Çocukluk çağı travmalarının, üstbiliş işlevlerinin ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin obsesif kompulsif belirtileri üzerindeki yordayıcı rolü
Predictor role of childhood traumas, metacognitive functions and cognitive emotion regulation strategies on obsessive-compulsive symptoms
- Tez No: 701600
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİME ŞENAY GÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Bu çalışmanın amacı; çocukluk çağı travmalarının, üstbiliş işlevlerinin ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin obsesif kompulsif belirtileri üzerindeki yordayıcı etkisini incelemektir. Bireylerin maruz kaldığı çocukluk çağı travmaları ile obsesif kompulsif belirtileri arasında ilişkinin olduğu düşülmektedir. Fakat bazı çalışmalarda çocukluk çağı travmaları ile obsesif kompulsif belirtileri arasında herhangi bir ilişkinin olmadığı yönünde sonuçlar da elde edilmiştir. Alanyazında işlevsel olmayan üstbilişin obsesif kompulsif belirtileri üzerinde etkili olabildiği görülmektedir. Benzer şekilde obsesif kompulsif belirtileri üzerinde uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin etkisi olduğu düşünülmektedir. Çalışmanın örneklemini 18-65 yaş aralığında olan herhangi bir obsesif kompulsif bozukluk tanısı olmayan toplam 286 birey oluşturmaktadır. Araştırma verileri internet aracılığıyla toplanmıştır. Katılımcılardan bilgi toplamak için Vancouver Obsesif Kompulsif Envanteri, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Üstbiliş-30 Ölçeği, Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler korelasyon, t testi, regresyon analizleri ile değerlendirilerek raporlanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda, çocukluk çağı travmalarının, üstbiliş işlevlerinin ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin obsesif kompulsif belirtiler üzerinde yordayıcı etkisi incelenmiştir. Çocukluk çağı travmaları alt boyutları ile obsesif kompulsif belirtileri alt boyutları arasında detaylı analizler yapılmıştır. Çocukluk çağı travmaları alt boyutlarından duygusal istismar ve fiziksel ihmal ile obsesif kompulsif belirtiler arasında düşük düzeyde anlamlı ilişkiler vardır. Üstbiliş işlevleri ile obsesif kompulsif belirtileri arasında pozitif yönlü yüksek düzeyde anlamlı ilişki görülmüştür. Benzer şekilde uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileri ile obsesif kompulsif belirtileri arasında pozitif yönlü doğrusal ilişkilerin varlığı söz konusudur. Çoklu regresyon analizleri sonucunda ise duygusal istismarın, düşünceleri kontrol ihtiyacın, kontrol edilemezlik/tehlikenin ve felaketleştirmenin obsesyonları yordadığı bulgulanmıştır. Değişkenlerin alt boyutları arasında detaylı analizler raporlanmış ve elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the predictive effect of childhood traumas, metacognitive functions and cognitive emotion regulation strategies on obsessive compulsive symptoms. It is thought that there is a relationship between childhood traumas suffered by individuals and obsessive compulsive symptoms. However, some studies have also found that there is no relationship between childhood traumas and obsessive compulsive symptoms. It is seen that dysfunctional metacognition in the literature can have an effect on obsessive compulsive symptoms. Similarly, maladaptive cognitive emotion regulation is thought to have an effect on obsessive compulsive symptoms. The sample of the study consists of 286 individuals aged between 18-65 without any obsessive compulsive disorder diagnosis. The research data were collected via the internet. Vancouver Obsessive Compulsive Inventory, Childhood Trauma Scale, Metacognition-30 Scale, Cognitive Emotion Regulation Scale were used to collect information from the participants. The data obtained from the study were evaluated by correlation, t-test, regression analysis and reported. As a result of the findings obtained in the research, the predictive effects of childhood traumas, metacognitive functions and cognitive emotion regulation strategies on obsessive-compulsive symptoms were examined. Detailed analyzes were made between the sub-dimensions of childhood traumas and sub-dimensions of obsessive-compulsive symptoms. There are low-level significant relationships between emotional abuse and physical neglect, which are sub-dimensions of childhood trauma, and obsessive-compulsive symptoms. A highly significant positive correlation was observed between metacognitive functions and obsessive-compulsive symptoms. Similarly, there is a positive linear relationship between maladaptive cognitive emotion regulation strategies and obsessive-compulsive symptoms. As a result of multiple regression analyzes, it was found that emotional abuse, the need to control thrpughts, uncontrollability/danger and catastrophizing predict obsessions. Detailed analyzes among the sub-dimensions of the variables were reported and the findings were discussed in the light of the literature.
Benzer Tezler
- Obsesif kompulsif bozukluk hastalarında çocukluk çağı travması, üst biliş ve silik nörolojik belirtiler arasındaki ilişki
The relationship between childhood trauma, metacognition and neurological soft signs in obsessive compulsive disorder
HİLAL YAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGÜ YÜCENS
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÜZER
- Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı travmalarının psikolojik semptomlar ile ilişkisinde üstbilişsel faktörlerin aracı rolünün incelenmesi
An examination of the mediating role of metacognition in the relationship between childhood trauma and psychological symptoms among undergraduate students
GİZEM BOZYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADVİYE ESİN YILMAZ SAMANCI
- Çocukluk çağı travmalarının yaşam kalitesi ile ilişkisinde üstbilişlerin aracı rolü
The mediator role of metacognition on the relationship of childhood traumas with life quality
NAZAN SULHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİŞAN BURAK YAŞAR
- Opiyat kullanım bozukluğu olan hastalarda çocukluk çağı travmaları ve bağlanma biçimlerinin üstbiliş, başa çıkma tutumları ve bağımlılık üzerine etkileri
The effects of childhood trauma and attachment styles on the metacognition, coping strategies and addiction
HİLAL SEVEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM EREN
- Majör depresif bozukluk tanılı kadın hastalarda çocukluk çağı travmalarının üst bilişler ve cinsel yaşam kalitesi üzerine etkisi
The impact of childhood trauma on metacognitions and sexual quality of life in female patients diagnosed with major depressive disorder
CANSU ÜNSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL NAHİT ÖZMENLER