Üniversite öğrencilerinin kariyer uyumluluğuna ilişkin bir model sınaması
A model test on university students' career adaptability
- Tez No: 694610
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN PİŞKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Kariyer uyumluluğu, özsaygı, genel özyeterlik, bilişsel esneklik, akademik memnuniyet, Career adaptability, self-esteem, general self-efficacy, cognitive flexibility, academic satisfaction
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Bu araştırmanın amacı, son yıllarda kariyer danışmanlığı alanında oldukça kabul gören Kariyer Yapılandırma Kuramı temelinde geliştirilmiş Kariyer Yapılandırma Uyum Modeli'ni Türkiye'de üniversite öğrencileri üzerinde test etmektir. Bu amaç doğrultusunda, kariyer uyumluluğunun öncülleri (genel özyeterlik, özsaygı, bilişsel esneklik), kariyer uyumluluğu (ilgi, kontrol, merak, güven), kariyer uyum tepkisi (kariyer tercih durumu) ve kariyer uyum sonucu (akademik memnuniyet) arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkiler incelenmiştir. Bu bağlamda, çalışma korelasyonel bir araştırma modeline sahiptir. Araştırmanın çalışma grubunu Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim, Fen-Edebiyat, İktisadi ve İdari Bilimler, Mühendislik ve Veterinerlik fakültelerinde eğitim görmekte olan 485 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formuna ek olarak Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği, Genel Öz Yeterlik Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanteri kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi Yapısal Eşitlik Modellemesinin bir türü olan yol analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada yol analizi sonuçları, önerilen uyum modelinin doğrulandığını ve model uyum iyiliği değerlerinin mükemmel uyum düzeyinde olduğunu göstermiştir. Yol analizi sonuçlarına göre; özsaygı ve bilişsel esneklik, genel özyeterliği ve kariyer uyumluluğunu; genel özyeterlik, kariyer uyumluluğunu; kariyer uyumluluğu, kariyer tercih durumunu ve akademik memnuniyeti; kariyer tercih durumu ise akademik memnuniyeti yordamıştır. Bu sonuçlara göre; genel özyeterlik, özsaygı ve bilişsel esneklik ile kariyer uyumluluğu arasındaki; kariyer uyumluluğu, genel özyeterlik ve kariyer tercih durumu arasındaki; kariyer tercih durumu, kariyer uyumluluğu ve akademik memnuniyet arasındaki ilişkilere aracılık etmiştir. Bu sonuçlara ek olarak; bilişsel esneklik ile özsaygı arasında da orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada elde edilen bulgular, Kariyer Yapılandırma Kuramı ve Kariyer Yapılandırma Uyum Modeli'nin önermelerinin doğrulandığını göstermiştir. Buna göre, Kariyer Yapılandırma Uyum Modeli, Türkiye'de öğrenim gören üniversite öğrencilerinin kariyer yapılandırma sürecini açıklamak için uygun bir modeldir.
Özet (Çeviri)
This research aims to test The Career Construction Model of Adaptation, developed based on Career Construction Theory, in the scope of sampling in Turkey. To this end, direct and indirect relationships were devised between prerequisites of career adaptation (general self-efficacy, self-esteem, cognitive flexibility), and career adaptability (concern, control, curiosity, confidence) as well as career adaptation response (career choice status) and career adaptation result (academic satisfaction). In this context, the study employed a correlational research model. The study group consisted of 485 students studying at the faculty of education, faculty of science and letters, faculty of economics and administrative sciences, faculty of engineering as well as faculty of veterinary medicine, Afyon Kocatepe University. The process of data gathering was conducted through instruments such as personal information form developed by the researcher herself, The Career Adaptability Scale, The General Self-efficacy Scale, Rosenberg's Self-esteem Scale and Cognitive Flexibility Inventory. The analysis of the research data was carried out by employing path analysis, a type of Structural Equation Modeling. Path analysis results in the research revealed that the suggested adaptation model was proved successful and that the model adaptation values were at the perfect adaptation level. According to path analysis results, self-esteem and cognitive flexibility predicted general self-efficacy and career adaptability and general self-efficacy predicted career adaptability. By the same token, career adaptability entailed career choice status and career choice status led to academic satisfaction. According to the path analysis results; self-esteem and cognitive flexibility entailed general self-efficacy which led to career adaptability and career choice status. Career adaptability and career choice status affected academic satisfaction. In addition to these results, a moderate relationship was discovered between cognitive flexibility and self-esteem. The results obtained in the study indicated that the assumption of The Career Construction Theory and The Career Construction Model of Adaptation were proved to be successful. Accordingly, The Career Construction Model of Adaptation is an appropriate model to explain the career configuration process of university students studying in Turkey.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri ve akademik motivasyonları ile kariyer araştırma öz-yeterlikleri arasındaki ilişki
The relationship between personality traits, academic motivation and career search self-efficacy of university students
FATMA KIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN
- Eğitim fakültesi öğrencilerinin epistemolojik inançları ve akılcı olmayan inançları ile kariyer geleceği arasındaki ilişki
Başlık çevirisi yok
EMRE DEMİRCİ
- Sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin kişilik özellikleri ile kariyer planlaması arasındaki ilişki: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi örneği
The relationship between personality traits of social work students and career planning: The case of Erzincan Binali Yıldırım University
HATİCE KÜBRA SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyal HizmetGümüşhane ÜniversitesiSosyal Hizmet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERKAN DİKİCİ
- Hemşirelik lisans öğrencilerinin akademisyenler ile aralarında algıladıkları güç mesafesi ve mizah tarzları ilişkisinin kariyer planları üzerine etkisi
The influences of perceived power distance and humor styles in the relationships between nursing undergraduate students and academics on the students' career plans
METİN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDAN ALAN
- Üniversite öğrencilerinin kariyer uyumluluğunu açıklayan faktörler: Model önerisi
The factors explaning career adaptability of university students: A suggested model
AYŞE FİKRİYE SARSIKOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE BACANLI
