Alevî geleneğe mensup ocak ve gruplarda okunan dua, gülbank ve tercümanlar
The du'ās, gulbanks and tercumans recited in the ocaks and groups of Alevî tradition
- Tez No: 698850
- Danışmanlar: PROF. DR. CENKSU ÜÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Alevîlik, Dua, Gülbank, Tercüman, Alevîsm, Du'ā (Prayer), Gulbank, Tercuman
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Alevî gelenek gerek ülkemizde gerekse dünyada önemli bir araştırma alanı olmuştur. Yapılan araştırmalar genellikle tarihsel süreç veya isimlendirme özelinde olmakla birlikte kültürel kimlik ve fikir dünyası özelinde nadiren çalışma yapılmıştır. Buradan hareketle geleneğe mensup ocak ve grup üyelerinin gündelik hayatı ve ibadet hayatının merkezi olan cemlerde büyük öneme sahip olan dua, gülbank ve tercümanlar, araştırılması gereken kıymetli bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Geleneğe mensup ocak ve grupların özellikle ibadet hayatlarının merkezine yerleştirdikleri âdâb ve erkân esnasında okunan dua, gülbank ve tercümanlar üzerinden geleneğin oturduğu mecranın tespitinin, Alevî gelenek hakkında oluşan farklı yorumlara bir nebze olsun açıklık getireceği aşikârdır. Bunun yanı sıra, sahip olunan zihniyetin ortaya çıkarılması hedeflenerek gelenek hakkında sağlıklı değerlendirmeler yapılabilmesi için de bir imkân sağlayacağı açıktır. Çalışmamız, giriş kısmı ile birlikte iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmanın önemi, konusu, amacı, yöntemi ve kaynakları hakkında bilgilendirme yoluna gidilmiş ve kavramsal çerçeve üzerinde durulmuştur. Çalışmamızın ilk bölümünde Alevî nitelemeli geleneğe mensup ocak ve grupların dinî statüsü hakkında değerlendirmeler yapılmış, bu ocak ve gruplarda icra edilen âdâb ve erkâna dikkat çekilmiş ve buradan hareketle geleneğin inanç ve ibadet boyutları incelenmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise, söz konusu âdâb ve erkân başta olmak üzere gündelik hayatta okunan dua, gülbank ve tercümanlara yer verilmiştir. Okunan dua, gülbank ve tercümanlar, diğer tasavvuf ekollerine mensup gruplarda okunan dua, gülbank ve tercüman örnekleriyle mukayese edilmiş, böylelikle Alevî geleneğe mensup ocak ve grupların diğer tasavvuf ekolleriyle olan türdeşliğine işaret edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Alevî tradition has been an important research area both in our country and in the world. The research in the area generally deals with its name and historical process while the studies about its cultural identity and world of thought are rare. From this point of view, the du'ās (prayers), gulbanks and tercumans that are of high importance in the cems, which are the center of their daily life and religious life, emerge as a valuable field that needs to be studied further. It is obvious that the determination of the foundations, on which the tradition is positioned, through the du'ās and gulbanks recited during the ādāb (etiquette) and arkān (pillars), which are placed in the center of their religious life, will clarify the different interpretations about the Alevî tradition to an extent. Besides, it will provide an opportunity for making healthier evaluations for the tradition by primarily aiming to reveal the mentality they hold. This study consists of introduction and two chapters. After giving information about the importance, subject, method and sources of the study as well as the conceptual framework in the introduction, we evaluated the religious status of the ocaks and groups of Alevî tradition: drew attention to ādāb and arkān performed and adopted in these ocaks and groups; and thus, examined the belief and worship dimensions of the tradition in the first chapter of the study. The second chapter covers the du'ās, gulbanks and tercumans recited in daily life, particularly the aforementioned ādāb and arkān. The du'ās, gulbanks and tercumans were examined in comparison with those recited in groups of other Sufi orders, thus pointing that the ocaks and groups of Alevî tradition have derived from the same root with other Sufi orders.
Benzer Tezler
- Sünbül Efendi Tekkesi ve Muharrem Ayı Etkinlikleri
Sünbül Efendi Lodge and Muharram Events
ESRA ÇAYKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENKSU ÜÇER
- Erkânnâme 1 adıyla yayımlanan 'Tasavvuf Risâlesi' adlı eserde inanç unsurları
Elements of belief in the work titled 'The Sufi Treatise' published under the name of 'Erkânnâme 1'
ŞULE SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENKSU ÜÇER
- Pazarcık Türkmen Alevileri
Pazarcik Turkmen Alevis
BAHTİYAR MURAT ARAS
Doktora
Türkçe
2017
SosyolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS GÖKHAN
- Âşık Penâhî'nin Bektâşî Mecmuası: Bir şair-derleyicinin gözünden tasavvuf edebiyatı
The Bektashi Miscellanea of Âşık Penâhî: Sufi literature through the eyes of a poet-compiler
ÖMERCAN ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP OKTAY USLU
- Tunceli Alevi Ocaklarının yaşlılık olgusuna bakışlarının sosyolojik analizi
The sociological analysis of the views to the phenomenon of old age of Tunceli Alevi Ocaks
ŞÜKRAN KIZMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiSelçuk ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HURİGÜL EKEN AVCI