Geri Dön

Türkiye'de dış borç ve ekonomik büyüme bağıntısı: Bir zaman serisi analizi

External debt and economic growth nexus in Turkey: A time series analysis

  1. Tez No: 711346
  2. Yazar: GÖKHAN ATASERT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. UTKU UTKULU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Dış Borç, Ekonomik Büyüme, Regresyon, Eştümleşme, Engle-Granger, Gregory-Hansen, Eşik Değer, Zaman Serisi Analizi, External Debt, Economic Growth, Regression, Cointegration, Engle-Granger, Gregory-Hansen, Threshold Value, Time Series Analysis
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 310

Özet

Ekonomik büyümeleri için gerekli tasarruf düzeylerine sahip olmayan ülkeler, dış borçlanmaya başvurmaktadır. İlk zamanlarda alındıkları ülkelere ek kaynak sağlayan dış borçlar, etkin kullanıldıklarında ilgili ülkenin yatırım ve büyümesine katkıda bulunurken; etkin kullanılamadıklarında ise ülkenin vadesi gelen borç ödemelerinin gerçekleştirilememesine, ülkenin borcu borçla kapatma sarmalına girmesine ve ülke dış borç yükünün sürekli artmasına yol açmakta ve nihayetinde bu durum ülkenin ekonomik büyümesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Çalışmada, Türkiye'nin dış borçlarındaki artışın ülkenin ekonomik büyümesine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada, En Küçük Kareler Yöntemiyle regresyon analizi gerçekleştirilmiş ve uzun ve kısa dönemli etkiler araştırılmıştır. Çalışmada, Eşik Değer Yaklaşımından da yararlanılmıştır. Çalışmada, Türkiye için 1980-2019 arası döneme ait yıllık veriler kullanılmıştır. Sonradan yayınlanan 2020 yılı verilerinin en temel regresyona dahil edilip incelenmesiyle de çalışmanın güncelliği korunmaya çalışılmıştır. Analizde kullanılan zaman serilerinin durağanlıkları ADF, PP, KPSS ve ZA birim kök testleriyle sınanmıştır. Çalışmada eştümleşme analizi gerçekleştirilmiş ve Engle-Granger Modelleme yöntemi ve Gregory-Hansen eştümleşme testinden yararlanılmıştır. Çalışmada gerçekleştirilen uzun dönem analizinin etkinlik ve güvenilirliğinin artırılabilmesi amacıyla Tam Düzeltilmiş En Küçük Kareler (FMOLS) yönteminden yararlanılmış ve serilerin uzun dönemde birlikte hareket ettikleri (eştümleşik oldukları) tespit edilmiştir. Uzun dönem analizinin katsayı bulguları değerlendirildiğinde: Dış borçları temsilen kullanılan Dış Borç/GSYH oranının %40,3 eşik değerine kadar Türkiye'nin ekonomik büyümesini pozitif; bu eşik değerden sonra alınacak dış borçların ise ülke büyümesini negatif yönde etkilemeye başladığı (Borç-Laffer eğrisinde azalan noktasına geçildiği), Türkiye'de %40,3 eşik değerinin 2013 yılından sonra aşılmaya başlandığı ve bu yıldan sonra Türkiye'nin Borç Fazlası (Debt-Overhang) durumuyla karşı karşıya gelmeye başladığı tespit edilmiş ve nihayetinde Türkiye ekonomisine yönelik politika önerileriyle çalışma sonlandırılmıştır.

Özet (Çeviri)

Countries that do not have the necessary savings levels for their economic growth resort to external borrowing. While foreign debts, which provide additional resources to the countries that receive them in the early days, contribute to the investment and growth of the relevant country when used effectively, it causes the country to not be able to make the debt payments that are due, the country to enter into a debt-paying spiral, and the continuous increase in the country's external debt burden, and ultimately, this may negatively affect the economic growth of the country. In the study, the effects of the increase in Turkey's external debt on the country's economic growth were investigated. In the study, regression analysis was carried out with the Least Squares Method and long and short-term effects were investigated. Threshold Approach was also used in the study. In the study, annual data for the period between 1980-2019 for Turkey were used. The up-to-dateness of the study was tried to be preserved by including the data of the year 2020, which was published later, in the most basic regression. The stationarity of the time series used in the analysis was tested with ADF, PP, KPSS and ZA unit root tests. In the study, cointegration analysis was performed and Engle-Granger Modeling method and Gregory-Hansen cointegration test were used. In order to increase the efficiency and reliability of the long-term analysis carried out in the study, the Fully Modified Ordinary Least Squares (FMOLS) method was used, and it was determined that the series act together (cointegrating) in the long run. When the coefficient findings of the long-term analysis are evaluated: It was determined that the External Debt/GDP ratio, which is used to represent external debt, positively affects Turkey's economic growth up to a certain threshold (40.3%), whereas the external debts to be received after this threshold have a negative effect on the growth of the country (the point of decreasing in the Debt-Laffer curve has been passed), and that the threshold value of 40.3% in Turkey started to be exceeded after 2013 and after this year, Turkey started to face the Debt-Overhang situation, and finally, the study was concluded with policy recommendations for the Turkish economy.

Benzer Tezler

  1. Tarihi gelişimi içinde Türkiye'de izlenen kur politikası

    Başlık çevirisi yok

    EMİNE KILAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    EkonomiErciyes Üniversitesi
  2. Avrupa borç krizinin nedenleri, yayılması ve Türkiye ekonomisine etkileri

    The causes of European debt crisis, its spread and impacts on Turkish economy

    MUSTAFA KARTAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiSelçuk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MUCUK

  3. Demokrat Parti Döneminde Merkez Bankası

    Central Bank in the Democratic Party Period

    YUSUF YALÇINKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    EkonomiYıldız Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVİN COŞAR

  4. Türkiye'nin dış borç sorunu (1984-1995)

    Başlık çevirisi yok

    NECATİ AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    EkonomiGazi Üniversitesi

    PROF.DR. ŞİİR YILMAZ

  5. Türkiye' de dış borç ve ekonomik büyüme: 1990 öncesi ve sonrası

    Foreign debt and economic growth in Turkey: Before and after 1990

    DURNA ZENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    EkonometriCumhuriyet Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İLKAY NOYAN YALMAN