Bir kültür hegemonyası olarak roman sanatı
The art of the novel as a cultural hegemony
- Tez No: 714277
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKER AKTÜKÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Siyasal Bilimler, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Comparative Literature, Political Science, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 507
Özet
On sekizinci yüzyılda yükselişe geçen roman sanatının bir burjuva icadı ve eğlencesi olduğu öteden beri söylene gelir. Romanın sıradan bir eğlence aracı olmaktan daha fazla ideolojik, siyasal, sosyal bağlamda işlevleri bulunduğuna ilişkin özellikle edebiyat sosyolojisi adıyla bilinen disiplinde çeşitli araştırmalar değişik disiplinleri kapsayacak biçimde yapılmakta, roman olgusu üzerinde türlü yaklaşımlar elde edilmektedir. Elimizdeki bu tez çalışması da bu amaca yönelecektir. Yine romanın Batı Kültürünün bir ürünü olduğu, Cervantes'in Don Kişot eseri başlangıç kabul edilerek gösterilir. Romanın günümüz kitle ve popüler kültürü karşısında gerilediğine, önemini yitirdiğine dair tartışmaların sürdüğü de biliniyor. Sosyal medya ve internetin hızlı tüketimi ve kullanışlı oluşu bu savları bir ölçüde doğru çıkartıyorsa da hâlen roman, bir olayın veya olayların hikâyesi peşinde bir izi sürmek için değil, romandaki kahramanları çözümlemek amacıyla biricik zihin okuma yönteminden, açığa çıkartma eyleminden mutlu olan okurun nezdinde önemini koruyor. Roman, Avrupa'da feodal çağların sonunu getirecek olan modernleşmeci, dönemine göre ilerici ve toplumun bütün kesimlerince merak uyandıran yeni sınıfın, burjuvazinin ideolojisini kurduğu kültür temelleri arasında başı çeken bir anlatı ve edebî tür olarak siyasal bilimin her zaman ilgisine bu yüzden mazhar olur. Zira burjuva ideolojisi, romanın ortaya çıkışıyla; 1) hizmet ettiği sosyal sınıfın varoluşuna ait epistemolojik çerçeveyi oluşturması için mükemmel bir fırsata dönüşmüştür; 2) bu yeni sınıfın ekonomik üstünlüğüne paralel süren toplumu yönetmeye aday olan ideolojisi ve kültür kodlarını kurmak üzere roman mükemmel ve kullanışlı bir vasıtaya çevrilmiştir. Romanın bu araçsal yapısı burjuvazinin kültür hegemonyası kurmakta kaçırılmaz fırsatına dönüşür. A.Gramsci'nin 'hegemonya, organik ve muhalif aydınlar, kültür varlıkları ve iktidar' tezleri çerçevesinde değerlendirilince roman burjuvazinin referanslarının edebî biçimidir. Homo Sapiens türünün bütün özelliklerini âdeta varlığında holistik olarak gösteren Robinson Crusoe'nun homo faber, homo creator, homo economicus, homo habilis, homo discens, homo domesicus, homo religiosus oluşu romanda hayret uyandıran özelliklerdi ve Batı'nın Modern Mitleri arasına burjuvazi tarafından liberal insan tanımına ait referans biçimiyle derhal dahil edildi. Bu örneğin gösterdiğince, roman ve sunduğu, bizlere tanıttığı kahramanları siyasal yüklemleri, sorumlulukları ve görevleri olan araçlardır. Modern burjuva toplumunu yaratmak üzere müşterek sosyal rızaya, kültürel anlamıyla otoriteye rıza göstermeye araç olması bakımından, salt Robinson Crusoe dahi, tek başına, roman kahramanı olarak işlevseldir. Romanın, yeni kültürel fenomenlerin kitlesel gücü karşısında kendisine ait eski kütüphanesine geri çekildiğini söylemek mümkün görünüyor. Nitekim burjuvazinin küresel üstünlüğü, yeni orta sınıfların yaygınlaşması, yirminci yüzyılda yenilgiyle sonuçlanan Sovyetler ve Sol tecrübeye ilişkin“Elveda Proleterya”denildiği gibi işçi sınıfının enternasyonalist gücünü kaybetmesi, burjuva romanına yönelik bir anti-tezin, en azından şimdilik, var olma imkânlarını da ortadan kaldırıyor. Bu yüzden roman siyasal kültürün bir parçası olmak özelliğini burjuvazinin varlığıyla hâlen sürdürebiliyor. Bu çalışmanın tezi, burjuva romanının roman kahramanları açısından siyasal-sosyal psikoloji boyutunda bir araştırmaya dayanıyor. Roman aracılığıyla kurulan kültür hegemonyasının kökenlerini tarihsel sosyoloji metoduyla açıklamayı ve nihayet burjuva romanına karşı yeterli ve karşılık gelebilecek güçte bir işçi sınıfı romanının bulunamayışına ait görüşlerin belirlenerek, bundan sonrasına ilişkin muhtemel sonuçları vurgulamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Since its rise from the 18'th century onwards, the art of the novel has been considered a bourgeois invention and form of entertainment. Nevertheless, especially in the field of sociology of literature, studies are made and new avenues laid out to illustrate the ideological, political and social functions of the novel rather than a form of entertainment. The present thesis is aimed at such a goal. The novel has always been considered a product of Western civilization, and it is often said to have begun with“Don Quixote”of Cervantes. Currently however, the decline of the novel vis-à-vis mass and popular culture is being debated. Although the practicality and fast consumption of the social media confirms such contention, the novel preserves its value for the reader not only for the purpose of pursuing the story line, but for the satisfaction felt by reading and uncovering the mind of the hero. The novel has always been significant for political sciences as the foremost narrative and literary form of the cultural foundations laid by the ideology of the new class, the bourgeoisie, which by all segments of the society, was considered to be progressive and intriguing with its modernization process which led to the termination of the feudal era in Europe. This was all due to the fact that with its emergence; 1. The novel presented a perfect opportunity to create the epistemological framework for the existence of the social class it was to serve; and, 2. The novel was transformed into a perfect and useful tool to formulate the ideology and the cultural codes of the new class which aspired to rule the society with its economic might. The instrumental structure of the novel offered an opportunity for the bourgeoisie to establish its cultural hegemony. When evaluated within the framework of Antonio Gramsci's thesis on“hegemony, organic and dissident intelligentia, cultural values and power”the novel could be labelled as the literary form of bourgeois references. The fact that Robinson Crusoe, which holistically manifested all the characteristics of Homo Sapiens, was homo faber, homo creator, homo economicus, homo habilis, homo discens, homo domesicus, homo religiosus all in one, was an astonishing feature of the novel. The bourgeoisie did not hesitate in adding it to the list of“Modern Myths of the West”with reference to the characteristics of liberal man. Even this example illustrates the fact that novels and their protagonists are tools with political burdens, responsibilities and duties. Robinson Crusoe by itself is a functional protagonist acting as the medium in the assertion of consent for common social and cultural authority along the path to be followed to create the modern bourgeois society. However it is safe to declare that faced with the mass power of new cultural phenomena, the novel has retreated to its old library. In fact, the global superiority of the bourgeoisie, the spread of new social classes, the loss of international power of the working class (now labelled“Proletariat Goodbye!”) with the defeat of the Soviets and the Left during the 20th century, impedes the development of an antithesis for the bourgeois novel. Consequently, due to the sustenance of the bourgeoisie, the novel maintains its feature of being part of the political culture. The thesis presented by this study is based on research on the political and social psychology of the bourgeois novel protagonists. It is aimed at: - interpreting the roots of the cultural hegemony established by means of the novel employing historical sociology methodology; - reviewing the views expressed pertaining to the reasons for the absence of a working class novel to stand up against the bourgeois novel; and also exploring potential developments which may emerge in this area in the future.
Benzer Tezler
- Hegemony, class antagonism and capitalist policies in higher education: Post-war campus novels by Kingsley Amis, Malcolm Bradbury and David Lodge
Yüksek öğretimde hegemonya, sınıf çatışması ve kapıtalist politikalar: Kingsley Amis, Malcolm Bradbury ve David Lodge'un ikinci Dünya savaşı sonrası kampüs romanları
SİBEL ERBAYRAKTAR
Doktora
İngilizce
2018
İngiliz Dili ve EdebiyatıÇankaya Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM UZUNDEMİR
- Amerikan hegemonyası bağlamında siyasal düzen
Political order in the context of American Hegemony
BAKİ ERKEN
Doktora
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMİRHAN FAHRİ ERDEM
- Representation of postcolonial generations in Yaa Gyasi's homegoing
Yaa Gyasi'nin yalnız ağaçların şarkısı adlı eserinde sömürge sonrası nesillerin temsili
ÖZGE ALTUNLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL AVCU
- Slavery as construction and experience in Uncle Tom's Cabin and Beloved
Tom Amca'nın Kulübesi ve Sevilen adlı romanlardaki köleliğin inşası ve yaşanması
MURAT KADÖR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLSEN GÖKÇEN ULUK
- Ayaz Gıylecev'in eserlerinde kültürün direnişi
Culture of resistance in the works of Ayaz Gıylecev
ABDULKADİR ÇEKİÇ
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZAYİ ÇOŞKUN