Geri Dön

Metinlerarasılık bağlamında 1980 sonrası anlatılarda Doğulu metinlerin izleri

Traces of Eastern text in the narratives after 1980 in the context of intertextuality

  1. Tez No: 705720
  2. Yazar: BAHAR YILDIRIM SAĞLAM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ ŞÜKRÜ ÇORUK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Türk Dili ve Edebiyatı, Comparative Literature, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 749

Özet

Anlatı, insanlık tarihinin kendisiyle başlar. Dünyanın hiçbir yerinde anlatısı olmayan bir halk yoktur. Bu tez, 1980 sonrası çağdaş anlatıda hangi mit ve masalların sürekli tekrar ettiği ve bu tekrar eden mit ve masalların, 1980 sonrası anlatılarda nasıl dönüştürüldüğü sorusu üzerine temellendi. Tezimize başlarken Türk edebiyatının postmodern özellikler taşıyan eserlerinde, sıklıkla tekrar eden iki kadim Doğu metni dikkatimizi çekti: Gılgamış Destanı ve Binbir Gece Masalları. Bu iki metin, 1980 sonrası çağdaş anlatılarda yeniden yazılırken özellikle üç konu etrafında örülüyordu: hikâye anlatıcılığı, oyun ve labirent. Ayrıca bu anlatıların, bir kesişim noktası daha vardı: anlatının inşa süreci. Bu eserlerde anlatının inşa sürecini anlatmak, kurmacanın asıl gayesi haline dönüşüyordu. Tezimizde 1980 sonrası çağdaş anlatıda, bu ilişkiyi tespit ettiğimiz yedi eser seçtik. Binbir Gece Masalları'nı incelerken Hasan Ali Toptaş'ın Bin Hüzünlü Haz adlı romanını, İhsan Oktay Anar'ın Efrâsiyâb'ın Hikâyeleri adlı romanını ve Murat Gülsoy'un Bize Kuş Dili Öğretildi adlı öyküsünü ele aldık. Gılgamış Destanı'nı incelerken ise Özen Yula'nın Hayat Bir Kere adlı romanını, Sema Kaygusuz'un Karaduygun adlı anlatısını, Murathan Mungan'ın Dumrul ile Azrail adlı öyküsünü ve Zeynep Avcı'nın Gılgamış adlı oyununu ele aldık. Tezimizi metinlerarasılık kuramı çerçevesinde inceledik. Metinlerarasılık, metnin kapalı bir yapı olmadığını ve anlamın sürekli başka metinlere aktarılarak sonsuza taşındığını vurgular. Metinler arasındaki bu sonsuz oyun, metinlerarasılık kuramını, yapısöküm kuramına ulaştırır. Mihail Bahtin saf metnin olmadığını söylerken Gérard Genette, tüm yazarların sadece tek bir kitap yarattığını vurgular. Roland Barthes, her metnin bir metinlerarası olduğunu dile getirir. Jacques Derrida, metnin sadece kendisinden önceki metinlerle değil kendisinden sonraki metinlerle de ilişki kurduğunu söyler. Bir metnin var olabilmesi, kendisinden önce ve sonra gelen ve gelecek olan başka metinlere bağlıdır. Yapısökümün yollarından biri, metnin parçalarının yerlerini değiştirmektir. Bu bağlamda biz de seçtiğimiz eserleri incelerken anlatıların nasıl örülüp söküldüğüne, hangi metinlerle ilişki kurduğuna ve nasıl dönüştürüldüğüne dikkat çektik.

Özet (Çeviri)

The narrative begins with human history itself. Nowhere in the world is there a people without a narrative. This thesis, is based on the question of which myths and tales are constantly repeated in the post-1980 contemporary narrative and how these reiterated myths and tales are transformed in the post-1980 narratives. While starting our thesis, two ancient Eastern texts, which are frequently repeated in the works of Turkish literature with postmodern features, attracted our attention: The Epic of Gilgamesh and One Thousand and One Nights. While these two texts were rewritten in contemporary narratives after 1980, they were woven around three themes: storytelling, play and labyrinth. In addition, these narratives had another junction point: the construction process of the narrative. In these works, narrating the construction process of the narrative became the main aim of the fiction. In our thesis, we selected seven works in the post-1980 contemporary narrative, in which we identified this relationship. While examining One Thousand and One Nights, we discussed Hasan Ali Toptaş's novel Bin Hüzünlü Haz, İhsan Oktay Anar's novel Efrâsiyâb'ın Hikâyeleri and Murat Gülsoy's story called“Bize Kuş Dili Öğretildi”. On the other hand, while examining the Epic of Gilgamesh, we discussed Özen Yula's novel Hayat Bir Kere, Sema Kaygusuz's narrative named Karaduygun, Murathan Mungan's story“Dumrul ile Azrail”and Zeynep Avcı's play Gılgamış. We examined our thesis within the framework of intertextuality theory. Intertextuality emphasizes that the text is not a closed structure and that the meaning is carried to infinity by constantly transferred to other texts. This endless game between texts leads the theory of intertextuality to the theory of déconstruction. While Mihail Bahtin says that there is no pure text, Gérard Genette emphasizes that all authors create only one book. Roland Barthes states that every text is an intertextual. Jacques Derrida says that the text establishes a relationship not only with the texts before it, but also with the texts after it. The existence of a text depends on other texts that come before and after it. One of the ways to deconstruct is to relocate parts of the text. In this context, while examining the works we have chosen, we have drawn attention to how the narratives are woven and disassembled, with which texts they relate and how they are transformed.

Benzer Tezler

  1. Türk romanında üstkurmaca (1980-2000)

    Metafiction in Turkish novel (1980-2000)

    TUNCAY BOLAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KANİ İRFAN KARAKOÇ

  2. Yeni tarihselcilik kuramı bağlamında tarihî roman incelemesi

    Postmodern historical novel analysis in the context of new historicism theory

    MERVE AKBULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıOrdu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MESUT TEKŞAN

  3. Metinlerarasılık bağlamında Guillermo Del Toro sinemasında Francisco Goya eserlerinin etkisi

    The efect of the work of Francisco Goya on the movies of Guillermo Del Toro in the contxt of intertertextuality

    ŞEYDA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Güzel SanatlarOrdu Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UFUK UĞUR

  4. Modernizm ve postmodernizm bağlamında Oğuz Atay romanı

    Oğuz Atay novel in the context of modernism and postmodernism

    ZEYNEP ÇOLAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve Edebiyatıİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFE YASEMİN MUMCU

  5. Postmodern sinema bağlamında Onur Ünlü Sineması

    Onur ünlü's Cinema in the context of postmodern cinema

    HÜSEYİN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Radyo-TelevizyonKocaeli Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR VELİOĞLU