Geri Dön

User experience assessment in aircraft economy class; inflight comfort aspects for passengers attending an infant

Uçak ekonomi sınıfında kullanıcı deneyimi; bebekli yolcular için uçuş konfor etmenleri

PDF İndir

  1. Tez No: 704973
  2. Yazar: DİLCU SALİHOĞLU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EKREM CEM ALPPAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Sivil Havacılık, Industrial Design, Civil Aviation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Endüstri Ürünleri Tasarımı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Havayolu taşımacılığı, zaman tasarrufu ve güvenlik avantajları nedeniyle birçok kişi tarafından tercih edilen bir ulaşım sistemidir. Uçak yolculuğuna yönelik artan talep, havayolu şirketleri arasında rekabete yol açmaktadır. Bu nedenle yolcu memnuniyeti, şirketlerin yolcu deneyimini iyileştirmeye yatırım yaptığı öncelikli konulardan biri haline gelmiştir. Koltuk alanı, koridor, tuvaletler ve mutfaklardan oluşan kabin iç mekanlarının özellikleri yolcu deneyiminde önemli rol oynamaktadır. Bahsi geçen uçak kabinindeki alanlar müşterilerin en önemli temas noktalarındandır. Bu çalışma, uçağın en kısıtlı alanı olan ekonomi sınıfı yolcu kabinini, ebeveynlerin temel ihtiyaçları ve bebek bakım uygulamaları perspektiflerinden incelenmiştir. Çalışma kapsamında, bebeği ile uzun mesafe uçak seyahatini deneyimlemiş olan ebeveyn grubuyla, kabin memurlarıyla ve pediatri uzmanları ile görüşülmüştür. Araştırmanın ilk aşamasında Atatürk Havalimanı'nda bakımdaki uçaklar ve İstanbul Havalimanı'nda operasyona devam eden uçaklar üzerinde incelemeler yapılmıştır. İncelenen uçak tipleri Airbus A321/330/350 ve Boeing B737/777/787 uçaklarıdır. Yolcu kabinindeki deneyime odaklanan bu çalışma için gerekli saha bilgisini toplamak amacıyla; uçak üzerinde yolcu koltukları, koltuk dizilim konfigürasyonları, mutfak bölgeleri, lavabolar, perde veya kapı ile ana kabinden ayrılan ve izolasyon sağlayan kompartmanlar detaylı şekilde değerlendirilmiştir. Bebekli yolculara özel sunulan bebek puseti, bez değişim masası, bebek kemeri gibi provizyonlara dair boyut, ağırlık, kullanım lokasyonları, kabin başına düşen sayı bilgileri temin edilmiştir. Saha çalışmaları için bahsi geçen havalimanı apron bölgelerine 5 farklı ziyaret yapılmıştır. Saha çalışmalarını takiben literatür taraması yapılmıştır. Kullanıcı deneyimi başlığı altında; deneyim modelleri, deneyim ölçüm metotları, geçmişe yönelik deneyim değerlendirme yöntemleri üzerine kaynaklar incelenmiştir. Doğum sonrası ebeveyn ihtiyaçları ve bebek bakım uygulamaları başlığı altında; emzirme ve süt sağma işlemleri, bebeklerde motor gelişimi ve gelişim süreci içerisinde fiziki hareket kabiliyetlerine dair akademik yayınlar taranmıştır. Uçak kabin içi ve yolcu konfor etmenleri başlığı altında; yolcu kabininde yer alan ana ve alt komponentler, tasarım kararlarını limitleyen otorite regülasyonları, yolcuların uçuş konforunu etkileyen kabin ortamı kaynaklı etmenler ve bebekle yolculuk dinamiklerini konu edinen makale ve bildirilere yer verilmiştir. Sağlam bir araştırma zemini oluşturmak ve kapsamı daraltmak için yapılan ön çalışmada pediatri uzmanlarıyla online platformda görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu oturumlar aracılığıyla bebek gelişim aşamaları, bakım uygulamaları ve ebeveynlerin doğum sonrası bedensel ihtiyaçlarına dair profesyonellerden literatür bilgisi alınmıştır. Elde edilen veriler ışığında; bebeklerin fiziki hareket kapasiteleri, günlük bazda beslenme ve uyku ihtiyaçları göz önüne alınarak hedef bebek kitlesi 3-12 ay yaş grubuna indirgenmiştir. Yürütülen araştırma kapsamında iki farklı katılımcı grubuyla çalışma yapılması yönünde karar verilmiştir; kabin memurları ve bebekli yolcular. İzlenecek metotlar belirlendikten sonra soru listeleri, görsellerle desteklenmiş anketler ve rıza formları düzenlenerek İTÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler İnsan Araştırmaları Etik Kurulu'na başvurulmuştur. Kurul tarafından gerçkleştirilen savunma jürisinden olumlu sonuç alındıktan sonra potansiyel katılımcılarla email ağı, sosyal medya kanalları ve mesaj grupları aracılığıyla ulaşılmıştır. Katılımcılarla rıza formları ve bilgilendirme metinleri paylaşıldıktan sonra online oturumlar için takvim uygunluklarına dair teyit alınmıştır. Çalışma 1 kapsamında; kabin memurları ve kabin amirleri katılımıyla odak grup oturumları gerçekleştirmiştir. Çalışmaya 5 farklı havayolu şirketinden 15 kabin memuru 5 kabin amiri katılmıştır. Uçuş programlarının uygunluğuna, uçuş deneyim sürelerine, çalıştıkları şirketlere ve cinsiyetlere göre dengeli bir dağılım yapılarak 5 ayrı online odak grubu seansı düzenlenmiştir. Her oturum yaklaşık 40 dk sürmüştür. Bu oturumlarda, farklı tip uçaklara ve kabin konfigürasyonlarına dair fotoğraflar paylaşılmış olup katılımcıların gözlemleri ve deneyimlerine danışılmıştır. Oturumlar esnasında uçuş operasyon gereklilikleri, havacılık regülasyonları kaynaklı yolculara getirilen limitasyonlar ve bebekli yolcuların ihtiyaçlarına dair gözlemler tartışılmıştır, içgörü edinilmiştir. Görüşmeler sırasında ses ve görüntü kayıtları alınmıştır. Daha sonrasında bu ses datası yazıya aktarılarak anlamlı parçalara bölünmüş ve belirli temaların altında gruplandırılmıştır. Tematik analiz yöntemi ile öne çıkan başlıklar enstrümantal ve enstrümantal olmayan kodlar altında incelenmiş olup anlamlı parçalara bölünen nicel data ise kodların altına yerleştirilmiştir. Çalışma 2, 3-12 aylık bebekle uzun menzilli uçuş gerçekleştirmiş olan ebeveynlerin katılımıyla yürütülmüştür. Günü Yeniden Yapılandırma Yöntemi (DRM) ve mülakat soruları, ebeveynlerin geçmiş bir uçuş gününe dair deneyimlerini hatırlamalarına yardımcı olmuştur. Uçak kabin ortamını hatırlatmak amacıyla katılımcılarla koltuk, lavabo, koridor, mutfak gibi alanların görselleri paylaşılmıştır. Ebeveynlerin uçtukları gün kabinde karşılaştıkları zorluklara, destekleyici ve engelleyici unsurlara değinilmiştir. Yöneltilen sorular temelde bebek bakım döngüleri ve ebeveynlerin ihtiyaçları olarak iki başlık altında toplanmıştır. Bebekli yolculara sunulan provizyonların verimliliği değerlendirilmiştir, ebeveynlerin temel kendi temel ihtyiaçlarını uzun menzilli yolculuklarda karşılayabilme seviyeleri ölçülmüştür. Çalışmaya 7 farklı ülkeden 25 ebeveyn katkıda bulunmuştur. Görüşmeler online platformda birebir gerçekleştirilmiş olup; her oturum yaklaşık 1 saat sürmüştür. Görüşme esnasında ses ve görüntü kaydı alınmıştır. Akabinde ses datası yazıya aktarılarak belirli temaların altında gruplandırılmıştır. Tematik analiz yöntemi ile öne çıkan başlıklar enstrümantal ve enstrümantal olmayan kodlar altında incelenmiş olup anlamlı parçalara bölünen nicel data ise kodların altına yerleştirilmiştir. Çalışma 2 kapsamında aktivite bazlı memnuniyet ölçüm anketi ile duygu durumu analiz anketleri de yer almaktadır. Elde edilen nitel data nicel data ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Çalışma 1 ve Çalışma 2'nin nitel çıktıları grafiğe döküldükten sonra üst üste bindirilmiş olup, enstrümantel ve enstrümantel olmayan kodların hiyerarşisi karşılaştırılmıştır. Kabin ekiplerinin gözlem ve tespitleri ile ebeveynlerin deneyimlerinin tematik analiz sonuçları örtüşmektedir. Her iki çalışma da bebek bakımı uygulamaları için en çok uçak kabinin destekleyici-engelleyici (enstrümantel) özelliklerine vurgu yapmaktadır. Kabin içi ürünlerin sadeliği-karmaşıklığı ise ebeveyn konforuna etkisi açısından en az bahsedilen tema olmuştur. Hijyen-kirlilik teması ve tatmin edici-yetersiz teması için hem bebek bakım uygulamalarında farklılık gözlenmektedir. Ebeveynler kabin hijyen seviyesine öncelik vermemektedir; ancak kabin memurları, kabin ürünlerinin hijyeni ve ekibin tavsiyelerine uymayan ebeveynlerin sorumsuz olarak nitelendirilen davranışları konusunda daha fazla endişe duymaktadır. Çalışma 2'nin aktivite bazlı nicel sonuçları, bebek bakımı faaliyetlerine ilişkin en yoğun olumsuz duygunun bez değiştirmi aktivitesine ait olduğunu, en olumlu görevin ise bebeği uyutmak olarak algılandığını göstermektedir. Aktivite bazlı memnuniyet anketinde yer alan ve ebeveynlerin temel ihtyiaçlarının giderilmesi ile alakalı soruları katılımcıların bütünü derecelendirilmemiştir. Ebeveynlerden bir kısmı bebekle ilgilenirken yemek yemediğini hatta atıştıramadığını bildirmiştir. Katılımcıların büyük çoğunluğu uçuşta bir bebekten sorumluyken uyumadıklarını paylaşmıştır. Ebeveynlerin bir bölümü bebekle uçarken tuvalet ihtyiaçlarını karşılayamadıklarını belirtmiştir. Verilen cevaplara göre, ebeveynlerin kişisel ihtiyaçlarına ilişkin olumlu ve olumsuz duyguların ortalama değerleri analiz edilmiştir. En olumlu orana sahip aktivite yemek yemek iken, en olumsuzu ise lavabo ihtiyacını limitli imkanlarla gidermek olarak belirtilmiştir. Bu çalışmadan hava taşımacılığı alanında araştırma yapacak tasarımcılar faydalanabilir. Çalışma, DRM ve odak grup yöntemleri ile havayolu yolcu konforuna ilişkin enstrümantel ve enstrümantel olmayan nitelikleri tanımlamıştır. Bahsi geçen nitelikler, uçaktaki yolcu deneyimini iyileştirmeyi amaçlayan havayollarına da rehberlik edebilir. Bu çalışma, ekonomi sınıfı uçak kabinindeki eksiklikleri ve olası iyileştirme fırsatlarını ortaya koymuştur. Çalışma 1 ve Çalışma 2 yoluyla elde edilen veriler, oturma alanı, tuvaletler, mutfak tasarım çözümünün operasyonel dinamikleri desteklemek için daha fazla inceleme ve analize ihtiyaç duyulduğunu göstermiştir. Ebeveyn konforunu etkileyen faktörlerin başında en çok mahremiyet ve kişisel alan gelmektedir. Kabin oturma alanında ebeveynler, bebek bakım aktiviteleri için kendilerini izole etmek amacıyla bir paravana veya perdeye ihtiyaç duymaktadır. Ailelere tahsis edilecek kabin içi ayrı bölmeli bir alanın zorunluluk olduğu vurgulanmaktadır. Bu ayrılmış alanın kullanıma sunulması, sadece ebeveynler için fiziki konfor sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda çevrelerindeki yargılayıcı bakışlardan rahatsız olan ebeveynlerin kaygılarını da azaltacaktır. Uçak kabini, yolcuların rollerinin ve haklarının çatışabileceği tarafsız bir bölge olarak tanımlanır. Ekonomi koltuk özellikleri, ebeveyn ve bebeğin ihtiyaçlarını aynı anda desteklemez. Açılır kapanır masa, kol içi monitör, emniyet kemerleri, sabit kolçaklar, diz mesafesi gibi nitelikler yetersiz değerlendirilen özelliklere örnektir ve yeniden tasarlanmayı gerektirir.

Özet (Çeviri)

Air travel is a transportation system preferred by many people due to time-saving and safety benefits. Rising demand for air travel results in competition between airline companies. Therefore, passenger satisfaction has become one of the primary issues companies invest in passenger experience improvement. The features of cabin interiors - consisting of the seating area, aisle, lavatories, and galleys - play a significant role in the passenger experience. It is the interface between the customer and the airline company. In this study, the economy class passenger cabin, which is the most limited space of the aircraft, is examined from the perspectives of the fundamental needs of parents and baby care practices. Within the scope of the study, the group of parents who have experienced long-distance air travel with their baby, cabin crew, and pediatricians were interviewed. In order to establish a solid research ground, interview sessions with pediatricians were conducted in the preliminary study. Through these sessions, literature information was obtained from professionals about infant development stages, care practices, and the postnatal physical needs of parents. Study 1 and Study 2 were structured in the light of the obtained data. Within the scope of Study 1, focus group sessions were held with the participation of cabin crew, chiefs, and pursers. In these sessions, observations on flight operation requirements and the needs of passengers with infants were shared, and insights were gained. Study 2 was conducted with the participation of parents who had taken a long-haul flight with a 3-12-month-old baby. The Day Reconstruction Method (DRM) and interview questions helped parents recall their experience of a past flight day. Visuals were shared with the participants in order to remind them of the aircraft cabin environment. The collected data revealed the economy class cabin environment and the level of its products to meet the needs of passengers with infants. In the light of the rich feedback content obtained, future improvement suggestions for the passenger cabin are presented.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    887618

    Index modulation based designs, error performance and physical layer security analyses for unmanned aerial vehicle networks

    İnsansız hava aracı ağları için indis modülasyonu tabanlı tasarımlar, hata performansı ve fiziksel katman güvenlik analizleri

    AYŞE BETÜL BÜYÜKŞAR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektronik-Haberleşme Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ALTUNBAŞ

  2. Tez No

    907161

    Nöro-mimari kapsamında kullanıcının mekânsal kalite algısı ve deneyimi; Trabzon Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi bekleme alanları

    User's spatial quality perception and experience within the scope of neuro-architecture; Trabzon Oral and Dental Health Hospitalwaiting areas

    SEYYEDEH ASAL HOJJATI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MimarlıkKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKAY ÖZDEMİR

  3. Tez No

    712377

    Görme engelliler için ses destekli ölçme değerlendirme ortamı model önerisi

    Voice-assisted assesstment and evaluation environment model suggestion for the visually impaired

    ESRA ÇOBAN BUDAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLÜFER YURTAY

  4. Tez No

    904711

    Enhancing user experience: The critical role of Human-Computer Interaction (HCI) and Artificial Intelligence (AI)-driven systems in Pakistan

    Kullanıcı deneyimini geliştirme: Pakistan'da İnsan-Bilgisayar Etkileşimi (HCI) ve Yapay Zeka (AI) odaklı sistemlerin kritik rolü

    SABEEN SHOUKAT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilim ve TeknolojiYeditepe Üniversitesi

    Etkileşim Tasarımı Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLA ÖZEN

  5. Tez No

    465384

    Sağlık kurumlarında bilgi güvenliği risk değerlendirilmesi ve kullanıcıların bilgi güvenliği farkındalık düzeyinin ölçülmesi

    Information security risk assessment in health institutions and measure information security user awareness

    NAZLI BAŞDİNKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiÇukurova Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HACİRE OYA YÜREGİR

Geri Dön