İfade özgürlüğü ve dezenformasyon: Etiyopya örneği
Freedom of expression and disinformation: The Ethiopian example
- Tez No: 697658
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN TOPUZKANAMIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Hakları Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Son birkaç yılda, dijital olarak ağa bağlı alanda dezenformasyon patlaması, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerin karşılaştığı en önemli zorluklardan biri haline geldi. Artan bu endişeye karşılık olarak ülkeler, yanlış ve yanıltıcı içeriği cezalandıran yeni mevzuatların kabul edilmesi de dahil olmak üzere farklı stratejiler deniyorlar. Etiyopya, uzun süredir çevrimiçi ortamda manipülatif ve şiddete teşvik eden içeriklerin kamu düzenini ve ulusal güvenliği tehdit edecek ölçüde yaygınlaşmasından muzdarip olduğu için benzer yasal önlemleri alan ülkeler arasında yer alıyor. Böyle bir arka planda, bu çalışma Etiyopya'nın dijital dezenformasyona karşın yasal tepkisini analiz etmeyi amaçlamakta ve küresel ifade özgürlüğü standartlarına normatif uyumluluğunu eleştirel olarak değerlendirmektedir. Etiyopya gibi kırılgan ve siyasi olarak kutuplaşmış ülkelerde dijital dezenformasyonun olumsuz etkisi, halkın demokratik kurumlara olan inancını aşındırmanın ve siyasi söylemlerin kalitesini bozmanın çok ötesine geçiyor. Çevrimdışı etnik şiddete yatkınlığıyla sinerji yaratan çevrimiçi dezenformasyonun hızla yayılması, bu ülkelerde daha çok varoluşsal bir tehdit - ölüm kalım meselesidir. Buna göre, bu araştırmada gündeme getirilen temel soru, çevrimiçi dezenformasyonun yayılmasının düzenlenip düzenlenmeyeceği değildir, bireylerin ifade özgürlüğünü haksız yere ihlal etmeden çevrimiçi dezenformasyonun yayılmasının nasıl düzenleneceğidir. Bilindiği gibi, ifade özgürlüğü evrensel olarak demokratik yönetimin temeli ve her bireyin kendini gerçekleştirmesinin temel koşullarından biri olarak kabul edilmektedir. Ancak, nitelikli bir hak olarak, bu tür sınırlamaların kanunla öngörülmüş olması, insan hakları belgelerinde sayılan meşru amaçlardan birini gütmesi, gerekli ve orantılı olması kaydıyla belirli sınırlamalara da tabi olabilir. Dezenformasyonun yayılmasına yönelik cezai yaptırımların ifade özgürlüğü hakkını orantısız bir şekilde kısıtladığına dair yaygın bir varsayım vardır. Dezenformasyon uygulamasına yönelik bu tür düzenleyici müdahalelerin önemli bir gerekçelendirme yükü taşıdığına ilişkin geçerli normatif talebi göz ardı etmeden, bu tez, cezai yaptırımın, ilgili yasa, acil kamusal endişeleri (zorlayıcı sosyal ihtiyaç) gidermek üzere çıkarılmış olduğu ve istenmeyen sonuçlardan/caydırıcı etkilerden kaçınmak için dar bir şekilde düzenlendiği sürece, orantılılık ilkesini mutlaka ihlal etmiş olmayacağını savunarak bu varsayımın yapısını bozmaya çalışmaktadır.
Özet (Çeviri)
Over the last couple of years, the explosion of disinformation in the digitally networked sphere has become one of the most consequential challenges facing countries around the world. In response to this mounting concern, countries are experimenting with different strategies, including the adoption of new legislation which penalizes false and misleading contents. Ethiopia is among those countries that have taken similar legislative measures as it has long been bedeviled by online proliferation of manipulative and violence-inciting contents at a scale that threatens the public order and national security. Against that backdrop, this study aims to analyze Ethiopia's legislative response to digital disinformation and critically evaluates its normative compliance with global standards of freedom of expression. In fragile and politically polarized countries like Ethiopia, the adverse impact of digital disinformation goes far beyond eroding the public's faith in democratic institutions, if there is any, and deteriorating the quality of political discourses. Synergized with their susceptibility to offline ethnic violence, the rapid spread of online disinformation is rather an existential threat – an issue of life and death in these countries. Accordingly, the central question raised in this research is how, not whether, to regulate the dissemination of online disinformation without unduly infringing individuals' freedom of expression. As is well known, freedom of expression is universally acknowledged as the bedrock of democratic governance and one of the basic conditions for each individual's self-fulfillment. However, as a qualified right, it can also be subject to certain limitations on the condition that such limitations are provided by law, pursue one of the legitimate aims enumerated in human rights instruments, necessary and proportionate. There is a commonly held assumption that criminal punishment for the dissemination of disinformation constitutes a disproportionate restriction of the right to freedom of expression. Without dismissing the valid normative claim that such regulatory intervention on disinformation practice bears a significant burden of justification, this thesis attempts to deconstruct that assumption arguing that criminal sanction would not necessarily violate the principle of proportionality as long as the law is enacted to address exigent public concerns (pressing social need) and tailored in a narrowly circumscribed way to avoid unintended consequences/chilling effects.
Benzer Tezler
- Securitization of fake news
Sahte haberlerin güvenlikleştirilmesi
MEHMET MERT ERGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞERİF ONUR BAHÇECİK
- Dijital çağda dezenformasyonun yasal denetimi ve dünya örneklerinin analizi
Legal control of disinformation in the digital age and analysis of world examples
REYHAN UYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ GÖKSU
- İfade özgürlüğü ve sosyal medya
Freedom of expression and social media
TUĞBA PUSA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal Bilimlerİstanbul Medipol ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLA YAYLA
- Hakikat sonrası dönemde siyasal iletişim yönetimini yeniden düşünmek üzere niteliksel bir araştırma
A qualitative research on rethinking political communication management in the post-truth era
ONURCAN GÜDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halkla İlişkilerGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE ASLI SANCAR DEMREN
- Dezenformasyonun Türk Ceza Hukuku Ve uluslararası hukuk sistemleri çerçevesinde değerlendirilmesi
Evaluation of Disinformation within the Framework of Turkish Criminal Law and International Legal Systems
BUĞRAHAN MEHMET KARAKELLE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiBilişim ve Teknoloji Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE AYŞEGÜL KULULAR İBRAHİM