Yaratıcılık, yaratıcı düşünme teknikleri ve yaratıcı düşünme teknikleri üzerine bir uygulama
Creativity, creative thinking techniques and an application on creative thinking techniques
- Tez No: 698130
- Danışmanlar: PROF. DR. SEZİ ÇEVİK ONAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Sürekli olarak değişen ve gelişen bu dünyaya ayak uydurmak için hızlı ve yeni fikir üretmenin önemi günden güne artmaktadır. Bireylerin sosyal hayatında, okul hayatında veya iş hayatında yaratıcı bakış açısına sahip olması, bu değişikliklere ve gelişmelere adapte olabilmesini, yeni fikirler bulabilmesini ve problemlere hızlı ve verimli çözümler üretebilmesini sağlar. Bir konuda yaratıcı olabilmek, o konu hakkında sahip olduğumuz bilgiye, konuyla ilgili motivasyona ve beceriye sahip olmakla mümkündür. Bu becerileri elde etmek için bir çok yaratıcı düşünme teknikleri geliştirilmiştir. Bu tekniklerin her birinin kendine özel yöntemleri, avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Bu tez çalışmasının ilk bölümünde yaratıcılık kavramının farklı tanımlamalarına yer verilmiştir. İkinci bölümde yaratıcılık ile ilgili temel bilgiler incelenmiştir. Yaratıcılık süreçlerinden, yaratıcılığın boyutlarından, yaratıcı insanın özelliklerinden, düşünme stillerinden, yaratıcılık yaklaşımlarından, yaratıcılığa engellerden ve yaratıcılığın öneminden bahsedilmiştir. Yaratıcılığın, yaratıcı düşünme teknikleri kullanılarak geliştirilip geliştirilemediği ile ilgili ve hangi tekniklerin hangi durumlarda kullanılabileceği ile ilgili literatür çalışması da ikinci bölümde bulunmaktadır. Üçüncü bölümde yaratıcı düşünme tekniklerinden beyin fırtınası tekniği, zihin haritaları tekniği, altı şapkalı düşünme tekniği, morfolojik analiz tekniği, sinektik tekniği, SCAMPER tekniği ve TRIZ tekniği detaylı bir şekilde anlatılarak literatürde yaratıcı düşünmeyi geliştirmek için bu tekniklerin uygulandığı örnekler verilmiştir. Dördüncü bölümde, bu yaratıcı düşünme tekniklerinin yaratıcılığı geliştirmede nasıl bir etkisinin olduğunu ortaya koymak için uluslararası doktora öğrencilerinden oluşan bir çevrimiçi sınıf oluşturularak bir uygulama yapılmıştır. Toplam 5 hafta ve 20 saatten oluşan bir eğitim programı hazırlanmıştır. Bu eğitim programında yaratıcı düşünme teknikleri örneklerle birlikte anlatılmış ve ilgi alanları olan doktora ile ilgili uygulamalar yapılmıştır. Öğrencilerin yaratıcılık düzeyleri eğitim programının öncesinde ilk test ile ölçülmüştür. Eğitim sonrasında ise son test ile tekrar yaratıcılık düzeyleri ölçülmüştür. Uygulama sonunda bu tekniklerin avantajları ve dezavantajları göz önüne alınarak ve eğitim sırasında öğrenciler gözlemlenerek yaratıcı düşünme tekniği seçim problemi için çok kriterli karar verme yöntemlerinden olan Evamix yöntemi uygulanmıştır. Belirlenen akıcılık, esneklik, özgünlük, kullanım kolaylığı ve harcanan zaman kriterlerinin ağırlıklandırılması üç karar verici tarafından yapılmıştır. Evamix yöntemi için karar matrisi de yine üç karar verici tarafından oluşturulmuştur. Uygulama sonucunda yaratıcı düşünme teknikleri arasında bir sıralama oluşturulmuştur. Bu yöntem daha sonra AHP ve TOPSİS yöntemleri ile kıyaslanmıştır. Son olarak kriterlerdeki değişimlerin sonucu nasıl etkileyeceğini gözlemlemek için duyarlılık analizi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
To keep up with this world changing and developing constantly, the importance of producing fast and new ideas is increasing day by day. In the social life, school life or business life of the indivudials having creating perspective provides adoption to changes and developments, finding new ideas and quick and efficient solutions to problems. Being creative on a matter is possible with the information that we have, the motivation related to the matter and having skills. To get these skills, a lot of creative thinking techniques have been developed. Each of these techniques has own special methods, advantages and disadvantages. In the first part of this thesis, the different definitions of creativity concept are given. Even though there are different definitions, the concepts of originality and adding value are often found in the definition of creativity. In the second part, basic information about creativity is examined. Firstly, the creativity process, which consists of preperation phase, incubation phase, illumination phase and verification phase, is explained. Secondly, creativity dimensions consisting of fluency, flexibility, originality and elaboration are explained. Fluency is based on the total number of ideas and reflects the ability to generate a large number of ideas. Flexibility is based on the variety of ideas and reflects the ability to change strategy and approach. Originality is based on how different ideas differ from other answers and reflects the ability to generate unconventional ideas. Elaboration is based on how much detail is present in ideas and reflects the ability to enrich an idea. Thirdly, the characteristics that a creative individual should have and the three main components necessary for an individual to be creative are mentioned. These components are; domain-related skills, creativity-related skills, and task motivation. Knowledge, tchnical skills and special abilities related to the domain in question fall under the category of domain-related skills. Creativity-related skills include cognitive style, the application of various techniques for discovey of new cognitive pathways, and working style. Task motivation, on the other hand, takes into account the motivational variables that determine an individual's approach to a particular task. Fourthly, logical thinking, design thinking, critical thinking and creative thinking are mentioned as thinking styles. The relationship between these thinking styles and creativity is mentioned. Fifth, creativity approaches, which are handled in different ways by different disciplines, are discussed. These approaches are; psychoanalytic approach, humanistic approach, cognitive approach, psychometric approach and 4P approach. The psychoanalytic approach explains human behavior, development and personality traits shaped by powerful unconscious processes. The humanistic approach was developed by Abraham Maslow and Carl Rogers and takes a contemporary approach to creativity. The cognitive approach focuses on thinking skills for creative thinking, the cognitive bases of knowledge and creativity. The psychometric approach is a measurement-oriented approach, not to describe the background, thinking patterns or characteristics of creative individuals. In the 4P approach, it is assumed to be multifaceted and creativity is handled from 4 aspects. These; person, process, press/possibilities and product. Sixthly, emotional barriers, cultural barriers, environmental barriers and intellectual barriers, which are the factors that prevent being creative, are discussed. Seventhly, it is stated that in business, school and social life how crucial creativity is and current and ideal implementation of creative education. Finally, the literature study on whether creativity can be developed using creative thinking techniques and which techniques can be used in which situations is also explained in this section. In the third part, the brainstorming technique, which is one of the creative thinking techniques, is explained. The brainstorming technique is a technique introduced by Alex Osborn, based on the premise that the number of ideas determines quality. The basic features of this technique are mentioned and the flipchart method, post-it method, alphabet method, brainwriting method and grid method, which are brainstorming methods, are explained. By explaining other creative thinking techniques - mind mapping technique, six thinking hats technique, morphological analysis technique, synectic technique, SCAMPER technique and TRIZ technique - in detail, examples which these techniques are applied in literature research are given to improve creative thinking. The mind mapping technique, discovered by Tony Buzan, is a visual method based on associations. One of De Bono's best-known strategies, the six thinking hats, is a method that allows to look at a problem from six different perspectives. The morphological analysis technique developed by Fritz Zwicky is a technique that allows to see all the ways of solutions in the problems. Synectics is a technique based on metaphors and analogies in problem solving. This technique includes substitution, combining, adapting, modifying, putting the other use, eliminating and reversing. The TRIZ technique, created by the Russian engineer Genrich Altshuler, is a systematic technique that includes many tools and methods. In the fourth part, an online class of international doctoral students was created to demonstrate how these creative thinking techniques have an impact on developing creativity. This training program which consists of 5 weeks and 20 hours, includes creative thinking techniques with examples and both indivudial and group exercises. On the other hand, students in this training are given reading texts and tasks. The students' creativity level is assesed with a creativity test prepared before the training. The pre-test was held at the beginning of the training. The post-test questions differ from the pre-test questions while questions are similar. At the end of the training, creativity level was reassesed through the post-test. By looking at the change seen in students with this education program, it has been seen that creativity can be learned and developed. In the fifth chapter, the Evamix method, which is one of the multicriteria decision making methods, was applied for the creative thinking technique selection problem based on the information obtained by observing the engineer doctoral students during the training program. The evamix method is a multicriteria decision making method in which alternatives are evaluated on the basis of criteria according to quantitative and qualitative data. The criteria determined for this method are; fluency, flexibility, originality, ease of use and time spent. According to these criteria, a ranking is created among the creative thinking techniques by using the evamix method. Based on this ranking, techniques are ordered from the most suitable to the least suitable. This order is as follows six thinking hats, mind mapping, morphological analysis, brainstorming alphabet method, brainstorming grid method, breinstorming postit method, synectic and brainstorming flipchart method. This method was then compared with the AHP and TOPSIS methods. Finally, sensitivity analysis was performed to observe how the changes in the criteria would affect the result.
Benzer Tezler
- Yaratıcı düşünme teknikleri ile geliştirilen fen etkinliklerinin öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi
Effect of science activities created with techniques of creative thinking to student's achievement and attitude
SEMA AYDIN CERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesiİlköğretim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NURİYE KOÇAK
- Yaparak öğrenme ve dijital fabrikasyonun kesişimi: Kendi aracını tasarlamak
The intersection of learning by doing and digital fabrication: Designing your own tool
EKİN ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM
- Deneyime dayalı yaratıcı formların giysi kalıbı hazırlama sürecinde kullanımı
Use of experience-based creative forms in the preparation of garment patterns
SENA SÜRMELİ AYDENİZ
Doktora
Türkçe
2024
Giyim EndüstrisiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiModa Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE YAŞAR ÇEĞİNDİR
- Dışavurumcu sanat terapisi uygulamalarının öğretmen adaylarının yaratıcılık ve yaratıcılığa teşvik edici davranış düzeylerine olan etkisinin incelenmesi
An investigation on the effects of expressive art therapy applications on the creativity and the creativity fostering teacher behavior levels of teacher candidates
GÖZDE ÇAYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA GÜLTEKİN
- Genel yaratıcılık, matematiksel yaratıcılık ve akademik başarı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examining the relationships between general creativity, mathematical creativity and academic achievement
RAMAZAN ALKAN