Geri Dön

Buğday yetiştiriciliğinde enerji verimliliği ve sera gazı emisyonunun belirlenmesi üzerine bir araştırma

A study on determination of energy productivity and greenhouse gas emissions in wheat production

  1. Tez No: 714872
  2. Yazar: MEHMET HÜSEYİN DEMİREL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET FIRAT BARAN, DOÇ. DR. OSMAN GÖKDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Siirt Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 70

Özet

Bu araştırmada, buğday üretiminde enerji verimliliği ve sera gazı emisyonunun belirlenmesi üzerine araştırma yapılarak, üretimdeki girdilerin birim üretim alanı başına düşen enerji karşılıkları, elde edilen ürünün enerji verimi ve sera gazı değerleri hesaplanmıştır. Araştırmada kullanılan veriler 2021 yılında 175 farklı buğday üretimi yapan işletmeden, oransal örnekleme yöntemine göre yüz yüze anket yapılarak elde edilmiştir. Araştırmada buğday üretiminde doğrudan ve dolaylı enerji kullanım miktarları ve toplam enerji tüketimindeki payları belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, buğday üretiminde toplam enerji tüketimi 19024.21 MJ ha-1, enerji çıktısı ise 80585.40 MJ ha-1 olarak hesaplanmıştır. Enerji tüketiminin en fazla olduğu girdinin 8748.38 MJ ha-1 değeri ile gübrelemeye ait olduğu belirlenmiştir. Bunu sırasıyla; tohum enerji girdisi 4626.79 MJ ha-1 (% 24.32), yakıt enerjisi 2697.25 MJ ha-1 (%14.18), sulama enerjisi 2362.50 MJ ha-1 (% 12.42), kimyasal enerji 269.19 MJ ha-1 (% 1.41), alet/makine enerjisi 309.52 MJ ha-1 (%1.63), insan enerjisi 10.58 MJ ha-1 (%0.06) takip etmiştir. Enerji oranı, enerji verimliliği, spesifik enerji ve net enerji verimi değerleri sırasıyla 4.24, 0.29 kg MJ-1, 3.47 MJ kg-1 ve 61561.19 MJ ha-1 olarak belirlenmiştir. Buğday üretimi için toplam GHG emisyonu 3784.60 kgCO2-eş ha–1 olarak hesaplanmıştır. Toplam GHG emisyonları içerisinde en yüksek pay tohuma (%59.41) aittir. Tohumu sırasıyla sulama (%16.84), azot gübre kullanımı (%14.60), fosfat gübre kullanımı (%3.99), yakıt kullanımı (%3.49), kimyasal ilaç kullanımı (%0.98), alet makine kullanımı (%0.58) ve insan işgücü (%0.10) takip etmiştir. Buna ilave olarak, buğday üretiminde GHG oranı 0.69 kgCO2-eş ha–1olarak hesaplanmıştır.

Özet (Çeviri)

In this research was conducted on the determination of energy efficiency and greenhouse gas emissions in wheat production, and the energy equivalents of the inputs in production per unit production area, the energy efficiency and greenhouse gas values of the obtained product were calculated. The data used in the research were obtained from 175 different wheat producing enterprises by proportional sampling method. In the research, the amount of direct and indirect energy use in wheat production and their share in total energy consumption were determined. According to the results of the research, the total energy consumption in wheat production was calculated as 19024.21 MJ ha-1, and the energy output as 80585.40 MJ ha-1. It was determined that the input with the highest energy consumption belonged to fertilization with a value of 8748.38 MJ ha-1. This in order; seed energy input 4626.79 MJ ha-1 (24.32%), fuel energy 2697.25 MJ ha-1 (14.18%), irrigation energy 2362.50 MJ ha-1 (12.42%), chemical energy 269.19 MJ ha-1 (1.41%), tool/machine energy 309.52 MJ ha-1 (1.63%) followed by 10.58 MJ ha-1 (0.06%) human energy. Energy rate, energy efficiency, specific energy and net energy efficiency values were determined as 4.24, 0.29 kg / MJ, 3.47 MJ kg-1 and 61561.19 MJ ha-1, respectively. The total GHG emission for wheat production was calculated as 3784.60 kgCO2-eş ha–1. The highest share in total GHG emissions belongs to seeds (59.41%). Seed irrigation (16.84%), nitrogen fertilizer use (14.60%), phosphate fertilizer use (3.99%), fuel use (3.49%), chemical pesticide use (0.98%), tool-machine use (0.58%) and human labor(0.10%), respectively followed. In addition, the GHG ratio in wheat production was calculated as 0.69 kgCO2-eş ha–1.

Benzer Tezler

  1. Çok doymamış yağ asitleri bakımından zengin alg ilave edilen yemlerin levrek (Dicentrarchus albrax L., 1758)'de büyüme performansı ve vücut komposizyonuna etkisi

    Effects of pufa (Polyunsaturated fatty acids) enriched algae added diets on growth and body composition of sea bass (Dicentrarchus labrax L., 1758)

    KAMİL MERT ERYALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Su Ürünleriİstanbul Üniversitesi

    Su Ürünleri Yetiştiriciliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL ŞENER

  2. Van gölü havzasında yetiştirilen yerel ekmeklik buğday çeşitlerinden seçilen hatlarda (Triticum aestivum L.) kurağa dayanımlarının değerlendirilmesi

    Determination of drought resistance in lines selected from bread wheat landraces (Triticum aestivum L.) grown in the Van lake basin

    BURAK ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÜLKER

    DOÇ. DR. HARUN BEKTAŞ

  3. Buğday yetiştiriciliğinde toprak analizi sonucuna göre kullanılan gübrenin maliyete etkilerinin belirlenmesi: Konya ili Cihanbeyli ilçesi örneği

    The effect of the fertilizer that is used according to the soil analysis result in wheat cultivation on cost: The case of Cihanbeyli, Konya

    HÜSEYİN TAYYAR GÜLDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÖZÇELİK

  4. Buğday yetiştiriciliğinde fosforlu gübrelerden yararlanma oranının artırılma stratejileri; I-nano fosforlu gübre; II-biyokömür ile kaplı fosforlu gübre; III-geç dönemde yapraktan fosforlu gübreleme

    Enhancing strategies of phosphorus fertilizer efficiency rate on wheat cultivation; I-nano-phosphorus fertilizer; II-biochar coated phosphorus fertilizer; III-late term foli̇ar phosphorus fertilizati̇on

    HAVVA TAŞKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN GÜNEŞ

  5. Buğday yetiştiriciliğinde alana özgü herbisit uygulaması ile yabancı ot kontrolü

    Weed control in wheat cultivation with site-specific herbicide application

    ATAKAN KALKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN EMRE KİTİŞ