COVID-19'lu hastayla riskli teması olan ve/veya COVID-19 tanısı alan sağlık çalışanlarında sosyal damgalanma ve sağlık anksiyetesi ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of social stigmatisation and health anxiety in healthcare workers with diagnosis of COVID-19 and/or have risky contact by a COVID-19 patient
- Tez No: 706258
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA GÖKŞİN CİHAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Meram Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Amaç: Çalışmamızda COVID-19 olası veya kesin tanısının sağlık çalışanlarında sosyal damgalanma algısı ve sağlık anksiyetesi üzerine etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Bu çalışma; Aralık 2020-Şubat 2021 tarihleri arasında Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Çalışan Sağlığı Polikliniği'ne başvuran, COVID-19'lu hastayla riskli temas öyküsü olan, COVID-19 semptomları olan ya da kendisi COVID-19 tanısı alan sağlık çalışanları ile yürütülen bir kesitsel çalışmadır. Katılımcılar izolasyon ve tedavi süreci öncesi ve sonrası değerlendirilmiştir. İlk başvuruda ve izolasyon/tedavi süreci sonrasında araştırmacılar tarafından oluşturulan sosyodemografik bilgi formu, Sağlık Anksiyetesi Ölçeği ve Sosyal Damgalanma Algısı Ölçeği'ni içeren anket formu kullanıldı. Anket formları yüz yüze ve Google Forms üzerinden olmak üzere hibrit olarak uygulandı. Bulgular: Çalışmaya katılan 200 kişinin yaş ortalaması 32,85±8,94 (median=30, min=18, maks=65) yıl olup %56'sı (n=112) kadındı. Katılımcıların %26'sı (n=52) doktor, %31,5'i (n=63) hemşire/ebe/hasta bakıcı, %13'ü (n=26) sekreter, %29,5'i (n=59) diğer personelden oluşuyordu. Meslekte geçen süre ortalaması 9,14±8,35 (median=7, min=0,16, maks=45) yıl idi. Katılımcıların %31'i (n=62) sigara içiyordu, %20'sinin (n=40) kronik hastalığı vardı, %69'u (n=138) daha önce COVID-19 testi yaptırmıştı, %51,5'inin (n=103) temas öyküsü vardı, %30'u (n=60) önceden planladığı işlerini iptal etmek zorunda kalmıştı. COVID-19 nedeni ile hayatını kaybeden yakını olanlar %24,5'i (n=49), daha önce sosyal damgalanmaya maruz kalanlar ise %5,5'i (n=11) oluşturuyordu. İlk başvuruda katılanların %93'ünün (n=186), izolasyon ve tedavi süreci sonrası ise %60,5'inin (n=121) şikayeti vardı. Katılımcıların izolasyon süresi 9,80±3,65 (median=10, min=3, maks=40) gün idi. Görev ve unvana göre karşılaştırıldığında doktor olanların diğer sağlık çalışanlarına göre sosyal damgalanma algısı anlamlı düzeyde fazla idi. İzolasyon ve tedavi süreci öncesi bekar/dul/boşanmış olan katılımcılarda evli olanlara göre sosyal damgalanma algısı anlamlı düzeyde yüksek bulundu. Doktor olan, dahili tıp biliminde çalışan, 30 yaş altında ve meslekte çalışma süresi 7 seneden az olan katılımcıların izolasyon ve tedavi süreci sonrası sosyal damgalanma algısı öncesine göre anlamlı düzeyde düşük bulundu. Karantina sürecini tek başına geçirenlerin izolasyon ve tedavi süreci sonrası sosyal damgalanma algısı anlamlı düzeyde yüksek iken, annesi ya da babası ile geçirenlerin anlamlı düzeyde düşük bulundu. Karantina sürecinde maddi olarak etkilenmeyen, karantinadan önce planladığı herhangi bir işi erteleyen katılımcıların izolasyon ve tedavi süreci öncesi sosyal damgalanma algısı sonrasına göre anlamlı düzeyde yüksek idi. Otuz yaş ve üzeri, evli, geliri giderine eşit, meslekte geçen süresi yedi sene ve üzerinde olan, daha önce hastaneye yatarak tedavi almayan, COVID-19 temas öyküsü olup olmadığını bilmeyen, ilk başvuruda baş ağrısı ya da öksürük şikayeti olan katılımcıların izolasyon ve tedavi süreci sonrası sağlık anksiyetesi öncesine göre anlamlı şekilde yüksek bulundu. COVID-19 nedeniyle hayatını kaybeden tanıdığı olan katılımcıların izolasyon/tedavi süreci öncesi ve sonrası sağlık anksiyetesi anlamlı düzeyde yüksek bulundu. Sonuç: COVID-19 ile mücadelede sağlık hizmetlerinin devamlılığını sağlamak için sağlık çalışanlarının beden ve ruh sağlığını korumak önem arz etmektedir. Toplumda salgın hastalıklar hakkında bilgi ve farkındalığın arttırılması gerekmektedir. Sağlık çalışanlarının fiziksel sağlıkları kadar ruh sağlıkları da performanslarını ve hizmet kalitelerini etkileyeceğinden, sağlıklı bir topluma ulaşmak için öncelikle sağlık çalışanlarının sağlıklı olması gereklidir.
Özet (Çeviri)
Aim: In our study, it was aimed to evaluate the effects of a probable or definite diagnosis of COVID-19 on the perception of social stigmatisation and health anxiety in healthcare workers. Materials and methods: This intervention study was conducted with healthcare professionals, who applied to Konya Necmettin Erbakan University Meram Medical Faculty Worker Health Outpatient Clinic between December 2020 and February 2021, and had a history of risky contact with a patient with COVID-19, had symptoms of COVID-19, or with a diagnosis of COVID-19. Participants were evaluated before and after the isolation and treatment process. At the first application and after the isolation/treatment process a sociodemographic information form which was created by the researchers, Health Anxiety Scale, and Social Stigma Perception Scale were fulfilled. The questionnaire forms were applied using hybrid technique, face-to-face and via Google Forms. Results: The mean age of the 200 participants was 32.85±8.94 (median=30, min=18, max=65) years old and 56% (n=112) were female. 26% (n=52) of the participants were doctors, 31.5% (n=63) nurse/midwife/caregiver, 13% (n=26) secretary, 29.5% (n= 59) consisted of other personnel. The mean professional working duration was 9.14±8.35 (median=7, min=0.16, max=45) years. Of the participants, 31% (n=62) were smokers, 20% (n=40) had a chronic disease, 69% (n=138) had had a COVID-19 test previously, 51.5% ( n=103) had a history of high risk contact, 30% (n=60) had to cancel their plans. Those who lost a relative due to COVID-19 were 24.5% (n=49), and 5.5% (n=11) had been exposed to social stigmatisation previously. At the first visit, 93% (n=186) of the participants and after the isolation and treatment process 60.5% (n=121) had complaints. The isolation period was 9.80±3.65 (median=10, min=3, max=40) days. When compared according to the position and title, the perception of social stigma of physicians was significantly higher than that of other healthcare professionals. The perception of social stigma before the isolation and treatment process was found to be significantly higher in the participants who were single/widowed/divorced compared to the married ones. The perception of social stigma after isolation and treatment was found to be significantly lower in the participants who were doctors, working in internal medicine, were under the age of 30, and had less than 7 years of experience in the profession. While the perception of social stigma after isolation and treatment was significantly higher for those who spent the quarantine period alone, it was found to be significantly lower for those who spent it with their mother or father. The social stigmatisation perception of the participants, who were not financially affected during the quarantine period and postponed any work they planned before the quarantine, was significantly higher after the isolation and treatment process. In participants who are thirty years and older, married, income equal to expenses, working in the profession for seven years or more, not being hospitalized before, not sure about a COVID-19 contact story, having headache or cough complaints, health anxiety scores after the isolation and treatment process were significantly higher. Initial and latter health anxiety of participants with acquaintances who lost their lives due to COVID-19 was found to be significantly high. Conclusion: It is important to protect the physical and mental health of health workers in order to ensure the continuity of health services in the fight against COVID-19. It is necessary to increase knowledge and awareness about epidemic diseases in the society. Since the mental health of health workers will affect their performance and service quality as much as their physical health, it is essential for health care workers being healthy in order to ensure a healthy society.
Benzer Tezler
- COVID-19 pandemi sürecinde mavi koda giden sağlık ekiplerinin kaygı düzeyi
Anxiety level of healthcare teams going to code blue during the COVID-19 pandemic process
HAZAL KARAASLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Anestezi ve ReanimasyonManisa Celal Bayar ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL TEZCAN KELEŞ
- The relation of immunological and biochemical indicators of type 2 diabetes mellitus Covid-19 patients
Tip 2 diyabet mellitus Covid-19 hastalarının immünolojik ve biyokimyasal göstergelerinin ilişkisi
RAIHAN JABBAR JASIM JASIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
MikrobiyolojiÇankırı Karatekin ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN SERDAR ESMER
- COVİD-19 pandemi sürecinde 112 sağlık çalışanlarının temel ve ileri yaşam desteği bilgi düzeyleri
Basic and advanced life support knowledge levels of 112 healthcare professionals during the COVİD-19 pandemic
MEHMET YEŞİLDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Acil TıpZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURTEN TAŞDEMİR
- Covid-19'lu hastaların depresyon anksiyete ve stres düzeylerinin incelenmesi
Investigation of depression, anxiety and stress levels of covid-19 patients
YILMAZ SÜREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiNişantaşı ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEL ÖZTÜRK
- Covid-19'lu alzheimer hastalarının kapalı mekânlarda ıomt tabanlı takip ve analizi
Indoor iomt based monitoring and analysis of alzheimer's patients with Covid-19
ŞEYDA YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolDüzce ÜniversitesiElektrik-Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÇALHAN