Kadınlarda meme kanseri tarama davranışı ve hasta aktiflik düzeyi
Women's breast cancer screening behavior and patient activation
- Tez No: 695445
- Danışmanlar: PROF. DR. NİLGÜN ÖZÇAKAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Dünyada birçok ülkede kanser sebebiyle oluşan ölümler arasında ikinci sırada yer alan meme kanseri sık görülen bir hastalık türüdür. Mevcut tarama yöntemleri ile erken tanı sağlanarak bu ölümlerin önüne geçilebilmektedir fakat ülkemizde meme kanseri tarama oranları oldukça düşüktür. Hasta aktifliği kavramında, hastaların sağlıklarını ve bakımlarını yönetebilmeleri için bağımsız olarak eyleme geçebilme becerileri ve istekleri vurgulanmaktadır. Hasta aktiflik düzeyi ölçüm aracı (PAM), bireyin sağlığını ve sağlık bakımını yönetebilmesi için, bilgi, beceri, inanç ve güvenini değerlendirir. İnsan davranışlarını açıklayan teoriler, hasta aktifliği ile yakından ilişkilidir. Günümüze kadar insan davranışlarını ve davranış değişikliğini tanımlayan ve öngören birçok teori (sağlık kontrol odağı, öz etkililik-yeterlik teorisi, sağlık inanç modeli) geliştirilmiştir. Bu ölçek ve yöntemler incelendiğinde, aktivasyonun tüm elemanlarını içermedikleri görülmektedir. Hibbard, dar bir davranış aralığını öngörmeye odaklanma eğiliminde olmalarının, günümüze kadar tanımlanan davranış teorilerinin dezavantajı olduğunu ortaya koymuş ve hasta aktifliğinin daha geniş aralıktaki unsurları içerdiğini belirtmiştir (1). Tarama oranlarını arttırmak için öncelikle hastanın hangi aktiflik aşamasında olduğunu bilmek önemlidir. Çalışmamızın amacı kadınlarda hasta aktiflik düzeyi ile meme kanseri tarama davranışı ilişkisini araştırmaktır. Kesitsel analitik çalışma modelinde planlanmış olan bu çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi'ne bağlı Gaziemir 11 No'lu Eğitim Aile Sağlığı Merkezine başvuran 20-69 yaş arası 386 kadına sosyodemografik veri formu ve hasta aktiflik düzeyi ölçeği yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. 20-69 yaş arası kadınlarda kendi kendine meme muayenesi yapma davranışı ile hasta aktiflik düzeyi arasında (p < ,05), klinik meme muayenesi yaptırma davranışı ile hasta aktiflik düzeyi arasında (p < ,01) ve mamografi çektirme davranışı ile hasta aktiflik düzeyi arasında (p < ,01) istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca hasta aktiflik düzeyi ile sosyodemografik ilişkiler arasında da anlamlılıklar tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Breast cancer, which ranks second among cancer-related deaths in many countries around the world, is a common disease type. With current screening methods, these deaths can be prevented by providing early diagnosis, but breast cancer screening rates are very low in our country. The concept of patient activity emphasizes the ability and willingness of patients to take action independently to manage their health and care. The patient activity level measurement tool (PAM) evaluates the knowledge, skills, beliefs and confidence of the individual in order to manage their health and health care. Theories explaining human behavior are closely related to patient activity. Until today, many theories (health focus of control, self-efficacy theory, health belief model) that define and predict human behavior and behavioral change have been developed. When these scales and methods are examined, it is seen that they do not contain all the elements of activation. Hibbard revealed that their tendency to focus on predicting a narrow range of behaviors is a disadvantage of behavioral theories defined to date, and stated that patient activity includes a wider range of elements (1). In order to increase the screening rates, it is important to know at which active stage the patient is. The aim of our study is to investigate the relationship between patient activity level and breast cancer screening behavior in women. This study, which was planned in a cross-sectional analytical study model, was applied to 386 women aged 20-69 who applied to Gaziemir No.11 Education Family Health Center, by means of face-to-face interview method and the sociodemographic data form and patient activity level scale. A significant relationship was found between the behavior of performing breast self-examination and patient activity level (p < ,05), between clinical breast examination behavior and patient activity level (p < ,01) and between mammography behavior and patient activity level (p < ,01) in women aged 20-69. In addition, significant differences were found between patient activity level and sociodemographic relationships.
Benzer Tezler
- Microwave imaging of breast cancer with contrast agents
Meme kanserinin kontrast ajanlarla mikrodalga görüntülemesi
SEMA YILDIRIM
Doktora
İngilizce
2020
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÇAYÖREN
- Meme kanseri tanısı almış hastalarda prognostik markerların meta-analitik olarak araştırılması
Meta-analytical investigation of the prognostic markers in patients with breast cancer
BETÜL BOLAT KÜÇÜKZEYBEK
Doktora
Türkçe
2024
OnkolojiDokuz Eylül ÜniversitesiOnkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA OKTAY TARHAN
PROF. DR. YASEMİN BAŞBINAR
- Obezite merkezinde izlenen ve aile hekimliği polikliniğine başvuran obezitesi olan hastaların kanser tarama programlarına katılım durumunun karşılaştırılması
Comparison of the participation status of patients with obesity to cancer screening programs followed in the obesity center and admitted to family medicine polyclinic
SEZGİN TÜRKOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZEN
- İzmir İli Bornova ilçesindeki 55 yaş üstü kadınların kanser taraması yaptırma davranışı ve bu davranışın birinci basamak sağlık hizmetleri kullanımı ile ilişkisi
Cancer screening behaviour of women aged 55 or older and its relationship with use of primary health care services in Bornova district of İzmir
ABDURRAHMAN ÇINAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Aile HekimliğiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA GÜNVAR
- Prostat adenokarsinomlarında psa değerlerinin gleason skor ve klinik evre ile ilişkisi
The relation between psa and gleason score and clinical phase in prostate adenocarsinoma
HACI HASAN ESEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
PatolojiSelçuk ÜniversitesiPatoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA CİHAT AVUNDUK