Samipaşazade Sezai'nin hikâyelerinde diyalojinin kuruluşu
Dialogic representation in Samipaşazade Sezai's short stories
- Tez No: 705623
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKNUR TATAR KIRILMIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
20. yüzyılın önde gelen Rus edebiyat kuramcılarından Mihail Bahtin'in diyaloji kuramı, sanat eserini ve sosyal hayatı açıklamada dilin çift sesli oluşuna ve egemen bir yargı içermeyişine vurgusuyla öne çıkar. Bahtin'in, özellikle Dostoyevski'nin eserleri üzerinden ortaya koyduğu diyalojik görüşleri, özgün bir dil ve dünya yorumuna dayanır. Diyalojik yöntemle eserlerini kaleme alan yazarlardan biri de Türk edebiyatında modern hikâye türünün kurucu isimlerinden biri olan Samipaşazade Sezai'dir. Türk edebiyatının Batılı tür ve yazarlarla tanıştığı döneme ait bir yazarın hikâyelerini, modern edebiyat kuramlarından diyaloji eşliğinde incelemenin imkân ve gerekliliği göz ardı edilemez. Bu çalışmayla, önce diyaloji kuramının genel çizgilerle ortaya konulması ardından Samipaşazade Sezai'nin Küçük Şeyler ve Rumuzü'l-Edep eserleri ile diğer hikâyelerinin, diyalojik yönden incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, giriş ve sonuç hariç iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Bahtin'in kuramsal anlayışını bütüncül olarak oluşturan diyaloji, polifoni ve heteroglossia kavramlarına yer verilmiştir. Bu bölümde, diyalojinin dil ve edebiyat kuramı olmasının yanında, felsefi temellerine de kısaca değinilmiştir. İkinci bölümde Küçük Şeyler ve Rumuzü'l-Edep'te yer alan hikâyeler ile diğer hikâyeleri; diyaloji, polifoni ve heteroglossia'ya uygunluk bağlamında metin odaklı okuma yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, Samipaşazade Sezai'nin hikâyelerinin, özellikle kahramanların çift sesli dil kullanımları, öz bilinç sahibi olmaları, yazar ile kahraman arasındaki mesafenin korunması, anlatımda farklı söylemlerin egemen tek bir söyleme dönüşmemesi ve farklı bakış açılarına yer verilmesi dolayısıyla diyalojik dil ve anlatıma sahip hikâyeler oldukları görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Mihail Bakhtin was one of the leading Russian literary theorists of the 20th century. His dialogic theory emphasizes the duality of novelistic discourse and highlights the dominance of the official language in explaining the work of art and social life. Bakhtin's dialogic views, particularly represented in Dostoevsky's works, foreground a polyphonic view of language in a heteroglot world. Samipaşazade Sezai, one of the pioneering names of the modern Turkish short story, employed dialogic strategies in his stories. The significance of this study is that it explores the possibility of examining Sezai's fiction from modern literary critical perspectives and attempts to examine his stories using the terminologies offered by Bakhtin. The study aims to analyse Samipaşazade Sezai's“Küçük Şeyler”and“Rumuzü'l-Edep”and other stories regarding the dialogic theory. The study comprises two parts. The first part, drawing on the linguistic and literary theory of dialogic imagination and its philosophical foundations, provides the theoretical framework of the study and presents the concepts of 'dialogy,' 'polyphony' and 'heteroglossia' in a comprehensive way. The analysis part shows that (a)“Küçük Şeyler”represents the dual voices of the self-conscious characters; (b)“Rumuzü'l-Edep”illustrates parodic spheres with distance and identification; (c) and the other stories play with the epic heroic depiction of the central character. The study concludes that Samipaşazade Sezai's stories are stories that have a dialogic language. His narratives with double-voiced language, self-consciousness, and distance between the author and the character produce a polyphonic story-world that excludes dominant official discourse in the narration and represents dialogic perspectives.
Benzer Tezler
- Samipaşazade Sezai'nin hikayeciliği
Samipaşazade Sezai?s art of story writing
AYŞE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA ARGUNŞAH
- Tanzimat Dönemi hikâyelerinde din ve inanç algısı
The perception of religion and faith in Tanzimat period stories
AZİZE BATİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FETİH YANARDAĞ
- Tanzimat romanında şair tipleri
Poet types in the Tanzimat novel
İNCİ AYDIN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEHNAZ ALİŞ
- САБАХАТТИН АЛИНИН ӨМҮРҮ, ЧЫГАРМАЧЫЛЫГЫ ЖАНА ӨРНӨКТҮҮ АҢГЕМЕЛЕРИНИН КЫРГЫЗЧА КОТОРМОСУ
Başlık çevirisi yok
ALİMAN BUZURMANOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2005
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİCAN CİGİTOV
- Edebiyatta Üsküdar
Üsküdar in literature
UĞUR İBRAHİMHAKKIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER ÖNLER