Azerbaycan hanlıkları (Kuba, Şeki, Nahçıvan ve Revan) XVIII –XIX yüzyıllarda
Azerbaijani khanates (Kuba, Sheki, Nahchivan, Revan) in the XVIII –XIX centuries
- Tez No: 694906
- Danışmanlar: PROF. DR. HAVA SELÇUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Safevi, Hanlık, Osmanlı, Rusya, İşgal, Safavi, Khanate, Ottoman, Russia, Occupation
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Çalışmamızın konusu, Azerbaycan Hanlıklar Dönemi'dir. Safevi Devleti, iki yüz yıllık yönetimden sonra XVIII. yüzyılın başında yavaş yavaş çökmeye başlamıştır. Sürekli Afganların ve Özbeklerin saldırılarına uğramıştır. Topraklarının bir kısmı Rusların, bir kısmı Osmanlı Türklerinin, diğer kısmı ise Afganların elindedir. Türkmen taifelerinin Afşar boyundan olan Nadir Şah, bu duruma son vermek için savaşa başlamış ve kısa sürede toprakları işgalden kurtarmıştır. Bundan sonra Nadir Şah, Safevi Devleti'nin toprak bütünlüğünü yeniden sağlamıştır. Bunun üzerine Azerbaycan'daki Muğan Ovası'nda toplantı yaparak kendini Şah ilan etmiştir. Nadir, Şah olduktan sonra Azerbaycan'ı, merkezi Tebriz olan beylerbeylik yapmıştır. Nadir Şah yönetimi zamanında, Azerbaycan'da bir sıra ayaklanmalar meydana gelmiştir. Ayaklanmalar bastırılmıştır ama halkın bağımsızlık isteği alevlenmiştir. Şahın suikast sonucu ölümünden sonra ise Azerbaycan'da küçük devletlerin (hanlıkların) kurulması için zemin oluşmuştur. Bu tarihi olaylar sonucunda, Azerbaycan'da yirmiye yakın hanlık kurulmuştur. Kuba ve Şeki hanları Azerbaycan topraklarını kendi bayrakları altında birleştirmeye çalışmış lakin başaramamıştır. Revan ve Nahçıvan hanlıkları ise yeterince güçlü olamamış, sürekli komşu devletlerin saldırılarına uğramış ve uzun süre İran'ın yönetiminde kalmıştır. Osmanlı Devleti, olası Rus ve Gürcü saldırısı karşısında, sürekli hanlıklara destek olmuştur. Maalesef bu destek yeterli olamamış, hanlıkların bir kısmı Rusya, diğer kısmı ise İran tarafından işgal edilmiştir. İşgal sonucunda anlaşmaya varan devletler, Azerbaycan topraklarını Gülistan ve Türkmençay Barış Antlaşması'na binaen Rusya ve İran arasında bölüştürmüştür.
Özet (Çeviri)
The subject of our study is the period of Khanates in Azerbaijan. At the beginning of the XVIII century the Safavid State, after two centuries of rule began to collapse gradually. The state was perpetual attacked by Afghans and Uzbeks. Some of their lands was occupied by Russians and the other parts by Ottoman Turks and Afghans. Nadir Shah, from the Afşar tribe of the Turkmen crew, for putting an end to this situation started the war and in a short time rescued the lands from the occupation. After the war restored Nadir Shah the territorial integrity of the Safavid State. Therewith he held a meeting in Azerbaijan in the Mugan plain and declared himself as the Shah. After becoming Shah, Nadir established Azerbaijan as a new Beylerbelik with the state Tabriz as capital. Under Nadir Shah in Azerbaijan occured a series of riots. The riots were suppressed but, the people's dream of independence became inflamed. After the death of Shah, as a result of assassination, became the ground for the establishing the small state –Khanates. As a result of this historical events, in Azerbaijan were established approximately 20 Khanates. The Khans of Kuba and Sheki tried to unite the whole Azerbaijan's land under their own flags, but they have not had a success. The Khahates of Revan and Nahchivan were not strong enough and were perpetual attacked by neighbouring states and stayed a long time under İran's rule. The Ottoman state perpetual supported the Khanates because of possible Russian and Georgian attacks. Unfortunately, this support was not enough and some of the territories of the Khanates were occupied by Russia and the other by Iran. At the end of occupation the states came to an agreement and divided the territories of Azerbaijan between Russia and Iran based on the peace agreements of Gulistan and Turkmencay.
Benzer Tezler
- Hanlıklar dönemi Kuzey Azerbaycan şehirleri
The cities of Northern Azerbaijan during the Khanates periyod
MEHMET NURİ BOLDAĞ
- Azerbaycan'da Kuba Hanlığı
The Khanete's of Kuba in Azerbaijan
KANAN SULEYMANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihUludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEVKET YILDIZ