Mersin-Tarsus-Adana hattında şehirleşmenin mekânsal yapılanması ve Markov Chain modeliyle arazi kullanım senaryolarının üretilmesi
Spatial structure of urbanization on the Mersin, Tarsus, and Adana lines and predicting future land use scenarios by Markov Chain model
- Tez No: 703106
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVİL SARGIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Şehir alanlarında yıllara bağlı olarak meydana gelen mekânsal büyümenin genellikle verimli tarım arazileri ile doğal alanlar üzerinde gerçekleşmesi mekânın yönetilmesinde sürdürülebilirlik ilkesinin göz ardı edildiğinin bir göstergesidir. Türkiye'nin başta gelen şehirsel yığılma alanlarından biri olan Mersin, Tarsus ve Adana şehirlerinin yer aldığı sahada nüfusun mekân gereksinimi baskısı oldukça yoğun bir biçimde hissedilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı bu bölgedeki mevcut şehirsel büyümenin gelecekte bölgenin şehirleşme düzeyini ve mekânsal yapılanmasını hangi yönde ve nasıl değiştireceğini tahmin etmektir. Bu çalışmada Mersin, Tarsus ve Adana hattında geçmişten günümüze meydana gelen mekânsal değişimin arazi örtüsü ve kullanımı bağlamında tespit edilmesi ile Hücresel Otomat ve Markov Chain yöntemleri kullanılarak gelecekteki olası arazi örtüsü ve kullanımı senaryolarının üretilmesi hedeflenmiştir. Landsat uydu görüntülerinin analiz edildiği çalışmada; geçmişten günümüze meydana gelen mekânsal değişimi ortaya koymak için kontrollü sınıflandırma yöntemi, gelecek yıllara ait arazi kullanım senaryolarının üretilmesinde ise Markov Chain ve Hücresel Otomat yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre şehir alanları 1989 yılından günümüze kadar 30 yıllık süreçte 16.782 ha büyümüş ve gelecek 30 yılda da yaklaşık 27.000 ha büyüyeceği tahmin edilmiştir. Çalışma sonucunda üretilen arazi kullanım haritaları ile gelecek yıllara ait şehirsel büyüme simülasyonları Mersin, Tarsus ve Adana şehirlerinin bulundukları alanların çevresine doğru, kuzey yönlü, çizgisel hat boyunca ve özellikle tarım alanları üzerinde büyüdükleri görülmüştür. Bu şehirsel büyüme bölgedeki verimli tarım arazilerinin amaç dışı kullanılarak tahrip edildiğini göstermektedir. Bu çalışma çözüm olarak yeni şehirsel yapıların şehirlerin kuzey bölgelerindeki yarı doğal alanlar üzerinde yapılmasının planlanmasını, konut inşasında mekânsal tüketimi en aza indirecek dikey büyümenin tercih edilmesini ve yürürlükteki arazi koruma kanunlarının değiştirilmemesini önermektedir.
Özet (Çeviri)
The urban spatial growth that occurs on fertile agricultural lands and natural areas is an indication that the sustainability principle is ignored in the management of the space. The Mersin-Adana-Tarsus conurbation line is one of the Turkey's leading urban agglomeration areas, where the pressure of population intensely felt on the space. The main purpose of this study is to predict in which direction and how the current urban growth on this conurbation line will change the urbanisation level and spatial structure of the region in the future. The study aims to determine the spatial change that occurred from past to present on Mersin, Tarsus and Adana line in the context of land cover and land use, and to produce possible future land cover and land use scenarios by using Cellular Automata and Markov Chain methods. The study analysed the Landsat satellite images; used the supervised classification techniques to reveal the spatial changes that occurred from past to present; and applied the Markov Chain and Cellular Automata method in the production of future land use scenarios. According to the results, the urban areas have grown by 16.782 ha in the last 30-year period from 1989 to 2019, and it is estimated that they will grow approximately 27.000 ha in the next 30 years (until 2049). The land use maps and the future urban growth simulations produced as a result of the study showed that the Mersin-Adana-Tarsus conurbation line grows towards the peripheries, the northward, along the linear conurbation line and especially on the agricultural areas in the region. This urban growth reveals that the fertile agricultural lands in the region are being destroyed by misuse. As a solution, this study proposes planning the construction of new urban buildings on semi-natural areas in the northern regions of the cities, preferring vertical growth to minimize spatial consumption in housing construction and not changing the current land protection laws.
Benzer Tezler
- Yukarı Ova (Ceyhan Ovası) Hellenistik Dönem seramiği
Pottery Of the Hellenistic Period from Yukarı Ova (Ceyhan Plain)
HAKKI FAHRİ ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
ArkeolojiÇukurova ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KAZIM SERDAR GİRGİNER
YRD. DOÇ. DR. MURAT DURUKAN
- Türkiye'de kent-bölgeleşme eğilimleri: Adana-Tarsus-Mersin örneği
City-regionalization trends in Turkey: The case of Adana-Tarsus-Mersin
SEDA BATMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN GÜL
- Özelleştirme, Türkiye uygulamaları ve devlet yolları - otoyollar özelleştirmesine farklı yaklaşım
Privatization, Turkey practices and state highways - motorways approaches to privatization
MEHMET ALİ TOMBUL
- XIX. yüzyılın ikinci yarısında Çukurova'da pamuk üretimi: 1850 - 1900
Cotton cultivation / production in Çukurova in the 2nd half of the 19th century
BAYRAM EVİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUĞRUL ÖZCAN