State-building in multi-ethnic borderlands: Nationalizing Eastern Anatolia and Transylvania in interwar Turkey and Romania
İki savaş arası dönemde Türkiye ve Romanya'da devlet inşası: Ulus-devlet sürecinde çok etnikli Doğu Anadolu ve Transilvanya'nın analizi
- Tez No: 694634
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK BARLAS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
Bu tez, iki savaş arası dönem boyunca Türkiye ve Romanya'daki ulus-devlet inşası politikalarını ve uygulamalarını inceleyerek, milliyetçi siyaset ekseninde türdeş bir ulus ve üniter bir devlet oluşturma çabasının başlıca nedenlerini ve sonuçlarını ortaya koymaktadır. Türkiye ve Romanya, bu dönem zarfında bögesel güvenlik endişesi altında benzer devlet inşası politikalarına yönelmiştir. Her iki ülkede de 1920'lerde merkezileşmiş ve homojen bir yapıya sahip ulus-devlet modeli yerleştirilmeye çalışılırken belirli etnik azınlıklar toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğe karşı potansiyel bir tehdit olarak algılanmıştır. Bu gruplar arasında, demografik yoğunlaşmaları, dil birliği, ekonomik dinamikler ve belirli bir bölgede yoğunlaşan nüfuslarına paralel merkezi otoriteye karşı oluşturdukları muhtemel tehdit algısı sebebiye Doğu Anadolu'daki Kürtler ve Transilvanya'daki Macarlar göze çarpmaktadır. Bu özellikler, Kürtleri ve Macarları, Türkiye ve Romanya devletlerinin idari merkezileşme projelerinin birincil hedefleri haline getirmiştir. Türkiye ve Romanya'da devlet ve adı geçen etnik topluluklar arasındaki ilişkilerin analizi, literatürde Birinci Dünya Savaşı sonrası ulus-devletlerde devlet inşası tartışmalarına, devlet kapasitesinin, yasal dinamiklerin, iç siyasetin ve uluslararası gücün hangi ölçekte etki ettiğini göstererek katkıda bulunmaktadır. Belirtilen faktörler, özellikle merkezi hükümetin idari yetkisinin nispeten zayıf olduğu alanlarda, devlet politikalarının değerlendirilmesinde başlıca ele alınması gereken unsurlardır. Tezin genel çerçevesi, Doğu Anadolu ve Transilvanya'da dominant olarak bulunan etnik gruplara yönelik politikaların 1920'lerin başından itibaren geçirdiği evrimi gösterirken, devlet ile ele alınan grupların ilişkilerinin analizini yapmaktadır. Bu noktadan hareketle, bir örnekte geniş çaplı bir mücadele görülürken, diğer örnekte egemen olan çatışmasızlık halinin nedenleri ortaya konulmaktadır. Ağırlıklı olarak Türkiye, Romanya ve Birleşik Krallık'taki arşivlerden birincil kaynaklara dayanan bu karşılaştırmalı analiz, Türk ve Romen devletlerinin çok etnili bölgelerindeki politikalarının iç siyaset, sosyo-ekonomik gelişmeler ve yasal normlara bağlı olarak geliştiğini ve etkilendiğini savunmaktadır. İlaveten, uluslararası antlaşmalar, devletler arası ilişkiler ve akraba-devlet olgusunun da bu duruma etki ettiğini göstermektedir. İlgili kanun ve kararnameleri, polis, jandarma ve istihbarat raporlarını, diplomatik yazışmaları, gazeteleri ve süreli yayınları inceleyen bu çalışma, aynı zamanda devlet politikalarının gelişiminin sabit bir seyir izlemediğini, aksine zaman zaman ifade edilen değişkenlere bağlı olarak farklılaştığını iddia etmektedir. Bu süreçte, bölgesel güvenlik riskleri, devletler arası ilişkiler, ekonomik saikler ve iç siyasetin gelgitleri (yükselen milliyetçilik) tezde ele alınan gruplara yönelik devlet politikalarına etki etmiştir. Dolayısıyla, Türkiye ve Romanya'da çok etnili Doğu Anadolu ve Transilvanya'daki uluslaştırma politikalarının arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, nihayetinde devlet ve belirli etnik gruplar arasındaki ilişkinin farklı yönlere evrilmesinin nedenlerini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This dissertation examines Turkish and Romanian state-building practices during the interwar years, exposing the major reasons for and consequences of the multiple strategies the two states employed in their efforts to unify and nationalize their territories. Turkey and Romania followed parallel trajectories toward national consolidation in this period while also sharing specific security concerns in their respective regions. In their efforts to create centralized and homogenized nation-states, the ruling authorities chose to categorize certain ethnic minorities as a threat to territorial integrity and national unity. Most prominent among these groups were the Kurds in Eastern Anatolia and the Hungarians in Transylvania, whose demographic concentration in a particular region, linguistic unity, economic control, and capacity to resist the emerging central authority flagged them as potential security risks. These features made the Kurds and Hungarians, respectively, the primary targets of the Turkish and Romanian states' centralization campaigns. This analysis of the relations between the state and aforementioned ethnic communities in Turkey and Romania contributes to and expands on the discussion of factors affecting state-building in post-First World War nation-states. It thus explains how legal frameworks (minority status), state capacities, domestic politics, and international power dynamics were intertwined, and how they played a crucial role in the state's policies, especially in the areas where the central government's jurisdictional power was still relatively weak. Ultimately, this dissertation reveals how the state's initial policies toward certain ethnic groups changed over time in Eastern Anatolia and Transylvania and why the relationships evolved into a large-scale struggle in one case but remained relatively calm and contained in the other. Drawing mostly on primary sources from archives across Turkey, Romania, and the United Kingdom, this comparative research argues that the Turkish and Romanian states' policies in multi-ethnic areas were very much affected by various internal political and socio-economic dynamics, legal measures, international affairs, and kin-state activism. This dissertation also claims that the evolution of state policies did not follow a linear path; rather, they diverged over time in response to domestic and international developments. In this process, regional security risks, inter-state relations, economic dimensions, and internal politics, such as increasing right-wing nationalism, all contributed to the trajectory of state policies toward the selected communities. Hence, the similarities and differences between the nationalizing strategies in Turkey's and Romania's multi-ethnic regions reflect the reasons for the different outcomes while dealing with ethnic groups as a whole.
Benzer Tezler
- Çok etnik yapılı toplumlarda yönetim ve güç paylaşımı
Power sharing in multi-ethnic societies
FATİH ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kamu YönetimiCelal Bayar ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FAİKA ÇELİK
- Kosova'daki azınlıklar; Brüksel görüşmeleri ve Sırp azınlığın entegrasyonu
Minorities in Kosovo; Brussels talks and integration of the Serb minority
KERİMAN SADIKAY
Doktora
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESRİN KENAR
- Security sector reform in Iraq: Building security forces in post-conflict multi-ethnic societies
Irak'ta güvenlik sektörü reformu: Mülti-etnik topluluklarda çatışma sonrası güvenlik güçlerinin oluşturulması
SALİH AKPINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Kamu Yönetimiİstanbul Şehir ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TALHA KÖSE
- An analysis of Birds Without Wings in terms of Turkish nation-state building process
Kanatsız Kuşlar romanının Türk ulus devletinin inşası süreci açısından analizi
EBRU MCCALLUM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İngiliz Dili ve EdebiyatıYaşar Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESEN KARA
- Secularization and its influence on the formation of citizen in Turkey
Türkiye'nin sekülerleşmesi ve kimlik oluşumuna etkisi
FATİH CERAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Siyasal BilimlerYeditepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYKUT TOROS