapılması ve ilin alt ağız gruplarının belirlenmesi önem arz etmektedir.“Giriş, Ses Bilgisi, Şekil Bilgisi, Sonuç, Metinler ve Sözlük”ana bölümlerden oluşan“Iğdır İli Ağızları”adlı bu doktora tezinin konusu, Iğdır ilindeki ağız gruplarının tespit edilmesi ve bu ağızların yöreden derlenen metinler üzerinden gidilerek ses ve şekil bilgisi özellikleri bakımından eş zamanlı ve bazı durumlarda da art zamanlı olarak incelenmesidir. Bu doğrultuda Iğdır'ın ağız yöresi sınırları belirlenip Iğdır Azerbaycan ağzı ve Iğdır Terekeme ağzı olarak iki alt ağız grubu tespit edilmiştir. Yazıya transkripsiyonlu bir şekilde geçirilen metinlerin, Iğdır ilinin genelini temsil etmesine özen gösterilerek yörenin“Ses Bilgisi”ve“Şekil Bilgisi”özelliklerinin, ölçünlü dilden ayırıcı yönleri saptanmaya çalışılmış ve bu özellikler yeri geldikçe diğer bölge ağızlarıyla karşılaştırılmıştır. Sözlük bölümünde ise metinlerde geçen ölçünlü Türkiye Türkçesine göre önemli ses ve anlam farklılıkları taşıyan sözcükler satır numaralarıyla birlikte alfabetik olarak yazılmıştır.
Özet (Çeviri)
The share of Turkish dialect studies is quite large in illuminating numerous subjects of Turkish cultural elements that have remained in the dark and in accessing valuable data about national memory of the language. Although a long distance has been covered in our country in terms of dialect studies, there still are dialect regions requiring examination. As the studies on dialects of Anatolian Turkish have not been completed, Anatolian Turkish dialect atlas has not yet been produced. Since no doctoral study covering both the center of Iğdır and its 3 counties has been conducted, it is important to conduct this doctoral dissertation with the title,“Dialects of Iğdır Province”and to determine the groups of the subdialects of the province. Under the title“Dialects of Iğdır Province”this doctoral dissertation includes chapters of“Introduction,”“Phonologic Guide,”“Morphological Guide,”“Result,”“Text,”and“Glossary;”and it aims to identify dialect groups of Iğdır province and to examine phonologic and morphologic characteristics of dialects spontaneously and from time to time diachronically, based on the texts collected from the dialect region. In this direction, the boundaries of Iğdır dialect region are determined and two subdialects are identified as Iğdır Azerbaijani subdialect and Iğdır Terekeme subdialect. The transcribed texts are kept attentive to representing the whole province of Iğdır. The distinctive phonologic and morphological characteristics of the dialect of the region are examined in comparison with the Received Turkish; these characteristics are compared with the dialects of the other regions when the occasion has arisen. In the chapter named“Glossary”words in the texts which carry considerable phonetic and semantic difference from the Received Turkish are listed alphabetically with line numbers.
Benzer Tezler
- Antalya ili Manavgat ilçesinde susam yetiştiricileriningirdi kullanımında bilgi kaynaklarının sosyal ağ analiziile karşılaştırılması
Comparison of information sources in social network analysis in input use of sesame growers in Manavgat, Antalya
KASIM ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN ÖZÇATALBAŞ
- Iğdır ili Aralık ilçesi-Tazeköy köyünde yapılmış olan arazi toplulaştırma çalışmasının çiftçiler üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of the land consolidation work conducted in Iğdır province, Aralık district-Tazeköy village on farmers
DİDEM CAF
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatIğdır ÜniversitesiTarım Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCAHİT KARAOĞLU
- Iğdır ili süt mandası yetiştiren işletmelerin etkinlik analizi
Efficiency analysis of dairy buffalo farms in igdir province
KADER KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatIğdır ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAKİYE KILIÇ TOPUZ
PROF. DR. MURAT KÜLEKÇİ
- Iğdır ili hayvancılığında kullanılan mısır silajlarının kimyasal kompozisyonları, silaj kalitesi ve aerobik stabilitelerinin belirlenmesi
Determi̇nation of chemi̇cal composi̇ti̇on, silage quality and aerobic stability of maize silage used in animal production in IgdIr
HÜSEYİN ONUR SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIğdır ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ İHSAN ATALAY
DOÇ. DR. ADEM KAYA
- Iğdır'da yaşayan Azerbaycan Türklerinin yaşam tarzının kültürel coğrafya açısından incelenmesi
Searching the lifestyles of Azerbijan Turks, living in Iğdır, in respect to geographical culture
ELİF COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiBölgesel Coğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNAY KAYA