Sykes Picot Antlaşması'nın suni sınırlarında meydana gelen değişikliklerde mezhep faktörü: Suriye örneği
Sect factor in changes of the Sykes Picot Agreement's artificial borders: The case of Syria
- Tez No: 691905
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜREL YILMAZ ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortadoğu ve Afrika Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Ortadoğu; jeopolitik konumu ve sahip olduğu zenginliklerinin yanı sıra üç semavi dinin de bu bölgede ortaya çıkması nedeniyle geçmişten günümüze dünya siyasetinde hep önemli bir yere sahip olmuştur. Bu nedenle tarihsel süreç içerisinde daima hâkimiyet mücadelesi yaşanan Ortadoğuda çeşitli medeniyetler ve imparatorluklar söz sahibi olmuştur. Osmanlı'nın 16. Yüzyılda bölgede hâkim güç olmasıyla çeşitli etnik-dini ve mezhebi kesimlerin barış içerisinde yaşadığı dört yüzyıllık bir süreç başlamıştır. Bu süreç Ortadoğu için dönüm noktası olan I. Dünya Savaşı'yla son bulmuştur. Emperyalist devletler savaş sonrası Osmanlı'nın topraklarını paylaşma konusunda anlaşmazlığa düşmemek için henüz savaş devam ederken çeşitli gizli anlaşmalara imza atmıştır. İngiltere ve Fransa arasında 1916 yılında imzalanan Sykes Picot Antlaşması bölgede yeni bir dönemi başlatarak günümüz Ortadoğu sınırlarının ana hatlarını oluşturması nedeniyle bahsi geçen gizli antlaşmalar içerisinde en önemli yere sahiptir. Nehirler veya sıradağlar gibi coğrafi şekillerle birlikte bölgenin etnik dini ve kültürel unsurlarının da göz önünde bulundurularak belirlenen doğal sınırların aksine paralel ve meridyenler dikkate alınıp tamamıyla çıkarlar doğrultusunda oluşturulan suni sınırlar emperyalist devletlerin kullandığı bir olgudur. İngiltere ve Fransa tarafından yeniden oluşturulan Ortadoğu için bu yöntemle masa başında çizilen sınırlar birçok problemi de beraberinde getirmiş ve çoğu kez değişikliğe uğramıştır. Savaş sonrasında bölgede oluşturulacak yeni devletleri bağımsızlığa hazırlama kılıfı neticesinde manda rejimi dönemi resmen başlamış ve Fransa Suriye'deki yönetimi ele geçirmiştir. Bu dönemde Arap milliyetçiliğini ve bağımsızlık hareketlerini yürüten Sünni çoğunluğu kontrol altında tutabilmek adına azınlık gruplardan Nusayriler (Arap Alevileri), Dürzîler ve İsmaililer Fransa tarafından desteklenmiştir. Bu çalışmada Ortadoğuda yürütülen klasik böl ve yönet politikası çerçevesinde körüklenen mezhebi farklılıkların yaşanan sınır değişikliklerindeki rolü Suriye örneği üzerinden incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Middle East in addition to its geopolitical position and its wealth, because the emergence of three heavenly religions in this region, it has always had an important place in world politics from past to present. For this reason, in the region where there has always been a struggle for domination, various civilizations and empires have had a say. With the Ottomans becoming the dominant power in the region in the 16th century, a period of four centuries in which various ethnic-religious and sectarian segments lived in peace began. This process ended with the First World War which was a turning point for the Middle East. The imperialist states signed various secret aggrements while the war was going on in order not to fall into disaggrement about the partion of the Ottoman lands after the war. Sykes Picot Aggrement which was signed by England and France in 1916 has the most important place among the aforementioned secret aggrements, because it started a new era in the region with forming the outline of the present Middle East borders. Unlike the natural borders that are determined by taking into account the ethnic, religious and cultural elements of the region, as well as geographical forms such as rivers or mountain ranges; artificial borders which are created by taking into account the parallel and meridians in line with the interests, is a phenomenon used by the imperial states. Borders that drawn with this method at the desk for the Middle East which was reconstructed by England and France, has brought many problems along and changed many times. As a result of the cover to prepare the new states to be created after the war in the region for independence, the mandate regime had officially started and France has captured the administration in Syria. During this period in order to keep the Sunni majority who carried out Arab nationalism and independence movements under control; Nusayris (Arab Alawis), Druzes and Ismailis from the minorty groups were supported by France. In this study, the role of sectarian differences which fueled within the framework of the classical divide and rule policy carried out in the Middle East in border changes is examined through the case of Syria.
Benzer Tezler
- Suriye savaşında bir kadın edebiyatçı: İbtisâm Şâkûş'un Beyne'l-Hıyâm adlı eserinde çadır kentlerde yaşam
A woman of letters in the Syrian war: Ebtisâm Shâkûsh in her work Bain al Khiyâm life in tent cities
BETÜL AKAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Doğu Dilleri ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET HEKİMOĞLU
- Sır Mark Sykes'ın Osmanlı Devletindeki faaliyetleri
Mark Sykes' activities in the Ottoman Empire
RUZİYE ÖZSOY
- XX. yüzyılda Osmanlı-Arap coğrafyasının paylaşım planları çerçevesinde ortadoğu haritalarının şekillenmesi ve sykes-picot antlaşması
The formation of the middle east maps in the frame of the sharing plans of the Ottoman-Arab geography and the sykes-picot agreement in the XX. century
MEHMET ALİ ÖNCER
Doktora
Türkçe
2023
DinDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN GENÇ
- Modern Lübnan Devleti'nin doğuşu (1918-1943) (siyasi, idari ve sosyoekonomik yapı)
Development of state of modern Lebanon (1918-1943) (piltical, administrative and socio-economic structure)
HATİCE GÜLTEKİN