Buğday yetiştiriciliğinde enerji verimliliği ve sera gazı emisyonunun belirlenmesi üzerine bir araştırma
A study on determination of energy productivity and greenhouse gas emissions in wheat production
- Tez No: 714872
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET FIRAT BARAN, DOÇ. DR. OSMAN GÖKDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Bu araştırmada, buğday üretiminde enerji verimliliği ve sera gazı emisyonunun belirlenmesi üzerine araştırma yapılarak, üretimdeki girdilerin birim üretim alanı başına düşen enerji karşılıkları, elde edilen ürünün enerji verimi ve sera gazı değerleri hesaplanmıştır. Araştırmada kullanılan veriler 2021 yılında 175 farklı buğday üretimi yapan işletmeden, oransal örnekleme yöntemine göre yüz yüze anket yapılarak elde edilmiştir. Araştırmada buğday üretiminde doğrudan ve dolaylı enerji kullanım miktarları ve toplam enerji tüketimindeki payları belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, buğday üretiminde toplam enerji tüketimi 19024.21 MJ ha-1, enerji çıktısı ise 80585.40 MJ ha-1 olarak hesaplanmıştır. Enerji tüketiminin en fazla olduğu girdinin 8748.38 MJ ha-1 değeri ile gübrelemeye ait olduğu belirlenmiştir. Bunu sırasıyla; tohum enerji girdisi 4626.79 MJ ha-1 (% 24.32), yakıt enerjisi 2697.25 MJ ha-1 (%14.18), sulama enerjisi 2362.50 MJ ha-1 (% 12.42), kimyasal enerji 269.19 MJ ha-1 (% 1.41), alet/makine enerjisi 309.52 MJ ha-1 (%1.63), insan enerjisi 10.58 MJ ha-1 (%0.06) takip etmiştir. Enerji oranı, enerji verimliliği, spesifik enerji ve net enerji verimi değerleri sırasıyla 4.24, 0.29 kg MJ-1, 3.47 MJ kg-1 ve 61561.19 MJ ha-1 olarak belirlenmiştir. Buğday üretimi için toplam GHG emisyonu 3784.60 kgCO2-eş ha–1 olarak hesaplanmıştır. Toplam GHG emisyonları içerisinde en yüksek pay tohuma (%59.41) aittir. Tohumu sırasıyla sulama (%16.84), azot gübre kullanımı (%14.60), fosfat gübre kullanımı (%3.99), yakıt kullanımı (%3.49), kimyasal ilaç kullanımı (%0.98), alet makine kullanımı (%0.58) ve insan işgücü (%0.10) takip etmiştir. Buna ilave olarak, buğday üretiminde GHG oranı 0.69 kgCO2-eş ha–1olarak hesaplanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this research was conducted on the determination of energy efficiency and greenhouse gas emissions in wheat production, and the energy equivalents of the inputs in production per unit production area, the energy efficiency and greenhouse gas values of the obtained product were calculated. The data used in the research were obtained from 175 different wheat producing enterprises by proportional sampling method. In the research, the amount of direct and indirect energy use in wheat production and their share in total energy consumption were determined. According to the results of the research, the total energy consumption in wheat production was calculated as 19024.21 MJ ha-1, and the energy output as 80585.40 MJ ha-1. It was determined that the input with the highest energy consumption belonged to fertilization with a value of 8748.38 MJ ha-1. This in order; seed energy input 4626.79 MJ ha-1 (24.32%), fuel energy 2697.25 MJ ha-1 (14.18%), irrigation energy 2362.50 MJ ha-1 (12.42%), chemical energy 269.19 MJ ha-1 (1.41%), tool/machine energy 309.52 MJ ha-1 (1.63%) followed by 10.58 MJ ha-1 (0.06%) human energy. Energy rate, energy efficiency, specific energy and net energy efficiency values were determined as 4.24, 0.29 kg / MJ, 3.47 MJ kg-1 and 61561.19 MJ ha-1, respectively. The total GHG emission for wheat production was calculated as 3784.60 kgCO2-eş ha–1. The highest share in total GHG emissions belongs to seeds (59.41%). Seed irrigation (16.84%), nitrogen fertilizer use (14.60%), phosphate fertilizer use (3.99%), fuel use (3.49%), chemical pesticide use (0.98%), tool-machine use (0.58%) and human labor(0.10%), respectively followed. In addition, the GHG ratio in wheat production was calculated as 0.69 kgCO2-eş ha–1.
Benzer Tezler
- Çok doymamış yağ asitleri bakımından zengin alg ilave edilen yemlerin levrek (Dicentrarchus albrax L., 1758)'de büyüme performansı ve vücut komposizyonuna etkisi
Effects of pufa (Polyunsaturated fatty acids) enriched algae added diets on growth and body composition of sea bass (Dicentrarchus labrax L., 1758)
KAMİL MERT ERYALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Yetiştiriciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL ŞENER
- Van gölü havzasında yetiştirilen yerel ekmeklik buğday çeşitlerinden seçilen hatlarda (Triticum aestivum L.) kurağa dayanımlarının değerlendirilmesi
Determination of drought resistance in lines selected from bread wheat landraces (Triticum aestivum L.) grown in the Van lake basin
BURAK ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜLKER
DOÇ. DR. HARUN BEKTAŞ
- Buğday yetiştiriciliğinde toprak analizi sonucuna göre kullanılan gübrenin maliyete etkilerinin belirlenmesi: Konya ili Cihanbeyli ilçesi örneği
The effect of the fertilizer that is used according to the soil analysis result in wheat cultivation on cost: The case of Cihanbeyli, Konya
HÜSEYİN TAYYAR GÜLDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ÖZÇELİK
- Buğday yetiştiriciliğinde fosforlu gübrelerden yararlanma oranının artırılma stratejileri; I-nano fosforlu gübre; II-biyokömür ile kaplı fosforlu gübre; III-geç dönemde yapraktan fosforlu gübreleme
Enhancing strategies of phosphorus fertilizer efficiency rate on wheat cultivation; I-nano-phosphorus fertilizer; II-biochar coated phosphorus fertilizer; III-late term foli̇ar phosphorus fertilizati̇on
HAVVA TAŞKIN
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatAnkara ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN GÜNEŞ
- Buğday yetiştiriciliğinde alana özgü herbisit uygulaması ile yabancı ot kontrolü
Weed control in wheat cultivation with site-specific herbicide application
ATAKAN KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN EMRE KİTİŞ