Okul yöneticilerinin öğrenme çevikliği ile yönetsel yaratıcılık becerileri arasındaki ilişki
The relationship between the learning agility and the administrative creativity skills of school administrators
- Tez No: 711048
- Danışmanlar: PROF. DR. İNAYET AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Teftişi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Bu araştırmanın amacı Ankara ili kamu ilkokullarında görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre okul yöneticilerinin öğrenme çevikliklerinin ve yönetsel yaratıcılık becerilerinin düzeyini belirlemek ve bu iki yapı arasındaki ilişkiyi sınamaktadır. Araştırma karma araştırma yöntemlerinden açıklayıcı sıralı desen ile yürütülmüştür. Buna göre öncelikle araştırmanın nicel aşaması gerçekleştirilmiştir. Bu aşamada araştırmacı tarafından geliştirilmiş ölçekler aracılığıyla öğretmenlerin okul yöneticilerinin öğrenme çevikliklerine ve yönetsel yaratıcılık becerilerine yönelik nicel veriler toplanmıştır. Açıklayıcı sıralı desenin ikinci aşaması olan nitel boyutta araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla okul yöneticilerin öğrenme çevikliklerine ve yönetsel yaratıcılıklarına ilişkin nitel veriler toplanmıştır. Araştırmanın nicel bölümünün örneklemini 2019 - 2020 öğretim yılında, Ankara ilinin dokuz ilçesinde (Altındağ, Çankaya, Mamak, Yenimahalle, Etimesgut, Sincan, Gölbaşı, Keçiören, Pursaklar) kamu ilkokullarında görev yapan 381 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemin seçiminde tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Katılımcıların ölçek maddelerine verdikleri yanıtların değerlendirilmesinde aritmetik ortalama ve standart sapma kullanılmış; görüşler arasında değişkenlere göre anlamlı farklılık olup olmadığının tespitinde ise t-testi, Kruskal Wallis H testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Okul yöneticilerin öğrenme çevikliği ile yönetsel yaratıcılık becerilerine yönelik öğretmen görüşleri arasındaki ilişkinin düzeyi ve yönünü açıklamak için Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Araştırmanın nitel boyutu, Ankara ilinde görev yapan 10 ilkokul yöneticisinden oluşan bir çalışma grubuyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada toplanan nitel verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin öğrenme çeviklikleri yüksek düzeydedir. Öğretmenler okul yöneticilerini en fazla insan ilişkilerinde çevik olarak algılamaktadır. Bu kapsamda okul yöneticileri insan ilişkilerinde çeviklik kapsamında en çok farklılıklara (ırk, dil, din vb.) saygı gösterme, tüm paydaşlar için ihtiyaç duyduklarında erişilebilir olma ve paydaşların sorunlarını içtenlikle dinleme konularına önem vermektedirler. Öğretmenler okul yöneticilerini öğrenme çevikliği kapsamında en az zihinsel çeviklik açısından yeterli görmektedir. Okul yöneticilerinin bu kapsamda en az sergilediği davranış sorunları analiz ederken daha önce düşünülmemiş ayrıntıları yakalamadır. Okul yöneticilerinin öğrenme çevikliğine ilişkin öğretmen görüşleri cinsiyet, kıdem, yaş ve eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Ancak okul yöneticisiyle bir ve dört yıl arası beraber çalışan öğretmenlerin, okul yöneticisiyle beş yıl ve üzeri çalışan öğretmenlere göre okul yöneticilerinin insan ilişkilerinde çevikliği konusunda daha olumlu görüşlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel bulgusuna göre okul yöneticileri karmaşık sorunları çözerken genellikle danışma yönteminden yararlanmakta, bu tür sorunlarda özellikle rehberlik birimlerine ve okul müdür yardımcılarına danışarak bir çözüm yolu bulmayı tercih etmektedir. Okul yöneticileri okullarında insan ilişkilerini yönetirken çalışanlara yanında olduklarını hissettirmekte, öğretmenlerin önceden sahip oldukları önyargılar varsa onları ortadan kaldırmakta, yüz yüze iletişime önem vermekte, herkese eşit ve adil davranmakta, öğretmenleri ilgilendiren konularda onların fikirlerini almaktadır. Okul yöneticilerinin değişim durumlarında sürecin başarılı bir şekilde yürütülmesi için öğretmenleri karar sürecine dâhil etmektedir. Okul yöneticileri okulun başarısını artırmak için öncelikle okullarında tasarım ve beceri atölyeleri açmayı önemsemektedir. Öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin yönetsel yaratıcılık becerileri yüksek düzeydedir. Okul yöneticilerinin okulda en çok sergilediği yönetsel yaratıcılık becerileri okulun fiziksel ortamlarında yaptıkları yeni değişikliklerle okulu eğitim öğretim faaliyetleri açısından daha kullanışlı duruma getirme, başka okullarda gördüğü özgün uygulamaları kendi okullarına uyarlama ve yaptığı çalışmalarla toplumda okula yönelik olumlu imaj oluşturmadır. Okul yöneticilerinin okulda en az sergilediği yönetsel yaratıcılık becerileri ise okulda kimsenin aklına gelmeyen özgün fikirler ileri sürme, okuldaki sorunların çözümünde farklı, alışılmadık yöntemler uygulama ve okulda başkalarının göremediği fırsat ve olanakları (çalışanların özel yetenekleri gibi) keşfetmedir. Araştırmanın nitel bulgularına göre okul yöneticilerinin yaratıcı uygulamalarına yönelik verdiği örnekler en fazla eğitim öğretime yönelik farklı uygulamalar yapılmasına ve fiziki alanların eğitim öğretim faaliyetleri için düzenlenmesine yöneliktir. Ayrıca tanıdık desteğiyle sorun çözme, öğrenci yeteneklerini keşfetmeye yönelik uygulamalar, öğretmenlerin farklı becerilerinden yararlanma ve okul tanıtımına yönelik uygulamalar okul yöneticileri tarafından yapılan yaratıcı uygulama örneklerindendir. Okul yöneticilerinin yönetsel yaratıcılık becerilerine yönelik öğretmen görüşleri cinsiyet, okul yöneticisiyle beraber çalışma yılı, yaş ve eğitim durumu değişkenleri açısından anlamlı farklılık göstermemektedir. Kıdem açısından ise 11-20 yıl kıdeme sahip öğretmenler 21 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenlere göre okul yöneticilerini yönetsel yaratıcılık becerileri konusunda anlamlı olarak daha olumlu değerlendirmektedir. Öğretmen görüşlerine dayalı olarak okul yöneticilerinin öğrenme çevikliği ile yönetsel yaratıcılık becerileri arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Ayrıca öğrenme çevikliğinin zihinsel çeviklik, insan ilişkilerinde çeviklik ve değişim ve sonuç çevikliği bileşenleri ile yönetsel yaratıcılık becerileri arasında da yüksek düzeyde anlamlı pozitif bir ilişki saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to determine the level of learning agility and administrative creativity skills of school administrators and to test the relationship between these two structures according to the opinions of teachers working at public primary schools in Ankara. The research was conducted with an explanatory sequential design, which is one of the mixed methods research. Accordingly, at first the quantitative phase of the study was carried out. At this stage, by means of the scales developed by the researcher, quantitative data about the teachers' views on the learning agility and administrative creativity skills of school administrators were collected. Qualitative data on the learning agility and administrative creativity of school administrators were collected by means of a semi-structured interview form prepared by the researcher in the qualitative phase, which is the second stage of the explanatory sequential design. The sample of the quantitative part of the research consisted of 381 public primary school teachers working in nine districts of Ankara (Altındağ, Çankaya, Mamak, Yenimahalle, Etimesgut, Sincan, Gölbaşı, Keçiören, Pursaklar) in the 2019 - 2020 academic year. Stratified sampling method was used in the selection of the sample. The mean and standard deviation were used to evaluate the participansts' responses to the scale items; T-test, Kruskal Wallis H test and one-way analysis of variance were used to determine whether there was a significant difference between the opinions according to the variables. Pearson product-moment correlation coefficient was calculated to explain the level and direction of the relationship between teachers' views on learning agility and administrative creativity skills of school administrators. The qualitative phase of the research was carried out with a study group consisting of 10 primary school administrators working in Ankara. Purposive sampling method was used to determine the study group. The descriptive analysis method was used in the analysis of the qualitative data collected in the study. According to the teachers' opinions, the learning agility level of the school administrators was high. Teachers perceived school administrators as agile in human relations the most. In this context, school administrators attached great importance to respecting differences (race, language, religion, etc.), being accessible to all stakeholders when they need, and sincerely listening to the problems of stakeholders within the scope of agility in human relations. Teachers consider school administrators to be at least sufficient in terms of mental agility within the scope of learning agility. The behavior that school administrators exhibited at least in this context was to capture details that were not considered before while analyzing the problems. Teachers' views on learning agility of school administrators did not differ significantly according to gender, seniority, age and educational status. However, it was pointed out that teachers who worked together with the school administrators for 1-4 years had more positive views on the people agility of school administrators than teachers who worked with the school administrators for five years and more. According to the qualitative findings of the study, school administrators generally used the counseling method when solving complex problems, and they preferred to find a solution especially by consulting the school counselling service and school vice principals in such problems. While managing human relations in their schools, school administrators made employees felt that they were with them, removed any prejudices that teachers had before, gave importance to face-to-face communication, treated everyone equally and fairly, and sought their opinions on issues that concerned teachers. School administrators involved teachers in the decision process in order to carry out the process successfully in case of change. School administrators primarily cared about opening design and skill workshops in their schools in order to increase the success of the school. According to the teachers' opinions, the administrative creativity skills of school administrators were at a high level. Administrative creativity skills that school administrators most had at school were making the school more useful in terms of educational activities with the new changes they made in the physical environment of the school, adapting the original practices from other schools to their own schools and creating a positive image for the school in the society with the work he did. Administrative creativity skills that school administrators showed the least at school were putting forward original ideas that no one thought of at school, applying different and unconventional methods in solving problems at school, and discovering opportunities and possibilities (such as special talents of employees) in school that others could not see. According to the qualitative findings of the research, the examples given by school administrators for their creative practices were mostly about making different applications for education and arranging physical areas for educational activities. In addition, problems solving with the support of acquaintances, applications for discovering student talents, making use of teachers' different skills and applications for school promotion were examples of creative applications made by school administrators. Teachers' views on administrative creativity skills of school administrators did not differ significantly in terms of gender, years of working with the school administrator, age and educational status. In terms of seniority, teachers with a seniority of 11-20 years evaluated school administrators significantly more positively on administrative creativity skills than teachers with a seniority of 21 years and above. Based on teacher opinions, there is a high and positive significant relationship between school administrators' learning agility and administrative creativity skills. In addition, it was stated that a highly significant positive correlation was found between the components of learning agility (mental agility, people agility, change and result agility) and administrative creativity skills.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin öğrenme merkezli liderliği ile programı okuryazarlığı arasındaki ilişki
The relationship between the learning-centered leadership and curriculum literacy of school administrators
CANAN KALKAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERUDUN SEZGİN
- Okul yöneticilerininve öğretmenlerinöğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilereyönelik yeterliliklerinin incelenmesi
Competencies of primary school teachers andexecutives for students with learning difficulties
SEVGİ ÜNVER
- Öğrenme analitiğinin okul yönetiminde kullanımına ilişkin okul yöneticilerin görüşleri
The opinion of school managers about learning analytics in school management
HÜSEYİN EGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCER BÜLBÜL
- Okul yöneticilerinin kurumlarının kimliğine ve örgütsel öğrenme kapasitesine ilişkin algıları
The perceptions of school managers about their institutions? identity and organizational learning capacity
HAKKI CÜNEYT ULUTİN
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ERÇETİN
- Farklı kariyer evrelerindeki okul yöneticilerinin profesyonel öğrenme düzeylerinin incelenmesi
Analyzing professional learning level of school managers performing at different career stages
METİN IŞIK
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN