Çevreye yönelik materyalist eğilimler ölçeğinin okul öncesi öğretmenleri üzerinde geçerlik ve güvenirlik çalışması
Validity and reliability study of the materialistic tendencies towards the environment scale for preschool teachers
- Tez No: 697965
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE BEKİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bu araştırma Çevreye Yönelik Materyalist Eğilimler Ölçeğinin (ÇYMEÖ) okul öncesi öğretmenleri için geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yaparak araştırmaya katılan okul öncesi öğretmenlerinin çevreye yönelik materyalist eğilimlerinin demografik değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Betimsel tarama niteliğinde olan araştırmanın çalışma grubunu Şanlıurfa ili merkez ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bağımsız anaokullarında ve ilkokul bünyesinde bulunan anasınıflarında görev yapan 300 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırma verilerini toplamak amacıyla Genel Bilgi Formu ve Saraç ve Sarıkaya (2018) tarafından öğretmen adayları için geliştirilen Çevreye Yönelik Materyalist Eğilimler Ölçeği kullanılmıştır. Geçerlik çalışması için ölçeğin geliştirildiği özgün formdaki model yapısı göze alınarak DFA yapılmıştır. DFA' ya başlamadan önce örneklemin faktör analizi yapmak için uygun olup olmadığını belirlemek için KMO ve Barlett küresellik test istatistikleri hesaplanmıştır. Yapılan analizlerden elde edilen bulgularda, KMO değeri 0,96 ve Barlett küresellik testi anlamlı çıkmıştır (𝜒2 = 7532,988; p = 0,00 < 0,05). Ayrıca verilerde çok değişkenli uç değer olup olmadığını tespit etmek için Mahalonobis uzaklıkları hesaplanmıştır. Mahalonobis değerlerine göre maddelerde çok değişkenli uç değer olmadığı görülmüştür. Faktöranalizinin uygulanabilmesi için diğer bir varsayım olan çoklu bağlantı problemine bakılmıştır. Çoklu bağlantı sorunu için ölçekteki maddeler arasındaki pearson korelasyonları hesaplanmıştır. Maddeler arasında hesaplanan ikili korelasyon sonuçlarına bakıldığında elde edilen değerlerden hiçbirinin 0.70'in üzerinde olmadığı görülmüştür. Elde edilen bu bulgu neticesinde maddeler arasında çoklu bağlantı sorunu olmadığı söylenebilir. Varsayımların sağlanmasından DFA' ya geçilmiştir. DFA' da model parametrelerinin tahmininde en çok olabilirlik kestirim yöntemi kullanılmıştır. DFA sonucunda elde edilen modelin model‐veri uyumunu değerlendirmek için χ2/sd, RMSEA, SRMR, NFI, NNFI, GFI, AGFI, ve CFI uyum indeksleri kullanılmıştır. ÇYMEÖ' nün okul öncesi öğretmenler üzerinden gerçekleştirilen DFA model-veri uyumuna ilişkin elde edilen uyum indeks değerlerinin hepsinin ölçüt değerlerini karşıladığı görülmüştür. Yapılan DFA sonucunda maddelere ilişkin t değerleri incelenmiştir. Tüm maddelere ilişkin t değerlerinin 0,05 anlamlılık düzeyinde anlamlı olduğu görülmüştür. Bütün maddelere ilişkin t değerlerinin anlamlı bulunmasından sonra standart faktör yük değerleri ve hata varyanslarına bakılmıştır. Maddelere ilişkin faktör yük değerlerinin 𝜆=0,44 ile 𝜆=0.88 arasında hata varyanslarının ise ε=0,22 ile ε=0,80 arasında değiştiği görülmüştür. Cronabach 𝛼 güvenirlik katsayısı 0,96 olarak belirlenmiştir. Çıkan sonuçlar ÇYMEÖ' nün okul öncesi öğretmenlerinin çevreye yönelik materyalist eğilimlerini belirlemek üzere kullanılabilir nitelikte olduğunu göstermiştir. Daha sonra verilerin normallik varsayımı için, Kolmogorov-Smirnov (K-S) testi hesaplanmıştır. Ölçeğin toplam puanlarının normal dağılım sergilememesi nedeni ile analizlerde parametrik olmayan istatistikler kullanılmıştır. Buna göre ilişkisiz iki grubun karşılaştırılmasında Mann Whitney U-Testi, ilişkisiz ikiden çok grubun karşılaştırılmasında Kruskal Wallis H testinin anlamlı olduğu durumlarda, hangi gruplar arasında anlamlı farklılığın olduğunu belirlemek için ise Non-Parametrik çoklu karşılaştırma testlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin çevreye yönelik materyalist eğilimlerinin düşük olduğu saptanmıştır. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin çevreye yönelik materyalist eğilimlerinin yaş, kıdem, en uzun süre yaşadıkları yer ve medeni duruma göre anlamlı bir fark yarattığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin çevreye yönelik materyalist eğilimlerinin görev yaptıkları kurum türü, aile ile birlikte mi yalnız mı yaşama durumu, anne-baba öğrenim düzeyi, çevre ile ilgili ders alma, bir şey satın alırken aile etkisinde kalma ve bir şey satın alırken arkadaşlarının etkisinde kalma değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to find out whether or not materialistic tendencies towards environment of preschool teachers show any significant difference according to demographic variables by conducting validity and reliability study of the Materialistic Tendencies Scale towards the Environment (MTSTE) for these teachers. Sample group of this descriptive survey study consisted of 300 preschool teachers, who were working at independent kindergartens and nursery classes within the body of primary schools affiliated with Ministry of Education in the central districts of Şanlıurfa city. A“General Information Form”and the“Materialist Tendencies Scale towards the Environment”for prospective teachers, which was developed by Saraç & Sarıkaya (2018), were used to collect data. CFA was carried out for the validity study by considering the model structure of the scale in its original version. Before conducting CFA, statistics of both KMO and Barlett's test of sphericity were calculated to determine whether or not the sample was suitable to perform the factor analysis. The findings obtained from the analysis revealed that the KMO value was 0.96 and the Barlett's test of sphericity was significant (𝜒2 = 7532.988; p = 0.00
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmen adaylarının çevre bilinç düzeyleri ile çevreye yönelik materyalist eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between the environmental awareness levels and the environmental materialist tendencies of pre-school pre-servi̇ce teachers
HATİCE SUNDUVAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYCAN BULDUR
- Sınıf öğretmeni adaylarının çevre kimlikleri ve çevreye yönelik materyalist eğilimleri: Eylem araştırması
Pre-service elementary teachers' environmental identities and materialistic tendencies towards the environment: Action research
ESRA SARAÇ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RABİA SARIKAYA
- Üniversite öğrencilerinin demografik özellikleri ve materyalist eğilimleri ile çevreye yönelik tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the relationship between demographic characteristics and materialistic orientations of undergraduate students and their attitudes and behaviors toward environment
EDA PURUTÇUOĞLU
- Sürdürülebilir tüketim açısından giysi satın alma-elden çıkarma davranışında güdüsel satın alma ve materyalist eğilim ilişkisi üzerine bir araştırma
From the point of sustainable consumption, a research on impulsive buying and materialist tendency relation with apparel purchase-disposal behaviour
NERGİS TAMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR PİRTİNİ
- İlkokul öğrencilerinin mühendislik ve tasarım becerilerine yönelik rehber materyal geliştirme çalışması
Guide material development study for primary school students' engineering and design skills
HİLAL ŞENSES ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY ŞENEL ÇORUHLU