Geri Dön

Türkiye'nin dış borç sorunu (1984-1995)

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 52629
  2. Yazar: NECATİ AYDIN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ŞİİR YILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1996
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

ÖZET Günümüzde Türkiye ekonomisinin karşı karşıya bulunduğu en önemli ekonomik sorunların başında yer alan dış borç sorunu, dünyadaki gelişmelerle beraber bu çalışmada değerlendirildi. Bu çalışmanın ikinci bölümünde anlatıldığı gibi fon fazlası olan gelişmiş ülkeler, önceleri yardım adı altında gelişmekte olan ülkelere sermaye transfer etmiş; bu yardımları daha sonra düşük faizli kredi ve en sonunda yüksek faizli krediler takip etmiştir. Bu gelişmeler nedeniyle borçlanmanın ilk dönemlerinde dışarıdan tasarruf alan gelişmekte olan ülkeler, daha sonra dışarıya iç tasarruflarım aktarmak zorunda kalmıştır. Neticede büyüyen dış borç sorunu, 1982 yılında dış borç krizi olarak patlak vermiştir. Aslında gelişmekte olan ülkeler büyüme ve kalkınmalarını finanse etmek için dış tasarruf kullanmak zorunda iken; artan dış borç yükü nedeniyle iç tasarruflarının bir kısmını bile dışarıya aktarmak zorunda kalmıştır. 1982 dış borç krizi sonrası getirilen çözüm önerileri, sorunu çözemediği için günümüzde bu ülkelerin dış borç stoku 2 trilyon dolar gibi çok yüksek bir noktaya ulaşmıştır. Türkiye'nin de dış borç sorununun kökeninde iç tasarrufların yetersizliği bulunmaktadır. Türkiye kamu kesimi açıklarım özel sektör ve dış dünyadan sağladığı tasarruflarla kapatmak yoluna gitmiştir. Dış borçlanma konusunda Osmanlı döneminde yaşanan acı tecrübelerden dolayı Türkiye dış borçlanmaya ancak 1950'den itibaren ciddi olarak yeniden başvurmuştur. Bu tarihte 775 milyon TL olan dış borçlar, 1960 yılında %801 artışla 6.210 milyon TL'ye yükselmiştir. Bu rakam 1984 yılında 20.659 milyon dolara ve son olarak 1995 yılında ise 73.171 milyon dolara ulaşmıştır. Söz konusu dönemde toplam dış borç artışının %28.5'ine denk gelen 15.822 milyon dolarlık artış kur etkisinden kaynaklanmıştır. Günümüzde Türkiye'nin toplam dış borçlarının GSMH'ye oranım gösteren dış borç yükü rasyosunun %50 dolayında olduğu görülmektedir.Türkiye ile ilgili üçüncü bölüme bakıldığında, 1984-1995 döneminde dış borç stokunda önemli artışa rağmen, dış borçlanma yoluyla iç tasarruflara bir katkı olmadığı görülüyor. 1987, 1988 ve 1993 yıllan dışında net kaynak transfer rasyosunun negatif olması, iç tasarrufların dış ülkelere aktarıldığım göstermektedir. Türkiye'nin dış borç yükü, dış borç servisi ve dış borç maliyet rasyoları bakımından, hem bütün gelişmekte olan ülkelerden, hem de Latin Amerika ülkelerinden daha kötü bir durumda olduğunu üçüncü bölümde tablo ile gösterilmiştir. Gelişmekte olan ülkelerin dış borç sorununa oranla Türkiye'nin dış borç sorunu daha ciddi boyutlara ulaşmıştır. 1996 yılından itibaren hiç dış borç alınmazsa bile, yılda 10 milyar dolan aşan dış borç anapara ve faiz ödemeleri Türkiye'nin dış borç bağımlısı olduğunun en önemli bir göstergesidir. Dış borç sorununun çözümü öncelikle, Türkiye ekonomisinin kronik sorunu olan enflasyona karşı politikalar uygulamak ve GSMH'nin borç faiz haddinden daha yüksek bir hızla büyümesini sağlamakla mümkündür. Bunun için istikrarlı bir büyüme hedefi belirlenmeli ve yüksek olan sermaye hasıla katsayısı aşağılara çekilmelidir. Ayrıca borçlanmayı zorunlu kılan cari işlemler açığının kapatılması için ihracatı artıracak politikalar uygulanmalı, ithalatta yaşanan gelişme yavaşlatılmak ve doğrudan yabancı sermayeye tanınan kolaylıklar artırılarak devam etmelidir. Bunlar dışında kur riskini minimize etmek için bir fon yönetimi kurulmalıdır.

Özet (Çeviri)

III ABSTRACT This thesis examines the foreign debts, which is one of the most important problems that Turkish economy has nowadays faced. As explained in the second part of this study, at the beginning, the countries with fund surplus had transferred this wealth to developing countries as aid; later low interest credits followed this economic assistance and finally high interest credits took place immediately. Therefore, those countries which were receiving foreign savings began to transfer abroad their domestic savings. Eventually, the question of foreign debts emerged in 1982. While the developing countries felt obliged to use foreign savings in order to finance their economic development and progress, they even felt forced to transfer abroad their domestic savings due to the increasing foreign debts. Following foreign debts question, the solutions put forward were far away from solving the problem and the total foreign debts reached two trillion USD. The main source of Turkey's foreign debt problem is the lack of domestic savings. Public sector choose to overcome its deficit by receiving foreign savings. Because of its bitter experience of foreign debts during the Ottoman period, Turkey could come to terms with accepting foreign debts only after 1950.While foreign debt was 775 million TL at this date, it reached at 6.210 million TL in 1960 by an incerease of %801. This is 20.659 million USD in 1984 and it is 73.172 milion USD in 1995. Because USD lost its value, Turkey's foreign debts incereased 15.822 million USD, which is a 28.5% increase. Today the proportion of Turkey's total foreign debts in GNP is about 50%. This is an indication that the foreign debts question is very serious for Turkey. In the third part of this study, it is seen that despite the incerease in receiving foreign debts, any contribution to domestic savings has not occurred. Expect the years 1987, 1988 and 1993 net transfer of sources have always been negative and this shows that the domestic savings are transfered abroad.IV The table in the third chapter shows that the burden of foreign debts, foreign debts service and the cost of foreign debts ratio in Turkey are worse than those of all developing countries and Latin America. Thus the foreign debts question of Turkey is much more serious than developing countries. Even if from now onwards Turkey does not accept any more foreign debts, İt has to still pay more than 10 billion USD debts including interest and this is a typical indication of Turkey's dependence of foreign debts. The question of foreign debts can only be solved by overcoming the cronic inflation problem and growing in a faster rate than the rate of foreign debts interest within GNP. To this end, a stable growth objective has to be determined, the high coefficient of investment product has to be brought to lower level. İn addition, in order to meet the deficit of current account balance which necessitates the foreign debts, export has to be increased, import has to be slowed down, foreign investment has to be encouraged to come in. Finally risk of foreign exchange rate has to be mmimized.

Benzer Tezler

  1. Demir çelik sektörü ve demir çelik sektöründe sermaye maliyeti

    Iron and steel sector and cost of capital in iron and steel sector

    ALİ DİKMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    Sermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MAHMUT HAYATİ ERİŞ

  2. Uluslararası dış borç krizi

    Başlık çevirisi yok

    ZUHAL AKBELEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    EkonomiUludağ Üniversitesi
  3. 1990 yılından günümüze Türkiye'nin cari açık sorunu

    Current account deficit problem from the presence in Turkey 1990

    HÜSEYİN KARAHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEMAL ERDEM HEPAKTAN

  4. Türkiye'de uygulanan iktisat politikaları sonuçları 1980-1984

    Başlık çevirisi yok

    AYŞE ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    PROF. DR. BENER KARAKARTAL

  5. Türkiye'de ihracata yönelik dış ticaret politikası ve ihracatın yapısal analizi (1980-1987)

    Başlık çevirisi yok

    TANER BİÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLTEN KAZGAN