Geri Dön

Şeyyâd Hamza'nın Yusuf ve Zeliha Mesnevîsinin Kur'ân-ı Kerim, Tevrat ve İncil anlatılarıyla mukayesesi

The comparison of Yusuf and Zeliha Masnavi of Seyyad Hamza with the narratives of the Quran, the Torah and the Bible

PDF İndir

  1. Tez No: 701730
  2. Yazar: ŞEYMA ÇELİK
  3. Danışmanlar: DR. ÖZLEM GÜNEŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 148

Özet

13. asrın sonu ile 14. asrın başında yaşadığı tahmin edilen Şeyyâd Hamza'nın Yusuf u Zeliha mesnevîsi Anadolu sahasında yazılan ilk mesnevî örneğidir. Eski Anadolu Türkçesine ait dil özellikleri gösteren bu eser toplam 1529 beyitten oluşmaktadır. Çağlar boyunca gerek anlatılış biçimiyle gerekse içinde barındırdığı nasîhatlerle şair ve yazarların ilgisini çeken Yusuf anlatısı; çeşitli benzerlik ve farklılıklarla Kur'ân-ı Kerim, Tevrat ve İncil'de yer almaktadır. Tez çalışmasında Şeyyâd Hamza'nın Yusuf u Zeliha mesnevîsine Kur'ân-ı Kerim, Tevrat ve İncil'in etkisi incelenerek; olay örgüsü, hikâye unsurları, konu ve motifler çerçevesinde kıssanın mukayesesini yapmak hedeflenmiştir. İlâhî olarak aynı kaynaktan beslenen Yusuf kıssasının benzer temalar çerçevesinde şekillendiği; ayrı ayrı incelendiğinde ise her birinin farklı dokularda oluşumlar meydana getirdiği yadsınamaz bir gerçektir. Söz konusu mesnevîde, dînî öğretilerin ve kültürün etkisini görmek ve bunların yansımalarının hikâyeye kattığı zenginlikleri tespit etmek mümkündür. Eser her ne kadar bir aşk anlatısı olarak, edebî bir düzen içerisinde kaleme alınmış olsa da aynı zamanda bir peygamber kıssası olarak tevhid merkezli bir anlatımla meydana getirilmiştir. Bu sebeple içerisinde barındırdığı ibretler ve ahlakî öğütler yönüyle de ele alınmıştır. Ayrıca mesnevîde bahsi geçen dönemin sosyal yaşantısına ve toplum düzenine de yer verilerek kıssanın atmosferine ışık tutulmuştur.

Özet (Çeviri)

Yusuf u Zeliha by Şeyyâd Hamza, who is estimated to have lived in the late 13th and early 14th centuries, is the first example of Yusuf u Zeliha Masnavi written in the Anatolian region. This work, which displays the linguistic features of Old Anatolian Turkish, consists of a total of 1529 couplets. The story of Yusuf attracted the attention of poets and writers both with its narration style and with the advice it contains. Yusuf narrative is one of the common stories taking part in the Qur'an, the Torah and the Bible. This commonality also brought along similarities and differences among the texts. This study was conducted as a comparative study in the context of differences among the stories, plots, stories elements, subjects and patterns by examining the effects of the Quran, the Torah and the Bible on Şeyyâd Hamza's Yusuf u Zeliha Masnavi. In the study, a comparative text analysis method was used. It is a fact that the story of Yusuf, coming from the same divine source, was shaped within the framework of similar themes, but each of them created formations in very different textures. It is possible to see the effects of religious teachings in the mentioned masnavi and to determine the richness that cultural reflections add to the story. This work, which was written as a love story, was composed in a monotheistic narrative because it is also a prophet's tale. In this study, it is also discussed in terms of the lessons and advice it contains. Besides; the atmosphere of the Masnavi was shed light with the pattern analysis, and a comprehensive explanation was included about the examination of the Egyptian state structure, social life and social order of that time.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    685224

    Şeyyad Hamza'nın Yusuf u Zeliha mesnevisinde rüya motifi

    The dream motif in the Yusuf u Zeliha masnavi of Seyyad Hamza

    TUĞBA NUR KOÇASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FETTAH KUZU

  2. Tez No

    802888

    Yūsuf ve Zelīḫā'nın karşılaştırmalı eşdizim incelemesi

    Comparative collocation analysis of Yūsuf ve Zelīḫā

    DENİZ ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA BİNNUR ERDAĞI DOĞUER

  3. Tez No

    824889

    Şemsî'nin Yûsuf u Züleyhâ mesnevisi bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük

    Şemsi's mathnawı of Yusuf u Zuleyha context indext and functional dictionary

    EBRU AYCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıBitlis Eren Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ÖZDİL

  4. Tez No

    560804

    Eski Anadolu Türkçesinde birleşik fiillerin kuruluşu

    Formation of compound verbs in old Anatolian Turkish

    İBRAHİM HALİL KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSiirt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YILMAZ AKDEMİR

  5. Tez No

    763724

    Eski Anadolu Türkçesinde dolaylılık kategorisi

    Indirectivity category in old Anatolian Turkish

    CANAN BAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM TAŞ

Geri Dön