Büyük Selçuklu Devleti'nde ulema-umera ilişkisi 1040-1072 (Sünni mezhepler bağlamında)
The relationship between ulema and umera in Great Seljuk Empire 1040-1072 (In the context of Sunni sects)
- Tez No: 708471
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ERSAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Büyük Selçuklular, Tuğrul Bey, Sultan Alparslan, Ulemâ, Umerâ, Din, Siyaset, Great Seljuks, Tuğrul Bey, Sultan Alparslan, Ulama, Umera, Religion, Politica
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışmada Büyük Selçuklu Devleti kuruluşundan Sultan Alparslan döneminin sonuna kadar geçen süre içerisinde umera ile ulemanın olumlu ya da olumsuz ilişkileri ele alınmıştır. Büyük Selçuklu Devleti sultanları ve devlet adamları devletin kuruluşundan itibaren ilme, ilim adamlarına, mutasavvıflara ve sanatkârlara büyük önem vermişler ve onların çalışmalarını maddi manevi olarak desteklemişlerdir. Âlimler çalışmalarını devam ettirebilsinler diye medreseler yahut benzer müesseseler inşa ettirmişlerdir. Büyük Selçuklu Devleti sultanları ve devlet adamları ilmiye sınıfına büyük saygı ve hürmet göstermişlerdir. Sultan Tugrul Bey ve Sultan Alparslan döneminde Batıni düşünceyi kalem ile mağlup edebilmek için ulemaya her türlü destek sağlanmıştır. Sultan Tugrul Bey ve Sultan Alparslan, kazandığı birçok siyasi başarının yanı sıra ilme daima saygı duymuş, âlimlerle yakın dostluklar kurmuşlar ve onların meclislerinde bulunarak tavsiyelerini dinlemişlerdir. İstisna olarak Vezir Amîdü'l-Mülk el-Kündüri döneminde bir takım taassup addedilebilecek faaliyetlerde bulunulsa da sonraki dönemde bunlar telafi edilmeye çalışılmıştır. Medreselerde yetişen âlimler, talebe yetiştirdikleri gibi gerekli görüldüğü takdirde devlet kademelerinde görevlendirilmiştir. Birçok alandaki (siyasi, dini, ilmi) sorunların ulemanın fikirleriyle aşılabileceğine inanan Selçuklu hükümdarları ve umerası, yanlarında ilim adamları bulundurarak onlardan fikirler almayı ihmal etmemişlerdir. Ulema da sultanlara itikâdî olsun siyasi olsun fikirler vermekten kaçınmamışlardır. Sultanların ve devlet adamlarının bunca desteğine karşılık olarak ulema, umeranın meşruiyeti için çalışmış ve kendi nüfuzunu bu yönde yönlendirmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the positive or negative relations of Umera and the ulama were discussed in the period from the establishment of the Great Seljuk State to the end of the Sultan Alparslan era.The sultans and statesmen of the Great Seljuk State have paid great attention to science, scientists, sufis and artists since the establishment of the state and have supported their work financially and spiritually.In order for the scholars to continue their studies, they have built madrasas or similar institutions.The sultans and statesmen of the Great Seljuk State have shown great respect and reverence for the people of the ilmiye class.During the reign of Sultan Tuğrul and Sultan Alparslan, all kinds of support was provided to the ulama in order to defeat esoteric thought with pen.In addition to gaining many political successes, Sultan Tuğrul and Sultan Alparslan have always respected science, established close friendships with scholars and listened to their advice by being in their assemblies.As an exception, a number of activities that could be considered nomism were carried out during the reign of Wazir Amid al-Mulk al-Kündüri, but they were tried to be compensated in the following period. In addition to educating students in madrasahs, scholars have been assigned to state levels if deemed necessary.The Seljuk rulers and Umera, who believed that problems in many fields (political, religious, scientific) could be overcome with the ideas of the ulama, did not neglect to take ideas from them by having those scholars with them.The Ulama also did not refrain from giving the Sultans ideas, whether they were religious or political. In response to all the support of the sultans and statesmen, the ulama worked for the legitimacy of umara and directed their influence in this direction.
Benzer Tezler
- Türkiye Selçuklu Devleti'nde ulemâ ve umerâ ilişkileri
Turkey Seljuk in state's relationship between ulema and umera
SİNAN ŞEFTALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA IŞIK
- Türk-İslam dönemi siyasetnamelerinin modern liderlik yaklaşımları bağlamında karşılaştırılması
Comparison of Turkish-Islamic period policies in the context of modern leadership approaches
YASİN ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ YILDIRIM
- Büyük Selçuklu Devleti'nde taşra teşkilâtı
Provincial organization in the Great Seljuk State
RAMAZAN NALBAT
- Büyük Selçuklu Devleti'nde sultan ümera ilişkileri
Relations with sultan orders in the Great Seljuk State
HASAN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHDİN ÇİFTÇİ
- Büyük Selçuklu hükümdarı Berkyaruk ve iç siyaseti
Berkyaruq Sultan of the Great Seljuk State and his domestic politics
HATİCETÜL KÜBRA EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ DADAN