Psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat ve baş etme stratejilerinin aracı rolü
The mediator role of self-compassion and coping strategies in the prediction of psychological flexibility on intolerance of uncertanity
- Tez No: 697988
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM TAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu çalışma, yetişkin bireylerde psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat ve başa çıkma stratejilerinin aracı rolünü incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye'nin farklı şehirlerinde yaşayan 343 kadın ve 209 erkek olmak üzere toplam 552 yetişkin birey oluşturmaktadır. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak Psikolojik Esneklik Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, Öz Şefkat Ölçeği Kısa Formu, Başa Çıkma Stilleri Kısa Formu ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü anlamlı düzeyde negatif bir şekilde yordadığı görülürken öz şefkati ise anlamlı düzeyde pozitif bir şekilde yordadığı görülmüştür. Öz şefkat ile birlikte başa çıkma stratejilerinden sosyal destek, duygulara odaklanma ve ortaya koyma, madde kullanımı, kabullenme, diğer etkinlikleri bırakma, dine yönelme, yadsıma, davranışsal olarak ilgiyi kesme, zihinsel olarak ilgiyi kesme, kendini sınırlandırma, olumlu yeniden yorumlama, duygusal sosyal destek kullanımı ve planlama boyutlarının belirsizliğe tahammülsüzlüğü anlamlı düzeyden pozitif bir şekilde yordadığı görülmüştür. Psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat düzeyinin başa çıkma stratejilerinin ise tüm alt boyutları için geçerli olmak üzere psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında aracı rol oynadığı görülmüştür. Öte yandan, başa çıkma stratejilerinden sosyal destek, kabullenme, yadsıma ve zihinsel olarak ilgiyi kesme alt boyutlarının psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat aracı değişkeni ile birlikte aracılık rolü göstermedikleri halde yalnız değerlendirildiklerinde aracı rol oynadıkları görülmüştür. Diğer etkinlikleri bırakma, dine yönelme, davranışsal olarak ilgiyi kesme, olumlu yeniden yorumlama ve planlama alt boyutlarının ise öz şefkat ile birlikte ortak aracılık rolü oynadıkları görülmüştür. Ulaşılan bulgular literatürde yer alan çalışmalar ışığında tartışılıp yorumlanmıştır. Çalışma bulguları doğrultusunda uygulamaya dair ve gelecek çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study is designed to address the mediating role of self-compassion and coping strategies in predicting psychological flexibility to intolerance of uncertainty in adults. The sample of the research consists of 552 adults (343 women and 209 men) living in different cities in Turkey. In addition, participants have accepted to voluntarily participate in the research which is conducted online. In the designed study, as data collection tools, Psychological Flexibility Questionnaire, Intolerance of Uncertainty Scale, Self-Compassion Scale Short Form, Coping Strategies Inventory Short-For and Demographic Information Form were used. As a result of the research, it is proven that psychological flexibility predicted intolerance to uncertainty in a significantly negative way. Another result is that psychological flexibility predicted self-compassion in a significantly positive way. Moreover, it is observed that psychological flexibility significantly predicted the sub-dimensions of coping strategies such as social support, acceptance, quitting other activities, inclination towards religion, behavioral disengagement, mental disengagement, and positive reinterpretation. In line with the analyzes made, it was seen that some coping strategies together with self-compassion predicted intolerance to uncertainty in a significantly positive way. The mentioned coping strategies were social support, focusing and expressing emotions, substance use, acceptance, quitting other activities, inclination towards religion, denial, behavioral disengagement, mental disengagement, self-limitation, positive reinterpretation, use of emotional social support, and planning. Furthermore, it was observed that the level of self-compassion played a full mediator role, and valid for all sub-dimensions of coping strategies, in the prediction of intolerance of uncertainty. The findings were discussed and interpreted in the light of the studies in the literature. Consistent with the findings of the study, suggestions were made both for practice and future studies.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki
Relationship between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty and personality traits university students
FATMA GÜVENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL HAMARTA
- Psikolojik belirtilerin yordayıcıları olarak ölüm kaygısı, anlamsızlık, belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik esneklik
Death anxiety, meaninglessness, intolerance of uncertainty and psychological flexibility as predictors of psychological symptoms
FATMA SALİHA ATABAY GAZİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN KOÇ
- Kaygının yordayıcıları olarak ebeveyn kabul-reddi, bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel davranışsal kaçınma
Parental acceptance-rejection, cognitive flexibility, intolerance of uncertainty, and cognitive behavioral avoidance as predictors of anxiety
FEYZA NUR HATİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN KOÇ
- 6 Şubat depremini yaşayan yetişkinlerin travma sonrası büyüme düzeyleri ile bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the relationship between posttraumatic growth levels and cognitive flexibility and intolerance of uncertainty levels of adults who experienced February 6 earthquake
ŞEYMA BETÜL NİZAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ELİÜŞÜK BÜLBÜL
- Belirsizliğe tahammülsüzlük ve sürekli kaygı arasındaki ilişkide psikolojik esnekliğin aracılık rolü
The mediator role of psychological flexibility in relationship between intolerance of uncertainty and trait anxiety
SENA ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN AYDIN