Ekosistem hizmetleri odaklı kent modeli tasarımı
Design of an urban model focused on ecosystem services
- Tez No: 696353
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRAN ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Yapılaşmış kent alanlarının oranındaki artış ekosistem içerisindeki madde ve enerji alışverişine görülebilir şekilde zarar vermekte ve böylece ekosistem hizmetlerinin arzında hızlı bir düşüşe sebep olmaktadır. Bu bağlamda, ekosistem hizmetleri arzını koruyacak ve geliştirecek kentsel planlamayı benimseme gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu yönde atılacak ilk adım, kent ve çevresinde ekosistem hizmetleri üretiminin mekânsal modelinin anlaşılmasından oluşmaktadır. Ancak günümüzde halen yaklaşımın mevcut planlara entegrasyonunda belirsizlikler yaşanmaktadır. Bu doğrultuda, tez kapsamında ekosistem hizmetlerinin değerlendirilerek mekânsal dağılımlarının belirlenmesi ve elde edilen bu altlığın kentsel yayılımın yönetiminde kullanılabilmesine ilişkin uygulama önerisinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ankara kenti özelinde örneklenen araştırmada taşkın kontrolü, erozyon kontrolü, habitat sağlama, karbon depolama, mikroiklim düzenleme, besin tedariki ve rekreasyonel potansiyel sağlama hizmetleri değerlendirme kapsamına alınarak, 2012 yılı arzlarının mekânsal dağılımları belirlenmiştir. Değerlendirilen ekosistem hizmetlerinin bütünleşik bir yapıya kavuşması adına ağırlık puanlarıyla tanımlanan önem dereceleri kullanılmıştır. Öte yandan, araştırmanın bir diğer kolu olarak kentin 2030 yılı projeksiyonundaki yayılımı geliştirilen farklı senaryolar doğrultusunda tahmin edilmiştir. Böylelikle, geliştirilen senaryolar ekosistemler üzerinde yaratacağı potansiyel bozunumlar doğrultusunda kıyaslanarak optimal kentsel yayılım belirlenmiştir. Sonuç olarak; tarım alanlarının tamamının ve ana kol dere yataklarının 500 metre tampon zonunun koruma altına alınmasıyla oluşturulan Senaryo-3, bütünleşik ekosistem hizmeti arzı açısından en ideal kentsel yayılımı göstermiştir. Bu tez ile ortaya konulan model, karar vericilere alternatiflerin ekosistem hizmetlerinin arzı üzerinde olası sonuçlarını simüle ederek etkin plan kararlarına ulaşmalarında önemli bir araç sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The increase in the rate of urban built-up areas visibly damages the exchange of matter and energy within the ecosystem and causes a rapid decline in the supply of ecosystem services. Within this context, there has emerged the need to adopt urban planning that conserves and enhances the supply of ecosystem services. Accordingly, the first step is to understand the spatial model of the production of ecosystem services in and around the urban area; however, uncertainties remain about the integration of this approach into existing plans. In this direction, the aim of this thesis is to assess ecosystem services and determine their spatial distribution as well as to develop a proposal for the application of this base in the management of urban sprawl. In the present study, based specifically on the case within Ankara, Turkey, flood control, erosion control, habitat provision, carbon storage, microclimate regulation, food supply, and potential recreational services were assessed, and the spatial distribution of 2012 supplies were determined. Levels of importance defined by weighted scores were used with the assessed ecosystem services to create a composite structure. In addition, as another section of the research, the 2030 project of urban sprawl was estimated consistent with the different scenarios developed. Thus, the developed scenarios were compared based on the potential degradation of ecosystems, and the optimal urban sprawl was determined. As a result, Scenario-3, which was developed by conserving all of the agricultural areas and the 500 m buffer zone of the main streams, indicated the most ideal urban sprawl in terms of the supply of composite ecosystem services. The model presented in this thesis provides decision makers with an important tool by which to reach effective plan decisions by simulating the possible impacts of various alternatives on the supply of ecosystem services.
Benzer Tezler
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Appropriation of forests and water resources in mount ida and surroundings: Dealing with socio-environmental problems by integrating biodiversity impact chain analysis into planning
Kaz dağları ve çevresinde ormanlar ve su kaynaklarının tahsisi: Biyoçeşitlilik etki zinciri analizini planlamaya entegre ederek sosyo-çevresel sorunlarla başa çıkmak
YAĞMUR ÖZCAN CİVE
Doktora
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADİLE AVAR
- Live with nature to live in nature: A public participatory mapping of place values of Atatürk Urban Forest
Doğada yaşamak için doğa ile yaşa: Atatürk Kent Ormanı yer değerlerinin kamu katılımlı haritalanması
KOSAR AZARMIKHOSROSHAHI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KISAR KORAMAZ
- Endüstri alanlarının peyzaj şehirciliği açısından değerlendirilmesi: Ankara kenti örneği
Evaluation of industrial areas in terms of landscape urbanism: the case study of Ankara
ECEM AKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FİGEN DİLEK
- Türkiye'nin iklim değişikliği uyum stratejisi kapsamında yeşilalanlarda yıllık bakım ve onarım çalışmaları
Annual maintenance and repair works in green areas within thescope of Turkey's climate change adaptation strategy
RABİ DİLŞAD BOZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN BARIŞ