Iğdır ekolojisinde doğal olarak yetişen kuşkonmaz populasyonlarının morfolojik karakterizasyonu
Morphological characterization inhabited Asparagus spp. in Igdir's ecology
- Tez No: 698556
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EREN ÖZDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Besleyici yönden zengin, oldukça değerli olan ve Avrupa'da 'kralların yemeği' olarak ifade edilen bir sebze olan kuşkonmaz, ülkemizde yeterli üretim alanı ve tüketim oranı açısından hak ettiği yeri bulamamıştır. Bunun temel nedeni yetiştiricilik anlamında dar bir ekolojik isteğe sahip olması ve geniş alanlarda yetiştiriciliğine uygun çeşitlerin geliştirilmemesidir. Iğdır ili sahip olduğu mikro klima özelliği ile birçok tür ve çeşidin gerek kültür altında gerekse doğal olarak yetişmesine olanak sağlamaktadır. Bu proje çalışması ile Iğdır il sınırları içerisinde yayılım gösteren doğal Asparagus spp. popülasyonlarının Iğdır ili Aras nehri sınır hattı boyunca 31 bölgede örnek işaretlemesi yapılmıştır. 130 km'lik hat boyunca yaklaşık her 4 km'de bir örnek işaretlemiştir. Merkez ilçe dahil 4 ilçede işaretlenmiş olup 39° 47' 19“ ile 40° 07' 14”kuzey enlemleri 43,2740 ile 44,4124 doğu boylamları arasındaki matematik alanlara denk gelmektedir. Bitkisel özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılan morfolojik karakterizayon ile bölgelere göre değişmekle birlikte sürgün çıkış tarihleri (04.04 - 11.05.2019 tarihleri arası), ilk gün sürgün boyu (24,57 ile 49,25 mm) ve çapı (4,82 ile 9,64 mm), yenilebilir sürgün boyu (168,2 ile 315,34 mm), çapı (6,30 ile 10,86 mm), yaş (5,27 ile 19,52 g) ve kuru ağırlığı (0,38 ile 1,55 g), çiçeklenme tarihi (07.05- 27.05.2019 tarihleri arası), meyve olgunlaştırma süresi (76 ile 87 gün), tek pençeden çıkan sürgün sayısı (8 ile 26 adet), sürgündeki meyve sayısı (61 ile 2467 adet), meyve ağırlığı (8,0 ile 258,3 g), meyve çapı (6,6 ile 8,3 mm) ve tohum sayısı (89 ile 4532 adet), bitki boyu (1116,9 ile 3163,7 mm), çapı (4,8 ile 12,9 mm), yaş (71 ile 181 g) ve kuru ağırlığı (29 ile 119 g), alt (78,2 ile 583,3 mm) ve üst dal uzunluğu (20.3 ile 196,1 mm), dal sayısı (21 ile 85 adet), yaprak sayısı (14 ile 70 adet), yaprak uzunluğu (51,1 ile 91,1 mm), dallar arası boğum mesafesi (11,5 ile 64,5 mm), 1000 tohum ağırlığı (14,05 ile 83,24 g) gibi parametreler belirlenmiştir. Sürgülerden hasat edilen tohumlarda başlangıç canlılığını ve kültür kuşkonmazına göre dormansi kapasitesi görmek amacıyla tohum başlangıç nemi (% 8,9 ile 11,7), toplam (%7 ile 85) ve normal çimlenme oranı (%4 ile 80) belirlenmiştir. Dişi bitkilerin erkek bitkilere nazaran daha iri ve ağır oldukları görülmüştür. Doğada tükenme ihtimali ve kültüre alınabilirliğini belirlemek amacıyla Iğdır Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi Melekli Araştırma İstasyonunda 500 m2 'lik alanda koleksiyon parseli kurulmuştur. Bölgelere göre değişmekle birlikte özellikle Tigem, Gödekli, Hacıağa, Saraçlı, Mürşitali, Kadıkışlak ve Kerimbeyli bölgelerinden alınan tohumlarla oluşturulan parsellerde bitki gelişimleri sorunsuz ilerlemektedir. Bu proje çalışması ile Iğdır florasında doğal olarak bulunan kuşkonmazların doğal yaşam alanları belirlenmiş, bitkisel gelişim özellikleri morfolojik karakterizasyonla ortaya konuşmuş ve gelecekte ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere 500 m 2'lik alanda koleksiyon parseli tesis edilmiştir. Bundan sonraki çalışmalarda belirli parametreler açısından morfolojik karakterizasyonu ve gelişim düzeyleri belirlenen kuşkonmazların kesin tür teşhisi açısından moleküler düzeyde teşhis edilmesi ve bölge halkı tarafından yoğun ve sevilerek tüketilmesi nedeniyle bioaktif içeriğinin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Regarded as the 'food for the kings' in Europe due to its high nutrients content, Asparagus is a very valuable vegetable crop whıch has not been given the necessary recognition it dererves based on the production and consumption rate in our country. The main cause being it has a restricted ecological requirement and varieites that are adaptable for open field cultivation have not been developed. The micro climate properties of Iğdir makes it possible for the cultivation of Asparagus either in culture mediums or in the open fields. With this project study, wild asparagus populations spread within the borders of Iğdır province, sample markings were made in 31 regions along the Aras river border line. Along the 130 km line, it marked an example approximately every 4 km. It is marked in 4 districts including the central district and corresponds to the mathematics areas between 39° 47' 19“ and 40° 07' 14”north latitudes 43° 27' 40“ and 44° 41' 24”eastern longitudes. Depending on the morphological characterization made for the determination of plant properties on the regions, such as spear emergence dates (between 04.04 - 11.05.2019), first day spear length (24.57 to 49.25 mm) and diameter (4.82 to 9.64 mm), edible spear length (168.2 to 315.34 mm), diameter (6.30 to 10.86 mm), fresh (5.27 to 19.52 g) and dry weight (0.38 to 1.55 g), flowering date (between 07.05-27.05.2019), after day anthesis (76 to 87 days), the number of spears from the single root (8 to 26), the number of fruits from the spears (61 to 2467), the fruit weight (8.0 to 258.3 g), the fruit diameter (6.6 to 8.3 mm) and the number of seeds (89 to 4532), plant height (1116.9 to 3163.7 mm), diameter (4.8 to 12.9 mm), fresh (71 to 181 g) and dry weight (29 to 119 g), lower (78.2 to 583.3 mm) and upper branch length (20.3 to 196.1 mm ), number of branches (21 to 85 pieces), number of leaves (14 to 70 pieces), leaf length (51.1 to 91.1 mm), inter-branch knuckle distance (11.5 to 64.5 mm), 1000 seed weight (14.05 to 83.24 g) parameters were determined. In order to seed initial viability and dormancy capacity according to cultivated asparagus in seeds harvested from spears, seed initial moisture (8.9 to 11.7%), total (7 to 85%) and normal germination rate (4 to 80%) were determined. It has been observed that female plants are larger and heavier than male plants. In order to determine the possibility of exhausting in nature and its acceptability to culture, a collection parcel has been established in 500 m2 area at Iğdır University Agricultural Application and Research Center Melekli Research Station. Although it varies according to the regions, plant development progresses smoothly in the plots created especially from the seeds taken from the Tigem, Gödekli, Hacıağa, Saraçlı, Mürşitali, Kadıkışlak and Kerimbeyli regions. With this project, the natural habitats of asparagus naturally found in the flora of Iğdır were determined, vegetative development features have been revealed with morphological characterization and a collection parcel has been established on an area of 500 m2 for future breeding work. In subsequent studies, identification of asparagus at the molecular level in terms of exact species diagnosis, whose morphological characterization and development levels are determined in terms of certain parameters, and determination of the bioactive content is of great importance due to the intense and popular consumption by the local people
Benzer Tezler
- Kıyı bölgesinde yürütülen faaliyetlerin deniz ekolojisine etkileri
Impact of activities in coastal zone on the marine ecology
YUSUF DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Deniz BilimleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMAL CAN BİZSEL
- Terörizm faaliyetlerinin makroekonomik değişkenler üzerine etkileri
The effects of terrorism activities on macroeconomic variables
ARAS DOĞAN
- Iğdır ekolojisinde yetiştirilen bazı elma çeşitlerinde benziladenin ve naftalin asetik asit uygulamalarının meyve seyreltmesi ve kalitesi üzerine etkileri
The effects of benzyladenine and naphthalene acetic acid applications on fruit thinning and quality in some apple cultivars grown in Igdır ecologic conditions
BERNA TURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatIğdır ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERSİN GÜLSOY
PROF. DR. RAFET ASLANTAŞ
- Kirazlarda bazı kimyasal uygulamaların meyve kalitesi üzerine etkileri
Effect on the quality of some chemical applications in sweet cherry
EZGİ OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatIğdır ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜCAHİT PEHLUVAN
PROF. DR. RAFET ASLANTAŞ
- Iğdır ekolojisinde yetişen erik meyvelerinin bazı fitokimyasal içeriklerinin belirlenmesi
Determination of phenolic acids and organic acids in some plum cultivars and wild genotypes grown in iğdir ecology
ESENGÜL ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIğdır ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KENAN GEÇER
PROF. DR. RAFET ASLANTAŞ