Geri Dön

Halk ilacı olarak kullanılan Peganum harmala L. (üzerlik) tohumu üzerinde ilaç hammaddesi yönünden araştırmalar

Predrug investigations on peganum harmala L. (uzerlik) SEEDS used as traditional medicine

  1. Tez No: 705157
  2. Yazar: NURİYE HİLAL TAŞTEKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ARİF AHMET BAŞARAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Farmakognozi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 238

Özet

Türkiye'de Peganum cinsini temsil eden tek tür olma özelliğine sahip Peganum harmala L.“üzerlik”olarak bilinmekte ve halk ilacı olarak çok yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bitki üzerinde gerçekleştirilen farmakolojik çalışmaların P. harmala bitkisinin antienflamatuvar, antibakteriyel, ağrı kesici gibi bazı etnobotanik uygulamalarını desteklediği bilinmektedir. Bu çalışmada bitkinin tohumlarından elde edilen metanollü ekstre artan polariteye sahip solvanlarla fraksiyonlanlandırılmış, ayrıca asit-baz ekstraksiyonu yöntemi ile alkaloitler ve diğer bileşenler şeklinde bir ayrıma tabi tutulmuştur. Elde edilen fraksiyonlar ve ekstre üzerinde izolasyon ve yapı tayini işlemleri, HPLC analizi ve biyolojik aktivite çalışmaları yürütülmüştür. İzole edilen alkaloitler harmin, harmalin, harmalol, vasisinon, deoksivasisinon ve pegalin olarak tanımlanmıştır. Diğer yandan tohumlardan bir flavon iskeleti (diosmetin veya akasetin) ile dört adet oz ünitesi taşıyan iki adet bileşik elde edilmiştir. Bunlardan diosmetin-7-O-β-D-glukopiranozil-(1→2)-β-D-glukopiranozil-(1→2)-[α-L-ramnopiranozil-(1→6)]-β-D-glukopiranozit molekülünün P. harmala türünden izolasyonu ilk defa gerçekleştirilirken, akasetin-7-O-β-D-glukopiranozil-(1→2)-β-D-glukopiranozil-(1→2)-[α-L-ramnopiranozil-(1→6)]-β-D-glukopiranozit olarak tayin edilen flavonozit Peganum cinsinden ilk defa bu çalışma ile izole edilmiştir. Ayrıca bu bileşiklerin doğadan ikinci kez elde edildikleri anlaşılmıştır. Ekstre ile ana fraksiyonların antioksidan özellikleri TEAC, CUPRAC ve DPPH yöntemleriyle değerlendirilmiş, en yüksek antioksidan aktivite TEAC için alkaloit fraksiyonu-1'de (IC50 76,06 µg/ml), CUPRAC ve DPPH için etil asetat fraksiyonunda (IC50 61,62 ve 110 µg/ml) gözlenmiştir. Sitotoksik aktivite çalışmaları L929 ve HeLa hücre serileri üzerinde MTT yöntemine göre gerçekleştirilmiş olup alkaloit fraksiyonları, etil asetat ve n-butanol fraksiyonları ile ekstrenin belirgin sitotoksik aktivitesi gösterilmiştir. Ayrıca bu çalışma ile valide edilmiş HPLC yöntemine göre kalitatif ve kantitatif analizler gerçekleştirilmiş, bu sayede biyolojik aktivitelerin hangi bileşenlerden kaynaklandığı araştırılmıştır.

Özet (Çeviri)

Peganum harmala L., which is the only species representing the genus Peganum in Turkey, is known as“üzerlik”and is widely used as folk medicine. It is known that pharmacological studies performed on the plant support some ethnobotanical usage of P. harmala such as antiinflammatory, antibacterial and analgesic. In this study methanolic extract obtained from the seeds of the plant was fractionated with increasing polarity of the solvents, also separated as alkaloids and the other compounds by acid-base extraction method. Isolation, structure elucidation, HPLC analysis and biological activity studies were conducted on the fractions obtained and the extract. Isolated alkaloids were identified as harmine, harmaline, harmalol, vasicinone, deoxyvasicinone and pegaline. On the other hand, two compounds bearing a flavon skeleton (diosmetin or acacetin) and four sugar moieties, were obtained from the seeds. While isolation of diosmetin-7-O-β-D-glucopyranosyl(1→2)-β-D-glucopyranosyl-(1→2)-[α-L-rhamnopyranosyl-(1→6)]-β-D-glucopyranoside molecule from P. harmala species was the first, flavonoside elucidated as acacetin-7-O-β-D-glucopyranosyl(1→2)-β-D-glucopyranosyl(1→2)-[α-L-rhamnopyranosyl(1→6)]-β-D-glucopyranoside was isolated from the genus Peganum firstly with this study. Moreover, it was established that these compounds were obtained from the nature for the second time. Antioxidant effects of the extract and main fractions were evaluated by TEAC, CUPRAC and DPPH method, the highest antioxidant activity was seen in the alkaloid fraction-1 (IC50 76,06 µg/ml) for TEAC assay and in the ethyl acetate fraction (IC50 61,62 and 110 µg/ml) for CUPRAC and DPPH assays. Cytotoxic activity studies were performed in L929 and HeLa cell lines by MTT method, prominent cytotoxic activity of alkaloid fractions, ethyl acetate fraction and n-butanol fraction with the extract were demonstrated. In addition, qualitative and quantitative analysis were carried out according to the validated HPLC method in the study thus, the matter about the biological activities based on which compounds was investigated.

Benzer Tezler

  1. Kütahya ve çevresinde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler

    The Plants used as folk medicine in Kütahya and its province

    MURAT EYİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    BiyolojiDumlupınar Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. O. NURİ BENLİOĞLU

  2. Chenopodium botrys türü üzerinde fitokimyasal araştırmalar

    Başlık çevirisi yok

    EBRU KARAKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    KimyaMuğla Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MANSUR HARMANDAR

  3. Narman (Erzurum) ve köylerinde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler

    Medicinal plants used in Narman district(Erzurum)and its villages

    GÖKHAN BULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eczacılık ve FarmakolojiAtatürk Üniversitesi

    Farmakognozi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. UFUK ÖZGEN

  4. Ovacık (Tunceli) yöresinin geleneksel halk ilacı olarak kullanılan bitkileri

    Folk medicinal plants of ovacik (Tunceli)

    AHMET DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Halk Bilimi (Folklor)Marmara Üniversitesi

    Farmasötik Botanik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERTAN TUZLACI

  5. Şeker hastalığına karşı halk ilacı olarak kullanılan bitkiler üzerinde farmakognozik araştırmalar

    Research on the plants which are used as folk remedy for treatment of diabetes mellitus

    MUSTAFA ASLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Eczacılık ve FarmakolojiGazi Üniversitesi

    Farmakoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EKREM SEZİK