The relationship between life cycle embodied energy and flexible design characteristics of traditional Ottoman houses in Ankara
Ankara'daki geleneksel Osmanlı evlerinin yaşam boyu gömülü enerji ile esnek tasarım özelliklerinin ilişkilendirilmesi
- Tez No: 701241
- Danışmanlar: PROF. DR. SOOFIA TAHIRA ELIAS ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Geleneksel Osmanlı Evleri, Yaşam Boyu Gömülü Enerjisi, Bina Hizmet Ömrü, Uyarlanabilirlik, Esnek Tasarım, Traditional Ottoman Houses, Life Cycle Embodied Energy, Building Service Life, Adaptability, Flexible Design
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Mevcut yapı stoğunun uyarlanabilir özelliklere sahip olmaması, yapıların hizmet ömrünün yaklaşık 50 yıl ile sınırlı kalmasına neden olmaktadır. Bu tür kullanılmayan yapılar genellikle yıkılarak kullanıcı talepleri doğrultusunda yeni yapılar inşa edilir. Böylece hem yapım hem de yıkım aşamaları için enerji sarfiyatı gerçekleşmiş olur. Ancak geleneksel Osmanlı evlerine bakıldığında, esnek tasarım stratejileri ve yapım teknikleri nedeniyle bazılarının halen hizmet vermekte olduğu görülür. Bu çalışmanın amacı geleneksel Osmanlı konutları kapsamında yapıların yaşam boyu gömülü enerjileri ile esnek tasarım özelliklerinin incelenmesidir. Bu nedenle uzun süre kullanımda oldukları bilinen, Ankara'da yer alan ve daha önce bir doktora tezi kapsamında çalışılan (Şahin, 1995) 10 adet geleneksel Osmanlı yapısı bu çalışma kapsamında ele alınmıştır. Yapılara ait mimari planlar ve gerekli bilgiler bahsi geçen çalışmadan elde edilmiş olup yapılar Ağustos, 2021 tarihinde yerlerinde ziyaret edilmiştir. Toplanan bilgiler kat planlarının oluşturulması ve literatürden elde edilen esnek tasarım özelliklerinin çalışılacak yapılar bağlamında belirlenmesi için kullanılmıştır. Sonrasında, REVIT programı üzerinden 3 boyutlu yapı modelleri oluşturulmuş ve kullanılan yapı malzemelerinin miktarları hesaplanmıştır. Bulunan değerler uluslararası enerji veri tabanı (ICE, v2.0) yardımı ile yapıların inşası ve kullanımı sırasında harcanan malzemelerin gömülü enerjilerinin hesaplanmasında kullanılmıştır. Sonuçta farklı hizmet ömrü senaryoları için yaşam boyu gömülü enerjisi kapsamında başlangıç, yinelenen, ilave edilen ve yıkım enerjileri hesaplanmıştır. Sonuçlar, hizmet ömrü 100 yıldan fazla olan Ankara'daki geleneksel Osmanlı evlerinin literatürde bahsi geçen esnek tasarım parametrelerine sahip olduğunu göstermektedir. Esnek tasarım stratejilerinin uygulanması için gereken enerji, yaşam boyu gömülü enerjinin %0,6 ila %9,2'sini oluştursa bile, bu enerji türünün yapı malzemelerin periyodik olarak yenilenmesi için harcanan enerjiye oranla (toplam gömülü enerjinin %75,7 ila %93,1'i) oldukça az bir paya sahip olduğu anlaşılmıştır. Buna ek olarak, 50 yıllık yaşam döngüsüne sahip yapılara kıyasla hizmet süresinin uzamasından kaynaklı olarak toplam gömülü enerjide %31'e varan enerji tasarrufu sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The lack of adaptability in most buildings to changes in user needs results in a shorter service life of the existing building stock; which is claimed to be around 50 years only. Such redundant buildings are usually demolished and replaced with new ones that meet user needs at the cost of not only increasing the need for energy to rebuild but also a loss of energy embodied in the demolished building. On the other hand, some of the centuries old traditional houses are still occupied because of their ability to adapt to the changes, by virtue of their flexible design characteristics and construction techniques. The aim of this study was to investigate the relationship between the life cycle embodied energy (LCEE) of buildings and their flexible design characteristics within the context of traditional buildings. To this end, traditional houses in Ankara, belonging to the Ottoman era, that had previously been studied for a PhD dissertation (Şahin 1995) were considered appropriate for this research and 10 of the oldest buildings were selected. The architectural drawings and related information were obtained from the said dissertation and the buildings were visited in August 2021. This information was then used to redrawn the house plans in order to identify the existence of flexible design characteristics compiled from literature. Thereafter, 3D building models were produced in Revit software and the bills of quantities were obtained; which were then multiplied with pertinent proxy data from the Inventory of Carbon and Energy (ICE) v2.0 database to calculate the energy consumed in the construction and use stages. Finally, the initial, recurring, additional initial embodied, and demolition energy values were obtained for the different service life scenarios, for LCEE comparisons. This study demonstrated that traditional Ottoman houses with a service life of more than 100 years have flexible design strategies that are given in the literature. Although these strategies caused an increase in the building's LCEE by approximately 0.6 to 9.2%; it was still much lower than the energy needed for material replacements, which was 75.7 to 93.1% of LCEE. Additionally, in comparison to buildings with a service-life of 50-year cycles, up to 31% of savings in the total embodied energy were achieved.
Benzer Tezler
- Relationship between the seismic resistance capacity and the expected total life-cycle environmental impact of an RC building
Betonarme bir binanın deprem dayanımı ve kullanım ömrü boyunca ortaya çıkan toplam çevresel etki arasındaki ilişki
MEHMET ORUÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDeprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK YAZGAN
- Teknoloji tahmini için yeni bir model önerisi
A model proposal for technology forecasting
GİZEM İNTEPE
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEHBİ TUFAN KOÇ
- Anadolu Selçukluları'nın anıtsal mimarisi üzerine kozmoloji temelli bir anlam araştırması
Başlık çevirisi yok
ALİ UZAY PEKER
- Bridging the GAP between product and user: A design framework to establish a free relationship with tehnology
Ürün ile kullanıcı arasında köprü kurmak: Teknoloji ile özgür bir ilişki kurabilmek için bir tasarım çerçevesi
ENVER TATLISU
Doktora
İngilizce
2023
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLNAME TURAN