Nesne ilişkilerinin erken dönem uyum bozucu şemalar ve yetişkin bağlanma tarzlarına etkisi
Investigation of the effect of object relations between early maladaptive schemas and adult attachment styles
- Tez No: 699483
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Nesne ilişkileri, Erken dönem Uyum Bozucu Şemalar, Yetişkin Bağlanma Tarzları
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Bu çalışmada nesne ilişkilerinin erken dönem uyum bozucu şemalar ve yetişkin bağlanma tarzlarına etkisi incelenmiştir. Araştırmamızın örneklemi, İstanbul ilinde yaşayan, 18-45 yaş arası 277 kadın ve 224 erkek olmak üzere toplam 501 bireyden oluşmaktadır. Çalışmamızın amacı doğrultusunda katılımcılara, Bell Nesne İlişkileri ve Gerçeği Değerlendirme Ölçeği, Young Şema Ölçeği Kısa Form 3, İlişki Ölçekleri Anketi ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Çalışmamız sonucunda nesne ilişkileri alt boyutları ile yetişkin bağlanma tarzları alt boyutlarının; nesne ilişkileri alt boyutları ile erken dönem uyum bozucu şema alt boyutlarının ve erken dönem uyum bozucu şema alt boyutları ile yetişkin bağlanma tarzları alt boyutlarının birbiriyle ilişkili olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızda nesne ilişkileri ile erken dönem uyum bozucu şemalar için yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda algı belirsizliği alt boyutunun sosyal izolasyon/güvensizlik, kusurluluk, duyguları bastırma, iç içe geçme/bağımlılık, terk edilme, dayanıksızlık, başarısızlık ve karamsarlık şemalarını; güvensiz bağlanma alt boyutunun onay arama, yüksek standartlar, ayrıcalıklılık/yetersiz öz denetim ve karamsarlık şemalarını; gerçeğin bozulması alt boyutunun duyguları bastırma, terk edilme, dayanıksızlık, karamsarlık ve ayrıcalıklılık/yetersiz öz denetim şemalarını; sosyal yetersizlik alt boyutunun cezalandırma, kendini feda, duyguları bastırma şemalarını; yabancılaşma alt boyutunun duygusal yoksunluk, sosyal izolasyon/güvensizlik, kusurluluk, iç içe geçme/bağımlılık, terk edilme, dayanıksızlık, başarısızlık, karamsarlık şemalarını; halüsinasyon ve delüzyon alt boyutunun duygusal yoksunluk, sosyal izolasyon/güvensizlik, kusurluluk şemalarını; egosantrizm alt boyutunun cezalandırma, kendini feda, ayrıcalıklılık/yetersiz öz denetim, dayanıksızlık, duyguları bastırma, sosyal izolasyon/güvensizlik, duygusal yoksunluk şemalarını yordadığı bulunmuştur. Nesne ilişkileri ile yetişkin bağlanma tarzları için yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda sosyal yetersizlik ve algı belirsizliği alt boyutlarının güvenli bağlanma tarzını; yabancılaşma, egosantrizm, gerçeğin bozulması alt boyutlarının korkulu bağlanma tarzını; güvensiz bağlanma alt boyutunun saplantılı bağlanma tarzını; gerçeğin bozulması ve güvensiz bağlanma alt boyutlarının kayıtsız bağlanma tarzını yordadığı saptanmıştır. Erken dönem uyum bozucu şemalar ve yetişkin bağlanma tarzları için yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonucunda terk edilme, duyguları bastırma ve dayanıksızlık şemalarının güvensiz bağlanma tarzını; sosyal izolasyon/güvensizlik, duyguları bastırma, dayanıksızlık ve cezalandırma şemalarının korkulu bağlanma tarzını; sosyal izolasyon/güvensizlik, onay arama ve başarısızlık şemalarının saplantılı bağlanma tarzını; sosyal izolasyon/güvensizlik ve ayrıcalıklılık/yetersiz öz denetim şemalarının ise kayıtsız bağlanma tarzını yordadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the effects of object relationships (OR) on early maladaptive schemas (EMS) and adult attachment styles (AAS) were examined. The sample of our study consists of a total of 501 individuals, 277 females and 224 males, aged 18-45, living in Istanbul. In line with the purpose of our study, Bell Object Relations and Reality Testing Inventory, Young Schema Scale Short Form 3, Relationship Scales Questionnaire and a personal information form prepared by the researcher were applied to the participants. As a result of the Pearson correlation analysis we conducted to our variables, we found correlations between OR subscales and AAS subscales; OR subscales and EMS subscales; EMS subscales and AAS subscales. As a result of the multiple linear regression analysis we conducted for OR and EMS, we found that uncertainty of perception (UP) predicts defectiveness, social isolation/mistrust, emotional inhibition, enmeshment /dependence, abondonment, vulnerability to harm, failure and pessimism schemas; insecure attachment (IA) predicts approval seeking, unrelenting standards, entitlement /insufficient self-control and pessimism schemas; reality distortion (RD) predicts emotional inhibition, abondonment, vulnerability to harm, pessimism and entitlement /insufficient self control schemas; social incompetences (SI) predicts punitiveness, self sacrifice, emotional inhibition schemas; alienation (ALN) subscale predicts emotional deprivation, , social isolation/mistrust, defectiveness, enmeshment /dependence, abondonment, vulnerability to harm, failure and pessimism schemas; hallucinations and delusions (HD) subscale predicts emotional deprivation, social isolation/mistrust and defectiveness schemas; Egocentrism (EGC) subscale predicts punitiveness, self sacrifice, entitlement /insufficient self control, vulnerability to harm, emotional inhibition, social isolation/mistrust and emotional deprivation schemas. As a result of the multiple linear regression analysis we conducted for OR and AAS, we found that SI and RD subscales predict secure attachment; ALN, EGC and RD subscales predict fearful attachment; IA subscale predicts preoccupied attachment; RD and IA subscales predict dismissive attachment. As a result of the multiple linear regression analysis we conducted for EMS and AAS, we found that abondonment, emotional inhibition and vulnerability to harm schemas predicts secure attachment; social isolation/mistrust, emotional inhibition, vulnerability to harm and punitiveness schemas predicts fearful attachment; social isolation/mistrust, approval seeking and failure schemas predict preoccupied attachment; social isolation/mistrust and entitlement /insufficient self control schemas predicts dismissive attachment. KEYWORDS: Object Relations, Early Maladaptive Schemas, Adult Attachment Styles
Benzer Tezler
- Erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveynlik stilleri ve kişilerarası şemaların nesiller arası incelenmesi - şema odaklı bir inceleme
An intergenerational study of early maladaptive schemas, perceived parental styles and interpersonal schemas - a schema focused study
BÜŞRA AVCILAR İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiOkan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKİYE İREM ERDEM ATAK
- Erken dönem uyumsuz şemalar ile nesne ilişkilerinin çocukluk çağı travmaları açısından değerlendirilmesi
Evaluation of early period incompatible schemes and object relations in terms of childhood trauma
ÇAĞLA TATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER
- Psikojenik pruritus hastalarının erken dönem nesne ilişkilerinin Rorshach Testi ile değerlendirilmesi
Evaluation of early phase object relations in patients with psychogenic pruritus with Rorschach Test
ÇİĞDEM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİKA TUNABOYLU İKİZ
- Panik bozukluğu tanısı almış bireylerin erken dönem nesne ilişkilerinin ayrılma bireyleşme süreçleri ile ilişkisi
The relationship between early period object relationships and separation individuation processes of individuals diagnosed with panic disorder
KENAN TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEBRAİL KISA
- Opiyat bağımlılığı olan bireylerin nesne ilişkilerinin Rorschach Testi ile incelenmesi
The investigation of object relations of individuals with opioid dependence by Rorschach test
RUHSAR NUR KUŞAKLIOĞ BAĞRIYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYLİN ÖZCAN
DOÇ. DR. MÜGE BOZKURT