A diachronic and gender-based analysis of Turkish MA theses: The use of metadiscourse markers
Türkçe yüksek lisans tezlerinin art zamanlı ve cinsiyet-temelli çözümlemesi: Üstsöylem belirleyicilerinin kullanımı
- Tez No: 707702
- Danışmanlar: PROF. DR. IŞIL ÖZYILDIRIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
Üstsöylem, metinsel ve kişilerarası işlevleri olan ikna edici metinlerin düzenlenmesine ve üretilmesine yardımcı oldukları için yazılı söylemde oldukça değerli olmuştur. Bu çalışma, Türkçe yüksek lisans tezlerinin yazarlarının sonuç bölümlerinde üstsöylemi nasıl yapılandırdıklarını ve bu retorik araçların toplumsal cinsiyet temelli ve art zamanlı bakış açılarıyla nasıl gösterildiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, bu çalışmanın derlemi, 2004 ve 2019 yıllarında yayımlanan sosyal ve beşeri bilimlerdeki Türkçe yüksek lisans tezlerinin toplam 80 sonuç bölümünden oluşmaktadır. Analitik çerçeve olarak Hyland'ın (2005) Kişilerarası Üstsöylem Modeli kullanılmıştır. Derlemi üstsöylem kullanımını ortaya çıkarmak için frekans analizi ve Log-olasılık analizi gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, üstsöylem ulamlarının hem cinsiyetler arasında hem de yayım yılları arasında benzer dağılıma sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle, yazarlar okurları metin boyunca yönlendirmek için daha fazla bağlayıcı, çerçeve belirleyici, kod-çözümleyici ve daha az üstsöylemsel tanıtlayıcı ve metin içi belirleyici kullanmıştır. Etkileşimsel ulamların kullanımıyla ilgili olarak hem kadın hem de erkek yazarlar, okurlarıyla etkileşime geçmek için daha fazla vurgulayıcı, kaçınsama, tutum belirleyici ve daha az kendini anma ve bilgi açısından sorumluluk belirleyicisi kullanmıştır. Ayrıca, etkileşimsel araçlar, yüksek lisans tezlerinin sonuçlarında ve ayrıca hem cinsiyet hem de yayım yılları derleminde üstsöylem kaynaklarının büyük bir oranını oluşturmuştur. Karşılaştırmalı çözümleme, üstsöylem belirleyicilerinin genel kullanımı açısından kadın ve erkek yazarların derlemleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığını ortaya koymaktadır. Bütün bu benzerlikler, sosyal ve beşeri bilimlerin değerlendirici, yorumlayıcı, kişilerarası ve öznel doğasına ve yazarların çalışmalarının sonuçları hakkında okurlarını ikna etmek için üstsöyleme ihtiyaç duyduğu bir eğitim türü olarak yüksek lisans tezlerinin sonuçlarına bağlanabilir. Öte yandan, üstsöylem belirleyicilerinin kullanımı 2019 yılında ve hem kadın hem de erkek yazarların derleminde önemli ölçüde artmıştır. Bu farklılık, akademik türün evrimsel doğasına ve daha ikna edici, daha okur dostu ve daha tutarlı metinler için yüksek lisans tezlerinin sonuçlarında üstsöylem belirleyicilerinin kullanımının gerekliliğine ilişkin söylem topluluklarındaki artan farkındalığına kanıt olabilir.
Özet (Çeviri)
Metadiscourse has been particularly valuable in written discourse as they help organizing and producing persuasive texts with textual and interpersonal functions. This study aims to reveal how the authors of Turkish master's theses construct metadiscourse in the conclusion sections and how these rhetorical devices are manifested from gender-based and diachronic perspectives. To this end, the corpus of this study is comprised of a total of 80 conclusion sections of Turkish master's theses in social science and humanities published in 2004 and 2019. Hyland's (2005) Interpersonal Model of Metadiscourse was used as the analytical framework. Frequency analysis and Log-likelihood analysis were carried out to disclose the metadiscourse use in the corpus. Results revealed that metadiscourse categories have similar distributional patterns both across gender and across years of publication. Specifically, the authors employed more transitions, frame markers, code-glosses and less metadiscoursal evidentials and endophoric markers to guide the readers through the text. In regard to the use of interactional categories, both female and male authors used more boosters, hedges, attitude markers to interact with their readers and less engagement markers and self-mentions. In addition, interactional devices accounted for a greater proportion of metadiscourse resources in master's theses' conclusions and also in corpora of both genders and years of publication. Comparative analysis revealed that there is no statistically significant difference between the corpus of female and male authors in regard to the overall use of metadiscourse markers. All these similarities can be ascribed to the evaluative, interpretative, interpersonal and subjective nature of social science and humanities and the master's theses conclusions as an educational genre in which the authors need metadiscourse to persuade their readers about the results of their studies. On the other hand, the use of metadiscourse markers increased significantly in 2019, and also both in corpus of female and male authors. This difference may prove to be the evolutionary nature of academic genre and increasing awareness of discourse communities regarding the essential use of metadiscourse markers in master's theses conclusions for more persuasive, more reader-friendly and more coherent texts.
Benzer Tezler
- Seyirlik yemek: Moderniteden postmoderniteye yemeğin sinematografisi
Food visuality: Cinematography of food from modernity to postmodernity
İLKAY KANIK
Doktora
Türkçe
2012
İletişim BilimleriMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZTÜRK
- Gender marking and implied empowerment in speeches by sub-saharan female politicians
Saharan altındaki kadın politikalar tarafından konuşmalarda cinsiyet işaretlemesi ve zımni güçlendirme
GERMAINE CARINE NGANTI NGANTI
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Dilbilimİstanbul Aydın Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Assist. Prof. Dr. AKBAR RAHIMI ALISHAH
- Mirza Fethali Ahundzâde'nin düşünceleri ve modernite anlayışı
Mirza Fethali Akhundzâde's thoughts and understanding of modernity
MUHARREM BAGİR
- Göç ve kentleşme sürecinde Alevi kimliğinin kültürel-siyasal değişimi ve dönüşümü
Cultural&political transformation of Alevi identity in the process of migration and urbanization
CEMAL SALMAN
Doktora
Türkçe
2015
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYTEN ALKAN
- Tek dilli genel sözlüklerde tanım
Definition in monolingual general dictionaries
BİLGE GÖKTER GENÇER
Doktora
Türkçe
2018
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PAŞA YAVUZARSLAN