Türkiye'de müslümanların dini günleriyle ilgili eserlerin besteciliği ve icraları
The composition and performances of the works related to religious days of muslims in Turkey
- Tez No: 703696
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CENK CELASİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Musiki, insan hayatının pek çok alanında olduğu gibi dini hayatta da yerini almış, dini ibadetlerin güzelleştirici bir unsuru olarak karşımıza çıkmıştır. İslami açıdan ayrıca özel bir öneme sahip olan dini günler ve takvimsel dönemler bulunmaktadır. Bu kapsamda Kur'an-ı Kerim tilavetinin yanı sıra musiki icraları da önem taşımaktadır. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı'nda“Doktora Tezi”olarak hazırlanmış olan,“Türkiye'de Müslümanların Dini Günleriyle İlgili Eserlerin Besteciliği ve İcraları”başlıklı bu çalışmada, İslami açıdan özel öneme sahip dini günlerle ilgili müzikal yapı kapsamında eserler, icralar ve ön plana çıkan icracılar üzerinde durulmuştur. Özel öneme sahip dini günlerde (ve ilgili takvimsel dönemlerde) insanlar gerek ibadet yerlerinde ve çeşitli mekanlarda gerekse radyo ve televizyon yoluyla bu yöndeki ihtiyaçlarını gidermektedir. Bu kapsamda duyulan hazzın ise biraz da icracıların eğitim, kültür ve yeteneklerine bağlı olarak değiştiği düşünülebilir. Bu icracıların seslendirdiği eserler o günün ve ilgili oldukları takvimsel dönemin anlam ve önemi hakkında bilgiler vererek hissedilen duyguları aksettirmekte olduğundan, bu çalışmada ön plana çıkan icracılar üzerinde durulmuş, söz konusu eserler ve icra şekilleri tespit edilmeye çalışılmış, ayrıca çalışmada yer alan Türk dini musikisi türlerinden de bahsedilmiştir. Belgesel tarama ve görüşme yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmada, eserlerin tespitinde ağırlıklı olarak, TRT İzmir, İstanbul ve Ankara Radyosu Arşivleri, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Topluluğu Arşivi, İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Ses Sanatçısı Ümit Yazıcı ve TRT İstanbul Radyosu emekli Ses Sanatçısı Aytaç Ergen'nin özel nota arşivlerinden yararlanılmıştır. Ayrıca, 2019 yılı TRT Ramazan ayı özel televizyon programlarında icra edilmiş olan eserlerle ilgili olarak, TRT ses sanatçıları Hakkı Gürsoy Dinçer, Furkan Biçer, Ersin Çelik, İhsan Güvenç, İbrahim Suat Erbay, Mehmet Ali Turan, Alp Arslan ile görüşmeler yapılmıştır. Mevlid, Regaib, Berat, Miraç kandilleri ve Kadir gecesi kapsamında, 2015-2018 yılları arasında TRT'nin çeşitli televizyon kanalları ve Diyanet TV'de yayınlanmış olan programlar gerek icra şekilleri gerekse eserler bağlamında incelenmiş, 2019 yılı ile ilgili olarak yapılan internet taramasıyla ise bu kapsamdaki etkinliklerle ilgili bilgi edinilmeye çalışılmıştır. Çalışmada, eserler, ilgili takvimsel döneme işaret etmek açısından ay, tür, eser, beste, güfte, makam ve usul başlıklarıyla tablolaştırılarak verilmiş ve sonuç kısmında ise toplu şekilde genel olarak değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Just as in many areas of human life, Music has taken its place in religious life as an aestheticizing element of worshipping. There are a number of religious days and periods of calendar that are of special importance in Islam. Musical performances, as well as the recitation of the Holy Quran, bear importance in these times. Written as a PhD Thesis from Institute of Social Sciences, in Department of Islamic History and Arts, at Suleyman Demirel University, with the title“The Composition and Performances of The Works Related to Religious Days of Muslims in Turkey”, in this study, works, performances and prominent performers related to religious days of special importance to Islam are elaborated within the scope of the musical structure. On religious days of special importance (and related calendrical periods), people gather in places of worship or in other various places, as well as participate through radio and television. The pleasure felt in these days can be thought to vary partly depending on the education, culture and abilities of performers. Since the works performed by these performers reflect the emotions felt while giving information about the meaning and importance of the day and the relevant calendrical period, prominent performers were focused on in this study, the works in question and their forms of performance were identified, and Turkish religious music genres included in the study were also mentioned. The methods of documentary analysis and interview were used in this study. For the identification of the works; TRT İzmir, İstanbul and Ankara Radio Archives; the Archives of State Classical Turkish Music Ensemble in İzmir, General Directorate of Fine Arts, the Ministry of Culture and Tourism of Turkish Republic; the private note archives of the voice artist Ümit Yazıcı from İzmir State Classical Turkish Music Choir and of retiree voice artist Aytaç Ergen from TRT İstanbul Radio were used. Also, interviews were held with the voice artists Hakkı Gürsoy Dinçer, Furkan Biçer, Ersin Çelik, İhsan Güvenç, İbrahim Suat Erbay, Mehmet Ali Turan and Alp Arslan about the works performed in 2019 TRT Ramadan special television programs. Within the scope of“Night of Mawlid”,“Night of Regaib”,“Night of Bara'a”“Night of Miraj”, and“Night of Qadr”, programs that were broadcast between 2015-2018 on various television channels of TRT and Diyanet TV were studied in terms of performance and works. Via the internet search made with the keyword“idrak edildi”, information was gathered about relevant events held in 2019. In the study, to point out the related calendar period, the works were presented in tables with the titles of month, title of work, composer, writer of lyrics, genre, maqam and rhythmic pattern. In the conclusion part, they were evaluated with a general overview.
Benzer Tezler
- Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde Ayasofya-i Kebir Camii'nde tebliğ ve irşat faaliyetleri
Tabligh and irshad activities in Hagia Sophia Grand Mosque in the Ottoman and Republic Periods'
BÜNYAMİN TOPÇUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiDin Hizmetlerinde İletişim ve Tebliğ Anabilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA
- Tebliğ Cemaati: Türkiye örneği
Tablighi Jemaat: Example of Turkey
MURAT DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH İNCE
- Türk toplumunda caferiler (İstanbul Halkalı örneği)
The Jafaris in the Turkish society (The exemplary of Istanbul Halkalı)
ABDÜLKADİR YELER
- Moğol istîlâsı ve Aynicâlût Savaşı
The Mongol invasion and The battle of 'Ayn Jālūt
MUHAMMED SAİD GÜLER