Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin belirlenmesi üzerine karma tür bir araştırma:İstanbul ili Küçükçekmece ilçesi örneği
A mixed-type study on the determination of preschool teachers' critical thinking dispositions: The case of Küçükçekmece district of Istanbul province
- Tez No: 701142
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILMAZ SOYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Critical Thinking, Thinking Dispositions, Critical Thinking Skill, Preschool, Education
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu çalışmada, İstanbul'da, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak çalışan okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerileri ve eğilimleri tespit edilmeye çalışılmış, bu beceri ve eğilimlerle bazı değişkenler aralarındaki ilişkiler incelemiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerisine ve eğilimine ne derecede sahip oldukları, eleştirel düşünme beceri ve eğilimlerine etki edebilecek faktörlerin neler olduğu, bu faktörler ile değişkenler arasında nasıl ve ne derecede bir ilişki bulunduğu araştırılmıştır. Bu araştırmada nicel ve nitel veri sağlayan veri toplama araçlarıyla veriler toplanmıştır. Çalışmanın evreni 2019-2020 eğitim-öğretim yılında, İstanbul'da, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda görev yapan 5800 okul öncesi öğretmenidir. Çalışmanın örneklemi ise küme örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 251 okul öncesi öğretmeninin görev yaptığı 19 okuldan oluşmaktadır. Nicel verilerin toplanmasında iki farklı ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekler Kritik Düşünme Eğilimi Ölçeği ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği'dir. Küçükçekmece İlçesi'nde toplanmaya başlanan verilerde yeterli sayıya ulaşılamaması sebebiyle Kağıthane, Zeytinburnu ve Şişli İlçeleri'nde veri toplanmaya devam edilmiş ve veri toplama işlemi sonlandırılmıştır. Çalışma nicel araştırma perspektifinde betimsel tarama, nitel araştırma perspektifinde ise durum çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Nicel analizler sonucunda, öğretmenlerin eleştirel düşünme düzeyleri ağırlıklı olarak orta düzeyde bulunmuştur. Kritik Düşünme Eğilimi Ölçeği için 3.44'ten yüksek, 4.39'den düşük puan aralığında olanlar ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği için 3.77'den yüksek, 4.64'den düşük puan aralığında olan öğretmenler orta düzey eleştirel düşünmeye sahip olarak belirlenmiştir. Katılımcıların eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyet, gelir düzeyi ve eğitim düzeyi değişkenlerden istatistikî olarak anlamlı bir şekilde etkilendiği, yaş, mesleki kıdem, anne-baba eğitim düzeyi ve eleştirel düşünme eğitimleri değişkenlerden ise etkilenmediği gözlemlenmiştir. Anlamlı farklılıklar cinsiyet değişkeninde erkek öğretmenler lehine, eğitim düzeyi değişkeninde alan dışı öğretmenler lehine, gelir düzeyi değişkeninde ise en yüksek gelir düzeyi olan 6.500-10.000 gelir aralığına sahip öğretmenler lehine olmuştur. Nitel verilerin analizinde, önyargısız düşünme, sorgulama, analiz, hayat boyu öğrenme, kendini geliştirme, özgün ifade biçimi, çoklu bakış açısı ve diğer temaları oluşturulmuştur. Öğretmenlerin yazılı yansıtmaları incelendiğinde eleştirel düşünmeyi en fazla önyargısız düşünmeyle bağdaştırdıkları gözlemlenmiştir. Böylelikle, okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme beceri ve eğilimleri tespit edilmiş, değişkenlerle ilişkisi saptanmıştır. Bu sonuçlara dayanılarak, çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Uygulamaya yönelik olarak, Eğitim Fakülteleri'nde uygulanmakta olan lisans programlarında eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeyi amaçlayan uygulamalara yer verilmesi ve dersler, seminerler aracılığı ile eleştirel düşünme becerisinin geliştirilmesinin sağlanması gibi önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelime: Eleştirel Düşünme, Düşünme Eğilimleri, Eleştirel Düşünme Becerisi, Okul Öncesi, Eğitim.
Özet (Çeviri)
In this study, we tried to find preschool teachers' -who work at İstanbul and are affiliated with The Ministry of National Education- critical thinking skills and dispositions; also, relationships between these skills and dispositions and some variables are examined. How much preschool teachers have critical thinking skills and dispositions, factors that could affect critical thinking skills and dispositions and what kind of relationships between these factors and variables are investigated. In this study, quantitative and qualitative data are gathered by data collection tools. The target population of our study are a total of 5800 preschool teachers who work at İstanbul in the 2019-2020 education period and are affiliated with The Ministry of National Education. The sample of our study is a total of 19 schools with 251 preschool teachers who are decided by cluster sampling method. Two different scales are used forcollecting quantitative data. These two scales are the Critical Thinking Assessment Scale and Critical Thinking Disposition and Orientations scale. The data collection process begins firstly at Küçükmece county, but due to the lack of data, the process continues at Kağıthane, Zeytinburnu and Şişli counties, after that data collection process isfinalized. The descriptive survey was used as quantitative research, and the case study was used as a qualitative research study. As a result of quantitative analysis, the critical thinking level of teachers is mainly calculated as mid-level. Teachers whose notes are higher than 3.44 and lower than 4.39 for the Critical Thinking Assessment Scale and whose notes are higher than 3.77 and lower than 4.66 for the Critical Thinking Disposition and Orientations scale are identified as having mid-level critical thinking. It is observed that gender, level of income and level of education scales statistically and significantly affect critical thinking dispositions of participants while age, professional seniority, level of education of parents' and critical thinking educations do not. Significant differences provide benefits for male teachers on the gender scale, non-specific teachers on the level of education scale, and teachers who have the highest income level between 6.500 and 10.000 Turkish Liras on the level of the income scale. For qualitative data analysis, thinking without prejudice, questioning, analysis, lifelong learning, self-improvement, original form of expression, multiple perspectives, and other themes are constituted. When teachers' written reflections were reviewed, it was observed that critical thinking mainly was harmonized with thinking without prejudice. Thus, critical thinking skills and dispositions of preschool teachers were established, relationships with scales were determined. Relying on the consequences, several suggestions were made. For practice, adding lectures to the undergraduate program of the faculty of education to improve critical thinking skills and improve critical thinking skills by lectures, seminars, etc., are advised.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin problem çözme becerileri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analyzing the relation between the problem solving abilities and critical thinking tendencies of pre-school teachers
MUSA BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN AYDOĞAN
- Okul öncesi öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rolüne ilişkin tutumları ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between pre-school teacher candidates attitudes towards gender role and critical thinking tendencies
SEDA BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVCAN YAĞAN GÜDER
- Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimleri ile tasarım temelli pedagoji hakkındaki düşünce ve etkinliklerinin incelenmesi
Examination of early childhood education teachers' creative thinking tendencies, ideas and applications about design based pedagogy
GONCA ANI AR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM DELEN
- Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zekâları ile eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi
The investigation of early childhood teachers' emotional intelligence and critical thinking tendencies
ESMA AKÇİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP DEMİRİZ
- Okul öncesi öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile çevre etiği farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between preschool teachers'critical thinking tendencies and environmental ethics awareness
TUBA ÇAY SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAZİYE GÜNAY BİLALOĞLU